Kozłowo (gmina Sorkwity): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Kozłowo |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Kozłowa...") |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Kozłowa | |dopełniacz wsi = Kozłowa | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = [[File:Kozłowo1.jpg|thumb|Festyn w Kozłowie, źródło: www.sorkwity.wm.pl, 12.09.2013.]] |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Festyn w Kozłowie |
|rodzaj miejscowości = wieś | |rodzaj miejscowości = wieś | ||
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Kozłowo'''</big> | + | <big>'''Kozłowo'''</big> (Koszlaw, Koselaw, niem. Koslau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). | + | Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora:Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od Jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m. |
| − | |||
| − | Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od | ||
| Linia 47: | Linia 45: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś została lokowana na prawie chełmińskim na 350 włókach przez Filipa von Widenaw (Kozłowo, Kozłowski | + | Wieś została lokowana na prawie chełmińskim na 350 włókach przez Filipa von Widenaw (Kozłowo, Kozłowski. Od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości. W 1483 r. wielki mistrz krzyżacki Marcin Truchses zatwierdza: Wolfgangowi Schwansfeld, Maciejowi Wisielinowi, Piotrowi Wildenow 350 włók wsi Kozłowo. W przywileju zatwierdzono dla miejscowości następujące jeziora: Małe Babięty, Strumyk, Wielki Borek, Piłaki, Saponin i Małe Gołwin. Jednak nie można było łowić ryb we wspomnianych jeziorach. Ponadto właścicieli obowiązywała lekka służba konna od każdych 100 włók. W tym samym roku doszło do podziału majątku Kozłowo na: Kozłowo i Rybno. Następnie w 1528 r. książę Olbracht potwierdza przywilej na ziemie należące niegdyś do Wolfganga Schwansfeld dla Engela Stach von Golzheim i nadaje mu 20 włók we wsi Wierzbowo na prawie lennym. W 1552 r. były spory o dobra kozłowskie, gdyż Stach zaskarżył Mikołaja Wildenow i Baltazara Berkana o wsie Rozogi, Rybno i Maradki. Stanowił w powiecie szestyńskim wolną posiadłość (Freigut) |
| − | Stanowił w powiecie szestyńskim wolną posiadłość (Freigut) | + | W 1785 r. we wsi było 31 domów a w 1838 r. istniały 24 dymy z 234 mieszkańcami. W tym okresie do majątku Kozłowo należała wieś Głogno i folwark Kaszubiec. W 1740 założono tutaj szkołę. W 1904 r. Kozłowo obejmowało wraz z folwarkiem Piłak i Skrzebich 89 włók, w tym 10 włók lasu i 9 wody. W Kozłowie funkcjonowała gorzelnia, młyn parowy i cegielnia. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie dworu. W 1939 r. było tu 436 mieszkańców . Kozłowo należało do parafii w Rybnie. |
| − | W 1785 r. we wsi było 31 domów a w 1838 r. istniały 24 dymy z 234 mieszkańcami . W tym okresie do majątku Kozłowo należała wieś Głogno i folwark Kaszubiec. W 1740 założono tutaj szkołę. | + | |
| − | W 1904 r. Kozłowo obejmowało wraz z folwarkiem Piłak i Skrzebich 89 włók, w tym 10 włók lasu i 9 wody. W Kozłowie funkcjonowała gorzelnia, młyn parowy i cegielnia. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie dworu. W 1939 r. było tu 436 mieszkańców . Kozłowo należało do parafii w Rybnie. | + | <br/> |
| − | + | ||
| − | W Kozłowie istnieje klub sportowy GKS LZS Start Kozłowo. | + | ===Kultura=== |
| + | |||
| + | W Kozłowie istnieje klub sportowy GKS LZS Start Kozłowo oraz Szkoła Podstawowa w Kozłowie prowadzona przez Stowarzyszenie „EDUKATOR” w Łomży. We wsi organizowane są także festyny. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Ludzie związani z miejscowością: === | === Ludzie związani z miejscowością: === | ||
| + | Na kartach historii wsi zapisał się książę Olbracht. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | === Zabytki: === | |
| − | + | We wsi zachował się park podworski z XVIII/XIX w. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 70: | Linia 71: | ||
=== Bibliografia: === | === Bibliografia: === | ||
| − | + | ''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss. | |
| − | |||
| − | |||
| + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 960 ss. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 79: | Linia 80: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| + | http://www.gminasorkwity.pl | ||
| + | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 08:53, 20 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 08:53, 20 wrz 2013 (CEST) | ||
Wersja z 07:38, 26 wrz 2013
| Kozłowo | |
| | |
| [[Plik:|240px|Festyn w Kozłowie]] Festyn w Kozłowie
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Sorkwity |
| Sołectwo | Kozłowo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kozłowo | |
| Położenie na mapie Polski  Kozłowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kozłowo (Koszlaw, Koselaw, niem. Koslau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora:Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od Jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.
Dzieje miejscowości
Wieś została lokowana na prawie chełmińskim na 350 włókach przez Filipa von Widenaw (Kozłowo, Kozłowski. Od nazwiska założyciela pochodzi nazwa miejscowości. W 1483 r. wielki mistrz krzyżacki Marcin Truchses zatwierdza: Wolfgangowi Schwansfeld, Maciejowi Wisielinowi, Piotrowi Wildenow 350 włók wsi Kozłowo. W przywileju zatwierdzono dla miejscowości następujące jeziora: Małe Babięty, Strumyk, Wielki Borek, Piłaki, Saponin i Małe Gołwin. Jednak nie można było łowić ryb we wspomnianych jeziorach. Ponadto właścicieli obowiązywała lekka służba konna od każdych 100 włók. W tym samym roku doszło do podziału majątku Kozłowo na: Kozłowo i Rybno. Następnie w 1528 r. książę Olbracht potwierdza przywilej na ziemie należące niegdyś do Wolfganga Schwansfeld dla Engela Stach von Golzheim i nadaje mu 20 włók we wsi Wierzbowo na prawie lennym. W 1552 r. były spory o dobra kozłowskie, gdyż Stach zaskarżył Mikołaja Wildenow i Baltazara Berkana o wsie Rozogi, Rybno i Maradki. Stanowił w powiecie szestyńskim wolną posiadłość (Freigut) W 1785 r. we wsi było 31 domów a w 1838 r. istniały 24 dymy z 234 mieszkańcami. W tym okresie do majątku Kozłowo należała wieś Głogno i folwark Kaszubiec. W 1740 założono tutaj szkołę. W 1904 r. Kozłowo obejmowało wraz z folwarkiem Piłak i Skrzebich 89 włók, w tym 10 włók lasu i 9 wody. W Kozłowie funkcjonowała gorzelnia, młyn parowy i cegielnia. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie dworu. W 1939 r. było tu 436 mieszkańców . Kozłowo należało do parafii w Rybnie.
Kultura
W Kozłowie istnieje klub sportowy GKS LZS Start Kozłowo oraz Szkoła Podstawowa w Kozłowie prowadzona przez Stowarzyszenie „EDUKATOR” w Łomży. We wsi organizowane są także festyny.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się książę Olbracht.
Zabytki:
We wsi zachował się park podworski z XVIII/XIX w.
Bibliografia:
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 960 ss.
