Łajs (gmina Purda): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Dzieje miejscowości)
(Dzieje miejscowości)
Linia 37: Linia 37:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Jest to miejscowość o typowo mazurskim charakterze, położona tuż przy granicy z [[Warmia|Warmią]]. Tradycja łączy wieś z [[Prusy Książęce|Prusami Książęcymi]]. Wieś została założona przez zarząd lasów królewskich na podstawie dokumentu wystawionego w 1708 roku na nazwisko sołtysa Macieja Urbańskiego. Proces zasiedlania przebiegał powoli; w 1765 roku we wsi mieszkał tylko sołtys, karczmarz i jeden chłop. W 1785 roku obszar wsi powiększono; składała się ona wówczas z 10 chałup. W tym czasie w miejscowości miał funkcjonować młyn. W wyniku procesu scalania  gruntów na północ od wsi powstały 4 gospodarstwa chłopskie. Obręb zwartej zabudowy wsi był zamieszkany w 1928 roku przez 234 osoby. W 1905 roku we wsi uruchomiono szkołę, a w 1939 roku przedszkole. W XIX stuleciu założono cmentarz ewangelicki.
+
Jest to miejscowość o typowo mazurskim charakterze, położona tuż przy granicy z [[Warmia|Warmią]]. Tradycja łączy wieś z [[Prusy Książęce|Prusami Książęcymi]]. Wieś została założona przez zarząd lasów królewskich na podstawie dokumentu wystawionego w 1708 roku na nazwisko sołtysa Macieja Urbańskiego. Proces zasiedlania przebiegał powoli; w 1765 roku we wsi mieszkał tylko sołtys, karczmarz i jeden chłop. W 1785 roku obszar wsi powiększono; składała się ona wówczas z 10 chałup. W tym czasie w miejscowości miał funkcjonować młyn. W wyniku procesu scalania  gruntów na północ od wsi powstały 4 gospodarstwa chłopskie. W 1928 roku obręb zwartej zabudowy wsi był zamieszkany przez 234 osoby. W 1905 roku we wsi uruchomiono szkołę, a w 1939 roku przedszkole. W XIX stuleciu założono cmentarz ewangelicki.
  
 
Obecnie Łajs ma charakter wsi letniskowej. Znajdują się tu gospodarstwa agroturystyczne i pensjonat.
 
Obecnie Łajs ma charakter wsi letniskowej. Znajdują się tu gospodarstwa agroturystyczne i pensjonat.

Wersja z 17:21, 11 sty 2015

Łajs

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Purda
Liczba ludności (2010) 31
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Łajs
Łajs
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Łajs
Łajs
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Łajs (niem. Layss) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 31 mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, między jeziorami Łajskim a Kośno, 5 km na południowy wschód od Nowej Wsi.

Dzieje miejscowości

Jest to miejscowość o typowo mazurskim charakterze, położona tuż przy granicy z Warmią. Tradycja łączy wieś z Prusami Książęcymi. Wieś została założona przez zarząd lasów królewskich na podstawie dokumentu wystawionego w 1708 roku na nazwisko sołtysa Macieja Urbańskiego. Proces zasiedlania przebiegał powoli; w 1765 roku we wsi mieszkał tylko sołtys, karczmarz i jeden chłop. W 1785 roku obszar wsi powiększono; składała się ona wówczas z 10 chałup. W tym czasie w miejscowości miał funkcjonować młyn. W wyniku procesu scalania gruntów na północ od wsi powstały 4 gospodarstwa chłopskie. W 1928 roku obręb zwartej zabudowy wsi był zamieszkany przez 234 osoby. W 1905 roku we wsi uruchomiono szkołę, a w 1939 roku przedszkole. W XIX stuleciu założono cmentarz ewangelicki.

Obecnie Łajs ma charakter wsi letniskowej. Znajdują się tu gospodarstwa agroturystyczne i pensjonat.

W 2004 roku dla celów turystycznych urządzono w miejscowości symboliczne przejście graniczne między Warmią i Mazurami.

Zabytki

  • budynek dawnej szkoły
  • tradycyjne drewniane chałupy
  • cmentarz ewangelicki założony w XIX wieku; odrestaurowany i ogrodzony

Bibliografia

Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
purda.pl [12.11.2013]
verwaltungsgeschichte.de [12.11.2013]