Sierpowiec błyszczący: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|Nazwa rośliny = Sierpowiec błyszczący | |Nazwa rośliny = Sierpowiec błyszczący | ||
|Nazwa łacińska = Drepanocladus vernicosus | |Nazwa łacińska = Drepanocladus vernicosus | ||
| − | + | |L.=(Mitt.)Warnst. | |
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = | |grafika = | ||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
|Rodzaj = sierpowiec | |Rodzaj = sierpowiec | ||
|Gatunek = Sierpowiec błyszczący | |Gatunek = Sierpowiec błyszczący | ||
| − | |Synonimy =Haczykowiec błyszczący (Hamatocaulis vernicosus) | + | |Synonimy =Haczykowiec błyszczący (Hamatocaulis vernicosus) |
| − | + | |Lista synonimów = | |
}} | }} | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | ''' | + | ''' Sierpowiec błyszczący ''' ('' Drepanocladus vernicosus '' .=(Mitt.)Warnst. ) – gatunek rośliny należący do rodziny krzywoszyjowatych (''Amblystegiaceae''). |
=== Morfologia === | === Morfologia === | ||
| + | Sierpowiec błyszczący tworzy dość duże jasno- lub żółtozielone, czasami brązowo lub czerwono nabiegłe, nieco błyszczące (w stanie suchym matowych) darnie. Gatunek dwupienny. Gametofit w postaci sztywnej łodyżki , długości 6 –10 cm (15 cm), mniej więcej z regularnie rozgałęzionymi gałązkami. Liście łodyżkowe około 2–3 mm długości i 1 mm szerokości, z jajowatej nasady stopniowo zwężone w rynienkowaty, ostry, sierpowato zgięty kończyk, całobrzegie, nerw sięga ¾ liścia. Komórki blaszki liściowej wąskie i długie, wężowato powyginane, w nasadzie krótsze, prostokątne. U podstawy liścia kilka komórek w kolorze czerwieni. Komórek skrzydłowych brak. Liście gałązkowe podobne do liści łodyżkowych, tylko mniejsze. Sporofit zbudowany jest z sety koloru czerwonego, do 4 cm długości. Na szczycie sety znajduje się wydłużona-jajowato zarodnia, około 2 mm długości, 1,5 mm szerokości, żółtoczerwona. Perystom (obwódka puszki zarodnikowej) podwójny, zęby perystomu zewnętrznego pomarańczowe, a perystomu wewnętrznego żółte. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Rozmieszczenie i ekologia === | === Rozmieszczenie i ekologia === | ||
| + | Sierpowiec błyszczący występuje na półkuli północnej. W Europie notowany jest w większości krajów. Jest to gatunek borelany o dużych zasobach populacyjnych w Skandynawii i krajach nadbałtyckich. W Europie zachodniej notowane jest zjawisko ustępowania gatunku, a stan zachowania gatunku ocenia się jako niezadawalający. W Polsce występuje na terenie całego kraju, przede wszystkim na północy. Odnotwany na 180 stanowiskach, w tym na 60 stanowiskach w województwie warmińsko-mazurskim. Występuje na terenie kilku rezerwatów:[[Rezerwat Galwica]],[[Rezerwat Jezioro koło Drozdowa]], [[Rezerwat Bagna Nietlickie]],[[Rezerwat Sołtysek]]. Biorąc pod uwagę potencjalne siedliska, wielkość populacji, zasięg i możliwość przyszłego utrzymania się na terenie całego kraju gatunek ten jest zachowany w stopniu zadawalającym (FV). | ||
| + | br/> | ||
| + | Sierpowiec błyszczący zaliczany jest do tzw. chameofitów, roślin niskopączkowych, których pączki umożliwiające odtworzenie się rośliny w przyszłym sezonie wegetacyjnym znajdują się ponad ziemią, ale nie wyżej niż 0,3 m[3] –0,5 m. Jest to gatunek światłolubny, występujący na torfowiskach niskich, w młakach i turzycowiskach. Rośnie w płatach skupionych po kilkadziesiąt cm 2. Preferuje torfowiska o odczynie obojętnym, występuje również na torfowiskach o pH w przedziale 6-7,5. Najczęściej rośnie na płach wokół płytkich zarastających jezior lub w lądowiejących zatokach większych jezior. Nie toleruje długotrwałych zalewów , w związku z tym nie jest notowany w wysokich , zwartych szuwarach turzycowych o dużych wahaniach poziomu wody. Sierpowiec błyszczący występuje w zbiorowiskach z klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae. | ||
br/> | br/> | ||
| − | |||
| − | |||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| + | Sierpowiec błyszczący, jak większość mchów, wymaga oznaczenia mikroskpowego. Przy większym doświadczeniu, w typowych dla niego siedliskach można go oznaczyć. Podstawowymi cechami odróżniającymi od innych gatunków z rodzaju Drepanocladus są: podłużnie fałdowane(szczególnie u dołu)i lekko zakrzywione liście, zakrzywiony górny szczyt łodyżki ( w postaci tzw. pastorału), żółty odcień kęp (brak kolorów czerni). Gatunek możliwy jest do pomylenia głównie z Drepanocladus revolvens, od którego różni się przede wszystkim brakiem komórek skrzydłowych. Gatunek może być mylony również z limprichtią długokończystą i pośrednią a także z błotniszkiem wełnistym. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | Sierpowiec błyszczący dosyć często występuje z innymi gatunkami roślin Natura 20000, szczególnie z [[lipiennik Loesela lipiennikiem Loesela]] i [[skalnica torfowiskowa skalnicą torfowiskową]]. | |
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 40: | Linia 45: | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | natura2000.gdos.gov.pl/uploads/download/260 | |
<br/> | <br/> | ||
http://www.gios.gov.pl/siedliska/pdf/metodyka_monitoringu_roslin_2011_hamatocaulis_vernicosus.pdf | http://www.gios.gov.pl/siedliska/pdf/metodyka_monitoringu_roslin_2011_hamatocaulis_vernicosus.pdf | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | http://pl.wikipedia.org/wiki/Chamefity | ||
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] | ||
Wersja z 12:52, 3 wrz 2014
| Sierpowiec błyszczący | |
| | |
| Drepanocladus vernicosus | |
| {{{L}}} | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | mchy |
| Klasa | prątniki |
| Rząd | rokietowce |
| Rodzina | krzywoszyjowate |
| Rodzaj | sierpowiec |
| Gatunek | Sierpowiec błyszczący |
| Haczykowiec błyszczący (Hamatocaulis vernicosus) | |
Sierpowiec błyszczący ( Drepanocladus vernicosus .=(Mitt.)Warnst. ) – gatunek rośliny należący do rodziny krzywoszyjowatych (Amblystegiaceae).
Spis treści
Morfologia
Sierpowiec błyszczący tworzy dość duże jasno- lub żółtozielone, czasami brązowo lub czerwono nabiegłe, nieco błyszczące (w stanie suchym matowych) darnie. Gatunek dwupienny. Gametofit w postaci sztywnej łodyżki , długości 6 –10 cm (15 cm), mniej więcej z regularnie rozgałęzionymi gałązkami. Liście łodyżkowe około 2–3 mm długości i 1 mm szerokości, z jajowatej nasady stopniowo zwężone w rynienkowaty, ostry, sierpowato zgięty kończyk, całobrzegie, nerw sięga ¾ liścia. Komórki blaszki liściowej wąskie i długie, wężowato powyginane, w nasadzie krótsze, prostokątne. U podstawy liścia kilka komórek w kolorze czerwieni. Komórek skrzydłowych brak. Liście gałązkowe podobne do liści łodyżkowych, tylko mniejsze. Sporofit zbudowany jest z sety koloru czerwonego, do 4 cm długości. Na szczycie sety znajduje się wydłużona-jajowato zarodnia, około 2 mm długości, 1,5 mm szerokości, żółtoczerwona. Perystom (obwódka puszki zarodnikowej) podwójny, zęby perystomu zewnętrznego pomarańczowe, a perystomu wewnętrznego żółte.
Rozmieszczenie i ekologia
Sierpowiec błyszczący występuje na półkuli północnej. W Europie notowany jest w większości krajów. Jest to gatunek borelany o dużych zasobach populacyjnych w Skandynawii i krajach nadbałtyckich. W Europie zachodniej notowane jest zjawisko ustępowania gatunku, a stan zachowania gatunku ocenia się jako niezadawalający. W Polsce występuje na terenie całego kraju, przede wszystkim na północy. Odnotwany na 180 stanowiskach, w tym na 60 stanowiskach w województwie warmińsko-mazurskim. Występuje na terenie kilku rezerwatów:Rezerwat Galwica,Rezerwat Jezioro koło Drozdowa, Rezerwat Bagna Nietlickie,Rezerwat Sołtysek. Biorąc pod uwagę potencjalne siedliska, wielkość populacji, zasięg i możliwość przyszłego utrzymania się na terenie całego kraju gatunek ten jest zachowany w stopniu zadawalającym (FV). br/> Sierpowiec błyszczący zaliczany jest do tzw. chameofitów, roślin niskopączkowych, których pączki umożliwiające odtworzenie się rośliny w przyszłym sezonie wegetacyjnym znajdują się ponad ziemią, ale nie wyżej niż 0,3 m[3] –0,5 m. Jest to gatunek światłolubny, występujący na torfowiskach niskich, w młakach i turzycowiskach. Rośnie w płatach skupionych po kilkadziesiąt cm 2. Preferuje torfowiska o odczynie obojętnym, występuje również na torfowiskach o pH w przedziale 6-7,5. Najczęściej rośnie na płach wokół płytkich zarastających jezior lub w lądowiejących zatokach większych jezior. Nie toleruje długotrwałych zalewów , w związku z tym nie jest notowany w wysokich , zwartych szuwarach turzycowych o dużych wahaniach poziomu wody. Sierpowiec błyszczący występuje w zbiorowiskach z klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae. br/>
Ciekawostki
Sierpowiec błyszczący, jak większość mchów, wymaga oznaczenia mikroskpowego. Przy większym doświadczeniu, w typowych dla niego siedliskach można go oznaczyć. Podstawowymi cechami odróżniającymi od innych gatunków z rodzaju Drepanocladus są: podłużnie fałdowane(szczególnie u dołu)i lekko zakrzywione liście, zakrzywiony górny szczyt łodyżki ( w postaci tzw. pastorału), żółty odcień kęp (brak kolorów czerni). Gatunek możliwy jest do pomylenia głównie z Drepanocladus revolvens, od którego różni się przede wszystkim brakiem komórek skrzydłowych. Gatunek może być mylony również z limprichtią długokończystą i pośrednią a także z błotniszkiem wełnistym.
Sierpowiec błyszczący dosyć często występuje z innymi gatunkami roślin Natura 20000, szczególnie z lipiennik Loesela lipiennikiem Loesela i skalnica torfowiskowa skalnicą torfowiskową.
Bibliografia
Szczepański M. Sierpowiec błyszczący.[W:] Cz. Hołdyński. Siedliska i gatunki Natura 2000.
Linki zewnętrzne
natura2000.gdos.gov.pl/uploads/download/260
http://www.gios.gov.pl/siedliska/pdf/metodyka_monitoringu_roslin_2011_hamatocaulis_vernicosus.pdf
http://pl.wikipedia.org/wiki/Chamefity
