Tekst źródłowy strony Korzeniowiec wieloletni

{{Roślina infobox
 |Nazwa rośliny = Korzeniowiec wieloletni
 |Nazwa łacińska = Heterobasidion annosum
 |L = (Fr.) Bref.
 |Pusta linia = <br/>
 |grafika = korzeniowiec.jpg
 |podpis grafiki = Owocniki korzeniowca wieloletniego
 |Systematyka = Systematyka
 |Domena = eukarionty 
 |Królestwo = grzyby
 |Podkrólestwo =
 |Gromada = grzyby podstawkowe
 |Klasa = pieczarniaki
 |Rząd = gołąbkowce
 |Rodzina = jodłownicowate
 |Rodzaj = korzeniowiec
 |Gatunek = Korzeniowiec wieloletni
 |Synonimy = Huba korzeni, korzeniowiec sosnowy
 |Lista synonimów = }}
'''Korzeniowiec wieloletni''' (''Heterobasidion annosum'' (Fr.) Bref.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny jodłownicowatych (Bondarzewiaceae), rzędu gołąbkowców (Russulales).
<br/><br/>
== Owocnik ==
Korzeniowiec wieloletni tworzy owocniki wieloletnie, rozpostarte lub rozpostarto-odgięte, półeczkowate, nieregularne, szerokości 5-30 cm, grubości 1-2 cm. Powierzchnia bardzo nierówna, pomarszczona, jasnobrązowa, ciemnobrązowa, czerwonawobrązowawa, matowa. Brzeg owocnika ostry, falisty, wyraźnie jaśniejszy, nierówny, czerwono-brązowy, żółtawy lub białawy. Hymenofor (warstwa zarodnikonośna) wielowarstwowy, rurkowaty, białawy lub kremowy. Miąższ białawy, skórzasty, u starszych okazów bladobrązowy. Smaku i zapachu brak. 
<br/>
== Rozmieszczenie i ekologia ==
Korzeniowiec wieloletni występuje w lasach iglastych, rzadziej liściastych, również w parkach. Pospolity w Europie, znany też w Ameryce Północnej, Azji i Australii.
<br/>
Jest grzybem saprotroficznym z uzdolnieniami pasożytniczymi. Jako pasożyt atakuje głównie sosnę i świerk, także jodłę, modrzew czy sosnę wejmutkę. Poraża drzewa we wszystkich klasach wieku. Drzewa młode do około 10. roku życia szybko zabija (bez wycieku żywicy), u starszych powoduje długotrwałą chorobę polegająca na rozkładzie drewna korzeni. Z korzeni zgnilizna przechodzi do pnia. Powoduje zgniliznę drewna typu białą jamkowatą. Drewno zmienia się w bezkształtną masę, a we wnętrzu pnia (u świerka i jodły) tworzy się dziuplasta przestrzeń. Na martwych korzeniach tworzą się owocniki, które mogą wyrastać czasem u nasady pni czy też pniaków. Owocniki wytwarza przez cały rok, przy sprzyjających warunkach również w zimie.
<br/>
Huba korzeni jest jedną z ważniejszych gospodarczo chorób drzew leśnych Polsce. W województwie warmińsko-mazurskim, razem z opieńkową zgnilizną korzeni [[Armillaria| Armillaria]], występuje  z dużym nasileniem i stanowi poważne zagrożenie drzewostanów leśnych.
<br/>
== Ciekawostki ==
W Polsce występują jeszcze dwa inne gatunki korzeniowca: korzeniowiec jodłowy (''Heterobasidion abietinum''), rozwijający się głównie na jodle, rzadko na świerku, oraz korzeniowiec drobnopory (''Heterobasidion parviporum''), rozwijający się głównie na świerku, rzadko na jodle. 
<br/>
W walce z hubą korzeni, obok metod chemicznych, wykorzystuje się prewencyjną metodę biologiczną, polegającą na zabezpieczaniu świeżych pniaków przed zasiedleniem korzeniowcem wieloletnim. W tym celu pniaki opryskuje się wodną zawiesiną zarodników grzyba żylicy olbrzymiej (''Phlebia gigantea''), który jest gatunkiem konkurencyjnym w stosunku do korzeniowca wieloletniego. Grzyb ten szybciej się rozwija, zajmując niszę siedliskową i  wykorzystując substancje pokarmowe z podłoża. Dodatkowo grzybnia żylicy olbrzymiej działa silnie hamująco na rozwój strzępek korzeniowca wieloletniego, powodując zaburzenia w rozwoju ich błony komórkowej i deformację. W ten sposób redukowane są w znaczny sposób rezerwuary, czyli miejsca bytowania korzeniowca.
<br/>
== Bibliografia ==
Gumińska B., Wojewoda W.: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
<br/>
Mańka K.: Fitopatologia leśna. Warszawa: PWRiL, 1998. 
<br/>
== Linki zewnętrzne ==
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Korzeniowiec_sosnowy pl.wikipedia.org, Korzeniowiec wieloletni] [22.05.2014]
<br/>
[http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp indexfungorum.org] [22.05.2014]
<br/>


[[Kategoria: Przyroda]]
[[Kategoria: Grzyby]]