Krusze: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Krusz | |dopełniacz wsi = Krusz | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = [[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]] |
|opis zdjęcia = Pole-obowiązkowe | |opis zdjęcia = Pole-obowiązkowe | ||
|rodzaj miejscowości = wieś | |rodzaj miejscowości = wieś | ||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|sołectwo = Krusze | |sołectwo = Krusze | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 80 |
− | |rok = | + | |rok = 2013, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl/janowiec_koscielny_gmina_wiejska/Charakterystyka-gminnych-wsi.html. |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
Linia 24: | Linia 24: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 24 |sekundN = 0 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 57 |sekundE = 0 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny. | + | Wieś znajduje się w dolinie rzeki Orzyc oraz na skraju terenu o walorach przyrodniczych rangi ponadlokalnej z ostoją ptactwa wodnego i nie tylko. Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich i starożytne. Natknięto się także na świadectwa osadnictwa wczesnej epoki żelaza i epoki brązu . | + | Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich i starożytne. Natknięto się także na świadectwa osadnictwa wczesnej epoki żelaza i epoki brązu. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno też nakreślić etymologię nazwy wsi. Krusze wspomniano po raz pierwszy w 1413 r. Wieś szlachecka w 1418 r. należała do Mroczka. W tym roku została napadnięta przez krzyżaków. W 1578 r. i 1781 r. Krusze należały do parafii Grzebsk. W 1827 r. w obrębie wsi było 7 domów. Mieszkało wówczas we wsi 38 osób. Pod koniec XIX w. było tu 11 domów. Krusze zaś zamieszkiwało 101 osób. Zabudowa wsi jest zagrodowa, zwarta. |
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
Linia 52: | Linia 49: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === |
Wersja z 09:43, 24 wrz 2013
Krusze | |
| |
[[Plik:|240px|Pole-obowiązkowe]] Pole-obowiązkowe
| |
Rodzaj miejscowości | wieś |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nidzicki |
Gmina | Janowiec Kościelny |
Sołectwo | Krusze |
Liczba ludności (2013, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl/janowiec_koscielny_gmina_wiejska/Charakterystyka-gminnych-wsi.html.) | 80 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NNI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Krusze (niem. Krusch) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się w dolinie rzeki Orzyc oraz na skraju terenu o walorach przyrodniczych rangi ponadlokalnej z ostoją ptactwa wodnego i nie tylko. Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.
Dzieje miejscowości
Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich i starożytne. Natknięto się także na świadectwa osadnictwa wczesnej epoki żelaza i epoki brązu. Nie znana jest dokładna data lokacji miejscowości. Trudno też nakreślić etymologię nazwy wsi. Krusze wspomniano po raz pierwszy w 1413 r. Wieś szlachecka w 1418 r. należała do Mroczka. W tym roku została napadnięta przez krzyżaków. W 1578 r. i 1781 r. Krusze należały do parafii Grzebsk. W 1827 r. w obrębie wsi było 7 domów. Mieszkało wówczas we wsi 38 osób. Pod koniec XIX w. było tu 11 domów. Krusze zaś zamieszkiwało 101 osób. Zabudowa wsi jest zagrodowa, zwarta.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajdują się zabudowania gospodarcze i domowe z I poł. XX w. oraz dwa krzyże przydrożne z XX w.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 963.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
http://www.zsjanowiec.org.pl/rp-internetowa/PRZEWODNIK/KRUSZE.html, 12.09.2013.