Tekst źródłowy strony Wydminy (gmina wiejska)

{{Gmina infobox
 |Gmina           = Wydminy
 |herb_gminy      =  Plik:Herb_gminy_Wydminy.png | Herb gminy Wydminy	
 |flaga_gminy     = 
 |mapa_gminy      = 
 |mapa_powiatu    = 
 |rozmiar_mapki   = 
 |mapka           = 
 |województwo     = warmińsko-mazurskie 
 |powiat          = giżycki
 |rodzaj_gminy    = wiejska
 |zarządzający    = Wójt
 |wójt            = [[Radosław Król]]
 |adres_ug        = ul. Grunwaldzka 74
 |kod_poczt_ug    =  11-510 Wydminy
 |powierzchnia    = 232,99
 |sołectwa        = 28
 |miejscowości    = 37
 |rok             = 2013
 |populacja       = 6544
 |gęstość         = 28
 |urbanizacja     = 
 |nr_kier         = 87
 |tablica_rej     = NGI
 |TERYT           = 2806102
 |TERC10          = 
 |www             = http://www.wydminy.pl/
 |bip             = http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/
}} 
'''Gmina Wydminy''' – gmina wiejska położona we wschodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]] i [[Powiat giżycki| powiatu giżyckiego]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Wydminy| Wydminach]].

Gmina rolnicza, usytuowana w rejonie [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich| Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Atrakcyjna turystycznie, charakteryzuje się malowniczymi krajobrazami, dużą powierzchnią lasów, licznymi jeziorami (wśród nich [[Jezioro Wydmińskie]], [[Jezioro Gawlik]], [[Jezioro Białe]], [[Jezioro Czarne]], [[Jezioro Łękuk]]) oraz urozmaiconą rzeźbą terenu.

Władzę w gminie sprawuje wójt  [[Radosław Król]]<ref name="p1">Urząd Gminy Wydminy [http://www.wydminy.pl/numery-telefonów.html]</ref>.
<br/><br/>
== Powierzchnia gminy ==
Gmina wiejska Wydminy zajmuje powierzchnię 232,99 km<sup>2</sup><ref name="p2">Portret terytorium, Bank Danych lokalnych GUS [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3149]</ref>. W tym:

*użytki rolne: 62,7%  (14608,5 ha)
*lasy: 22,6%  (5266,6 ha)
*wody: 5,2%  (1210 ha)

Gmina stanowi 20,8% powierzchni [[Powiat giżycki| powiatu giżyckiego]].
<br/>
== Demografia ==
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p2"/>:
{{Galeria|Nazwa=Gmina Giżycko|wielkość=300|pozycja=right		
|Plik: Wydminy z lotu ptaka.jpg| Wydminy z lotu ptaka <br/>  [http://www.wydminy.pl/wydminy-z-paralotni.html UG Wydminy]
|Plik: Kościół pw. Chrystusa Zbawiciela w Wydminach.jpg| Kościół pw. Chrystusa Zbawiciela w Wydminach<br/> autor: Mieczysław Kalski
|Plik: Cerkiew prawosławna w Orłowie.jpg| Cerkiew prawosławna w Orłowie<br/> autor: Mieczysław Kalski	
|Plik: Kościół pw. Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej w Zelkach.jpg| Kościół pw. Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej w Zelkach<br/> autor: Mieczysław Kalski
|Plik: Wnętrze kościoła pw. Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej w Zelkach.jpg| Wnętrze kościoła pw. Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej w Zelkach<br/> autor: Mieczysław Kalski	
}} 
{|class="wikitable"
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
|-
|jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
|--
|liczba || 6544 || 100 || 3224 || 49,3 || 3320 || 50,7
|--
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 28 || colspan=2| 14 || colspan=2| 14
|}
{Galeria|Nazwa=Jeziora w gminie Wydminy|wielkość=300|pozycja=right		
|Plik:Jezioro Wydmińskie.jpg|Jezioro Wydmińskie <br/> http://wrota.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/Turystyka/Aktualnosci/Nasze-jeziora.html Wrota Warmii i Mazur - gmina Wydminy]
|Plik:Jezioro Gawlik.jpg|Jezioro Gawlik <br/> [http://wrota.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/Turystyka/Aktualnosci/Nasze-jeziora.html Wrota Warmii i Mazur - gmina Wydminy]
|Plik:Jezioro Białe.jpg|Jezioro Białe <br/> [http://wrota.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/Turystyka/Aktualnosci/Nasze-jeziora.html Wrota Warmii i Mazur - gmina Wydminy]
|Plik:Jezioro Czarne.jpg|Jezioro Czarne <br/> [http://wrota.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/Turystyka/Aktualnosci/Nasze-jeziora.html Wrota Warmii i Mazur - gmina Wydminy]
|Plik:Jezioro Pamerek.jpg| Jezioro Pamerek <br/> [http://wrota.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/Turystyka/Aktualnosci/Nasze-jeziora.html Wrota Warmii i Mazur - gmina Wydminy]
}} 
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Wydminy wynosiło -11 osoby<ref name="p2"/>, co stanowi 11,6% migracji w [[Powiat giżycki| powiecie giżyckim]] oraz 0,3% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]]. 
<br/>

== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
Po II wojnie światowej gmina Wydminy była częścią [[Powiat giżycki| powiatu giżyckiego]] w województwie olsztyńskim. W 1954 roku dokonano reformy administracyjnej państwa i na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191]</ref>, istniejące dotychczas gminy zastąpiono gromadami. W 1973 roku, w wyniku wprowadzenia w życie ustawy o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]</ref>, przywrócono w Polsce podział państwa na gminy, a wraz z nim reaktywowano gminę Wydminy. W skład nowo utworzonej gminy weszły sołectwa: [[Cybulki]], [[Czarnówka]], [[Gawliki Wielkie]], [[Grądzkie]], [[Hejbuty]], [[Malinka (gmina Wydminy)| Malinka]], [[Mazuchówka]], [[Okrągłe]], [[Orłowo (gmina Wydminy)| Orłowo]], [[Pańska Wola]], [[Radzie]], [[Siedliska]], [[Siemionki]], [[Sucholaski]], [[Szczepanki]], [[Szczybały Orłowskie]], [[Talki]], [[Wężówka]], [[Wydminy]], [[Zelki]].<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć [[powiat giżycki]]. Gmina Wydminy została bezpośrednio częścią [[województwo suwalskie| województwa suwalskiego]]<ref>Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092]</ref>.

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły gminę Wydminy w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki| powiecie giżyckim]].

Gmina wiejska Wydminy graniczy z gminami: [[Giżycko (gmina wiejska)| Giżycko]] , [[Kruklanki (gmina wiejska)| Kruklanki]], [[Miłki (gmina wiejska)| Miłki]], [[Orzysz (gmina miejsko-wiejska)| Orzysz]], [[Stare Juchy (gmina wiejska)| Stare Juchy]], [[Świętajno(gmina wiejska)| Świętajno]].
<br/>
== Miejscowości na terenie gminy ==
Sołectwa: [[Berkowo]], [[Biała Giżycka]], [[Cybulki]], [[Czarnówka]], [[Dudka]], [[Gajrowskie]], [[Gawliki Małe]], [[Gawliki Wielkie]], [[Grądzkie]], [[Hejbuty]], [[Malinka (gmina Wydminy)| Malinka]], [[Mazuchówka]], [[Okrągłe]], [[Orłowo (gmina Wydminy)| Orłowo]], [[Pamry]], [[Pańska Wola]], [[Pietrasze]], [[Radzie]], [[Ranty]], [[Siedliska]], [[Siemionki]], [[Sucholaski]], [[Szczepanki]], [[Szczybały Orłowskie]], [[Talki]], [[Wężówka]], [[Wydminy]], [[Zelki]].
 
Pozostałe miejscowości: [[Skomack Mały (gmina Wydminy)| Skomack Mały]], [[Łękuk Mały]], [[Róg Orłowski]], [[Pańska Wola - osada]], [[Gajlówka]], [[Grodkowo]], [[Rostki]], [[Gębałki]], [[Krzywe]].
<br/>
== Gospodarka ==
Wiodącymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Wydminy jest rolnictwo. Na obszarze gminy dominuje rolnictwo indywidualne. Struktura gospodarstw charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem. Większość z nich to gospodarstwa małe i średnie (od 1 ha do 10 ha).  Na glebach III i IV klasy bonitacyjnej uprawiane są głównie zboża, ziemniaki i w niewielkich ilościach rzepak. Duże powierzchnie użytków zielonych (26,8% powierzchni gminy) sprzyjają hodowli bydła; hodowana jest też trzoda chlewna.<br/>
Położenie znacznej części obszaru gminy w rejonie Wielkich Jezior Mazurskich, na terenach chronionego krajobrazu oraz występowanie dużych powierzchni leśnych ogranicza intensyfikację rolnictwa, ale stwarza konieczność i warunki dla rozwoju ekologicznej produkcji rolnej.

Ważną rolę w gminie wiejskiej Wydminy odgrywa turystyka. Lasy, liczne jeziora i urozmaicona rzeźba terenu zachęcają do uprawiania wielu rodzajów turystyki, zwłaszcza wodnej (kajakarstwo, żeglarstwo), pieszej, krajoznawczej,hobbystycznej (wędkarstwo). Malownicze tereny umożliwiają wędrówki piesze i wycieczki rowerowe po istniejących szlakach turystycznych. Dodatkowym atutem gminy jest bliskość takich miejscowości wypoczynkowych, jak [[Giżycko]] i [[Węgorzewo]].
Na terenie gminy funkcjonują: pensjonaty, pola namiotowe i biwakowe, gospodarstwa agroturystyczne. Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się w miejscowościach: Biała Giżycka, Gawliki Małe, Grądzkie, Malinka, Wężówka, Wydminy <ref>Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Giżycku [http://www.gizycko.turystyka.pl/]</ref>.  

Na obszarze gminy brak jest znaczących zakładów przetwórczych i produkcyjnych. Dobrze rozwinięta jest sieć usług o zróżnicowanej strukturze i handel.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Wydminy wynosiła w 2013 roku 420. W tym 19 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 401 tworzy sektor prywatny. 83 firmy były zarejestrowane w dziale handel hurtowy i detaliczny, 36 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 51 firm w dziale budownictwo, 43 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, a firm prowadzących działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi było 17<ref name="p2"/>. Są to małe i średnie firmy zatrudniające od 1 do 5 osób.

Gmina wiejska Wydminy należy do [[Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"| Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka "Wielkie Jeziora Mazurskie"]], [[Mazurski Związek Międzygminny – Gospodarka Odpadami| Mazurskiego Związku Międzygminnego – Gospodarka Odpadami]] oraz [[Związek Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich| Związku Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich]].

W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej| obszarów o ekstremalnie niskiej dostępności komunikacyjnej]] oraz [[Obszary przygraniczne| obszarów przygranicznych]] wymagających strategicznej interwencji, ze względu na możliwości rozwojowe, jak również wymagających troski ze względu na występujące zapóźnienia.
 
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie wiejskiej Wydminy wynosiła 406 osób<ref name="p2"/>, co stanowi 10,9%  bezrobotnych w [[Powiat giżycki| powiecie giżyckim]].

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 18,9% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
<br/>
== Kultura i turystyka ==
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy'''

*[[lkwim: Gminny Ośrodek Kultury w Wydminach| Gminny Ośrodek Kultury w Wydminach]]  
*[[Gminna Biblioteka Publiczna w Wydminach]] - filie biblioteki znajdują się w: Zelkach, Gawlikach Wielkich, Talkach

'''Wydarzenia kulturalne związane z gminą'''
*Wydmiński Jarmark Twórców Ludowych
*Festiwal Chórów Klubów Seniora w Wydminach
*Noc świętojańska na wyspie w Wydminach 
*[["Widłunnia"]] oraz "Ukraina w pieśni, mowie i tańcu" w Wydminach 
*Dni Wydmin
*[[Wietrzne spotkanie z poezją w Grądzkich]] 
*dożynki gminne

'''Ludzie związani z gminą'''

*[[Jolanta Piotrowska]] - urodzona w Wydminach; samorządowiec, burmistrz Giżycka.
*[[Beata Pokrzywińska-Osior]] i [[Bartek Osior]] - pochodzący z Wydmin sportowcy; utytułowani biegacze, maratończycy, trenerzy akcji "Biegam Bo Lubię", inicjatorzy półmaratonu w Wydminach.

'''Zabytki znajdujące się na terenie gminy'''

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gmin wiejskiej Wydminy należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref>:

*[[Kościół pw. Chrystusa Zbawiciela w Wydminach]]
*[[Kościół pw. Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej w Zelkach]]
*cerkiew prawosławna w Orłowie
*zespół dworski w Gawlikach Małych i  w Pamrach
*cmentarz rodziny Willutzkich w Berkowie
*cmentarze ewangelickie w miejscowościach: Mazuchówka, Siedliska, Wydminy
*zbiorowa mogiła żołnierzy rosyjskich z okresu I wojny światowej w miejscowości Rostki
*zabytkowe domy przy ul. Grunwaldzkiej w Wydminach

'''Szlaki i atrakcje turystyczne'''

*szlaki rowerowe:
**trasa: [[Wydminy]] – [[Szczepanki]] – [[Lipińskie]] – [[Drochowo]] – [[Miłki]] – [[Miechy]] – [[Czyprki]] – [[Malinka (gmina Wydminy)| Malinka]] – [[Pamry]] – [[Ranty]] – Wydminy
**szlak zielony: [[Wilkasy]] – [[Bogaczewo]] – [[Kanał Kula]] – [[Rydzewo]] – [[Wierciejki]] – [[Miłki] – [[Lipińskie]] –[[Wydminy]]
*trasa spacerowa brzegiem jeziora Wydmińskiego przez ponad 100-letni most "garbaty" łączący Wydminy z wyspą jeziora Wydmińskiego
*trasa piesza wokół jeziora Wydmińskiego
*szlak kajakowy [[Rzeka Gawlik| rzeką Gawlik]]
*jeziora i lasy - raj dla miłośników wędkowania i wypoczynku na łonie natury
*pola golfowe w miejscowości Talki
*oferta turystyki konnej w gospodarstwach agroturystycznych
*ruiny wiatraka holenderskiego w Grądzkich

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Wydminy można uzyskać w Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Giżycku i na stronie internetowej [http://www.gizycko.turystyka.pl/] 
<br/>
== Szkolnictwo ==
W gminie wiejskiej Wydminy istnieją następujące placówki edukacyjne: 

*Punkt Wychowania Przedszkolnego "Mały Artysta" w Wydminach
*[[Zespół Szkół Ogólnokształcących w Wydminach]] - [[Szkoła Podstawowa im. Feliksa Nowowiejskiego w Wydminach]], Gimnazjum w Wydminach, Samorządowe Liceum Ogólnokształcące w Wydminach
*[[Zespół Szkół w Gawlikach Wielkich]] - Szkoła Podstawowa w Gawlikach Wielkich, Gimnazjum w Gawlikach Wielkich
*[[Szkoła Podstawowa w Talkach]]
*[[Szkoła Podstawowa w Zelkach]]
<br/>
== Sport ==
W gminie wiejskiej Wydminy organizowane są różnorodne imprezy rekreacyjno-sportowe, m. in.: turnieje piłki nożnej dziewcząt i chłopców, turnieje siatkówki, piłki plażowej, Półmaraton Wydminy.

Na terenie gminy działa:
*Ludowy Uczniowski KS "Sport z Kulturą" przy ZSO Wydminy
*UKS "Orły" Wydminy
*Ludowy Klub Sportowy "Mazur" - Wydminy 
*UKS "Promień" Wydminy
<br/>
==Inne organizacje i instytucje==
*[[lkwim: Zespół Wokalny „Kalina” z Miłek| Zespół Wokalny „Kalina” z Miłek]]  
*[[lkwim: Zespół Wokalny „Marcinianki” z Marcinowej Woli| Zespół Wokalny „Marcinianki” z Marcinowej Woli]] 
*[[Fundacja DYSTANS w Wydminach]]  
*[[Stowarzyszenie  "Otwarte Serce" w Wydminach]]
*[[Stowarzyszenie "Echo Wydmin"]]
*[[Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Gminy Wydminy]]
*[[Stowarzyszenie "Orłowo - Razem w Przyszłość"]]
*[[Stowarzyszenie Prospołecznych Inicjatyw Gminy Wydminy]]
*[[Stowarzyszenie "Nasze Talki"]]
*[[Stowarzyszenie Przyjaciół Sucholasek "Teraz Sucholaski"]]
*[[Stowarzyszenie Przyjaciół Zelek "Zelnika"]]
*[[Fundacja "Dziedzictwo Nasze" w Węgorzewie – Pracownia Tkactwa i Plastyki Obrzędowej w Mazuchówce]]
*[[Stowarzyszenie "Przyjazna Wieś Gawliki Wielkie"]]
*[[Fundacja "Teatr IOTA"]]
 <br/>
== Obszary chronione i pomniki przyrody ==
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich<ref name="p3">Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/]</ref>: 

Obszary chronionego krajobrazu:
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Gawlik]] (871 ha)
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Orzyskich]] (21153 ha)
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]] (85527 ha)
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Ełckiego]] (49297,2 ha)
*[[Obszar Chronionego Krajobrazu Puszczy Boreckiej]] (22860,9 ha)

Obszary Natura 2000:

*[[Natura 2000 Ostoja Borecka| Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Borecka]] (25340,14 ha)
*[[Natura 2000 Puszcza Borecka| Obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Borecka]] (18962,76 ha)

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Wydminy znajduje się 12 pomników przyrody ożywionej i nieożywionej<ref name="p3"/>.  
<br/>
== Ciekawostki ==
W [[Giżycku]] znajduje się pomnik poświęcony Bojownikom o Polskość Ziemi Mazurskiej. Został on zrobiony z [[Głaz narzutowy w Giżycku| głazu narzutowego]] przewiezionego z okolic Wydmin. Głaz ten ze względu na rozmiary był zabytkiem przyrody, lecz mimo to w 1987 roku został zabrany przez lokalne władze i przerobiony na pomnik. 
<br/>
== Bibliografia==
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl][20.10.2014]<br/>
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014]<br/>
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.<br/>
Program rozwoju gminy Wydminy na lata 2002-2015. Strategia. Wydminy, 2002. [http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/247/Strategia_Rozwoju_Gminy_Wydminy/] [20.10.2014]<br/>
[http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3149 Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium] [20.10.2014]<br/>
[http://olsztyn.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/gizycki/wydminy.pdf UStat Olsztyn] [20.10.2014]<br/>
[http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/ BIP Urzędu Gminy Wydminy] [20.10.2014]<br/>
[http://leksykonkultury.ceik.eu/ Leksykon kultury Warmii i Mazur] [20.10.2014]<br/>
[http://www.nid.pl/pl/ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków] [20.10.2014]<br/>
[http://bip.olsztyn.rdos.gov.pl/ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie] [20.10.2014]<br/>
[http://www.wydminy.pl/ Urząd Gminy Wydminy] [20.10.2014]<br/>
<br/>
{{Przypisy}}
<references/>
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat giżycki]][[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]][[Kategoria: 1945-1989]][[Kategoria: 1990-]]