Parafia pw. św. Mikołaja w Sząbruku

Parafia pw. św. Mikołaja w Sząbruku
Kościół pw. św. Mikołaja i Jana Ewangelisty w Sząbruku, źródło: NewsBarOlsztyn
Siedziba	Sząbruk
Adres	Sząbruk 1, 11-036 Gietrzwałd
Data powołania	I połowa XIV w.
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	warmińska
Dekanat	Olsztyn III - Gutkowo
Kościół	Kościół pw. św. Mikołaja i Jana Ewangelisty w Sząbruku

Parafia pw. św. Mikołaja w Sząbruku — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Olsztyn III - Gutkowo należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w Sząbruku. Od 2012 r. proboszczem parafii jest ks. mgr Andrzej Trejnowski.

Historia parafii

Z zachowanych dokumentów wynika, że parafia istniała w Sząbruku jeszcze przed lokacją samej miejscowości. Świątynię uposażono w przywileju lokacyjnym 22 lipca 1363 roku. Konsekrował ją 2 kwietnia 1500 roku biskup pomocniczy Jan Wilde ku czci św. Mikołaja i św. Jana Ewangelisty. Pierwotnie była to budowla salowa z zakrystią od północy. W XVII wieku dobudowano do niej masywną wieżę — hełm pochodzi z 1790 roku, a w 1771 roku szczyt wschodni o formach gotyckich. W latach 1911–1913 przeprowadzono rozbudowę kościoła według projektu Fritza Heitmanna z Królewca. Powstał wówczas trójnawowy halowy korpus z prostokątnie zamkniętym prezbiterium i dwoma zakrystiami. Ponownej konsekracji kościoła dokonał 19 lipca 1913 roku biskup pomocniczy Edward Herrmann ku czci św. Mikołaja i św. Anny. Stary kościół stał się właściwie przedsionkiem nowego. Podczas prac konserwatorskich, które prowadzono w latach 80-tych XX w. odkryto malowidła gotyckie, pochodzące z początku XVI wieku.

Kościół w Sząbruku, źródło: NewsBarOlsztyn [30.10.2014]

Na stropie kościoła znajdują się malowidła z XVIII w. ponadto z tego czasu zachowały się ołtarze i obrazy. Ołtarz główny pochodzi z 1748 r. i przedstawia św. Rodzinę oraz patrona parafii. Początkowo kościół posiadał dwa dzwony z brązu, ale jeden został odebrany w czasie I wojny światowej na zarządzenie władz niemieckich. Wystrój nowego kościoła jest neobarokowy. Witraże wykonała firma Franz Binsfeld z Trewiru w roku 1911. Są tu również tablice pamiątkowe ku czci urodzonego na terenie parafii ks. Wojciecha Turowskiego i ku czci króla Belgów Baudouina I i jego małżonki Fabioli, którzy uczestniczyli tu we mszy w 1977 roku. Na terenie parafii znajduje się wybudowana w 1994 roku w Unieszewo kaplica filialna pw. św. Antoniego.

Sząbruk. Kościół parafialny katolicki. Wnętrze. Widok w stronę ołtarza głównego. Fotograf Wünsch Carl 1929. Stan po rozbudowie w 1911 r. ©IS PAN, źródło: Ciekawe Mazury [30.10.2014]

Sząbruk. Kościół parafialny katolicki. Elewacja wschodnia i szczyt o formach gotyckich z 1771 r. Fotograf Wünsch Carl 1929. ©IS PAN, źródło: Ciekawe Mazury [2.10.2014]

Figura przy kościele w Sząbruku, źródło: NewsBarOlsztyn [30.10.2014]

Kler parafialny

Proboszczowie:

• Jan Qützow (od 1355)
• Henryk Qützow (od 1362)
• Jan Lepter (od 1481)
• Albertus (od 1570)
• Ignacy Bernhagen (od 1571)
• Jerzy Gaul (od 1623)
• Paweł Janovius (od 1632)
• Jerzy Homann (od 1641)
• Piotr Wasowski (od 1645)
• Stanisław Czechanowicz (od 1648)
• Franciszek Otto (od 1651)
• Jan Blumnau (od 1667)
• Michał Karbowski (od 1677)
• Andrzej Radick (od 1684)
• Krzysztof Lilienthal (od 1690)
• Jan Bastkowski (od 1693)
• Andrzej Smolenski (od 1727)
• Jakub Kranich (od 1762)
• Józef Bogdanski (od 1776)
• Franciszek Marquitan (od 1790)
• Jan Iwanski (od 1800)
• Joachim Popowski (od 1810)
• Jan Schwark (od 1811)
• Jan Langkau (od 1815)
• Wiktor Bienkowski (od 1828)
• Gustaw Schmidt (od 1851)
• Jan Rysiewski (od 1860)
• Laurenty Schulz (od 1883)
• Jan Kensbock (od 1896)
• Andrzej Erdmann (od 1897)
• Alojzy Majewski (1900)
• Andrzej Woywod (od 1900)
• Franciszek Biernath (1911)
• Antoni Baranowski (od 1911)
• Józef Przeperski (1932)
• Feliks Gorynski (od 1932)
• Andrzej Barczewski (1942–1949)
• August Szarnowski (1950–1953)
• Julian Kryś (1954–1965)
• Benon Schirmer (1965–1977)
• Józef Misiak (1977–1994)
• Krzysztof Brodzik (1994–2004)
• Józef Świechowski (2004–2012)
• Andrzej Trejnowski (od 2012)

Filie parafii

• kaplica w filialna w Unieszewie.

Bibliografia

Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
Kościół w Sząbruku] [2.10.2014]