Budzewo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Kultura) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Budzewo | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Budzewa |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Budzewo.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Budzewo. Fot. Eume. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Budzewo.jpg Commons Wikimedia] [03.07.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 17: | Linia 16: | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|liczba ludności = 251 | |liczba ludności = 251 | ||
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
|kod pocztowy =11-606 | |kod pocztowy =11-606 | ||
| Linia 30: | Linia 29: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Budzewo''' (niem. ''Budschen'', ''Budzen'', ''Gross Budschen'') – wieś sołecka w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Budry (gmina wiejska)|gminie Budry]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 251 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Wojtczuk]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [30.08.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | == | + | == Położenie == |
| − | Wieś położona jest w [[Kraina Węgorapy|Krainie Węgorapy]], będącej | + | Wieś położona jest w [[Kraina Węgorapy|Krainie Węgorapy]], będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Wielkich Jezior Mazurskich]]; oddalona jest o 13 km na północny wschód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]] i około 2 km na południe od rzeki [[Rzeka Węgorapa|Węgorapy]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | Wieś prawdopodobnie została założona w 1582 roku na | + | Wieś prawdopodobnie została założona w 1582 roku na ośmiu łanach. W 1599 roku – na skutek wniesionej przez mieszkańców skargi – zamieniono im pańszczyznę na czynsz. Wieś obejmowała wówczas 12 łanów. W tym samym czasie zamieszkało tu kilku osadników z Litwy. W połowie XIX wieku wieś liczyła 13 łanów i 15 mórg. W roku 1858 mieszkało w niej 147 osób. |
| − | W Budzewie w XIX wieku | + | W Budzewie w XIX wieku znajdował się niewielki (około 200 ha) majątek, który obejmował jeden folwark ([[Zawady Małe]]) i należał do ogromnych dóbr [[Rodzina von Lehndorff|von Lehndorffów]]. W latach 20. XX wieku przeszedł na własność rodziny [[Rodzina Preuss|Preuss]], a następnie niejakiego Waszkalnisa (do 1945 roku). W drugiej połowie XIX wieku wybudowano tu niewielki dworek z parkiem. |
| − | Około 2 km od Budzewa działał inny nieduży (około 500 ha) majątek z trzema folwarkami. W latach 20. XX wieku należał | + | Około 2 km od Budzewa działał inny nieduży (około 500 ha) majątek z trzema folwarkami. W latach 20. XX wieku należał do [[Walter Ehlert|Waltera Ehlerta]]. Dwór wzniesiono na przełomie XIX i XX wieku. |
Szkołę we wsi założono w 1753 roku; sto lat później uczyło się w niej 46 dzieci, a w 1935 roku – 52 dzieci. Szkołę ponownie otwarto w 1948 roku, w połowie lat 60. była ona czteroklasowa. | Szkołę we wsi założono w 1753 roku; sto lat później uczyło się w niej 46 dzieci, a w 1935 roku – 52 dzieci. Szkołę ponownie otwarto w 1948 roku, w połowie lat 60. była ona czteroklasowa. | ||
W roku 1939 Budzewo liczyło przez 443 mieszkańców. | W roku 1939 Budzewo liczyło przez 443 mieszkańców. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Kultura == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
We wsi działa zespół ludowy [[Budzewiaki|Budzewiaki]]. | We wsi działa zespół ludowy [[Budzewiaki|Budzewiaki]]. | ||
| − | |||
<br> | <br> | ||
| − | + | == Religia == | |
| − | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Budrach|parafii rzymskokatolickiej pw. Trójcy Przenajświętszej w Budrach]]. | |
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Budrach|parafii rzymskokatolickiej | ||
| − | |||
<br> | <br> | ||
| − | + | ==Zabytki == | |
| − | * | + | *klasycystyczny [[Zespół dworski w Budzewie|dworek]] z drugiej połowy XIX wieku, całkowicie niezmieniony od swego powstania; przyległy park (obecnie własność prywatna) |
| − | *[[Zespół dworski koło Budzewa| | + | *[[Zespół dworski koło Budzewa|dworek]] ok. 2 km od Budzewa z przełomu XIX i XX wieku; po gruntownym remoncie w latach 90. XX wieku nabrał wyglądu współczesnej wiejskiej willi (własność prywatna) |
| − | * | + | *mogiła zbiorowa z czasów [[I wojna światowa na Warmii Mazurach|I wojny światowej]], pochowano w niej trzech żołnierzy rosyjskich |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | ==Bibliografia== | |
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
| − | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.07.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.07.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [03.07.2014] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 91: | Linia 77: | ||
[[Kategoria: Budry (gmina wiejska)]] | [[Kategoria: Budry (gmina wiejska)]] | ||
[[Kategoria: Wsie sołeckie]] | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 08:59, 9 lut 2015
| Budzewo | |
| | |
![Budzewo. Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [03.07.2014]](/index.php/Plik:Budzewo.jpg) Budzewo. Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [03.07.2014]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | węgorzewski |
| Gmina | Budry |
| Liczba ludności (2010) | 251 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 11-606 |
| Tablice rejestracyjne | NWE |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Budzewo | |
| Położenie na mapie Polski  Budzewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Budzewo (niem. Budschen, Budzen, Gross Budschen) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Budry. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 251 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Wojtczuk[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w Krainie Węgorapy, będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia Wielkich Jezior Mazurskich; oddalona jest o 13 km na północny wschód od Węgorzewa i około 2 km na południe od rzeki Węgorapy.
Dzieje miejscowości
Wieś prawdopodobnie została założona w 1582 roku na ośmiu łanach. W 1599 roku – na skutek wniesionej przez mieszkańców skargi – zamieniono im pańszczyznę na czynsz. Wieś obejmowała wówczas 12 łanów. W tym samym czasie zamieszkało tu kilku osadników z Litwy. W połowie XIX wieku wieś liczyła 13 łanów i 15 mórg. W roku 1858 mieszkało w niej 147 osób.
W Budzewie w XIX wieku znajdował się niewielki (około 200 ha) majątek, który obejmował jeden folwark (Zawady Małe) i należał do ogromnych dóbr von Lehndorffów. W latach 20. XX wieku przeszedł na własność rodziny Preuss, a następnie niejakiego Waszkalnisa (do 1945 roku). W drugiej połowie XIX wieku wybudowano tu niewielki dworek z parkiem. Około 2 km od Budzewa działał inny nieduży (około 500 ha) majątek z trzema folwarkami. W latach 20. XX wieku należał do Waltera Ehlerta. Dwór wzniesiono na przełomie XIX i XX wieku.
Szkołę we wsi założono w 1753 roku; sto lat później uczyło się w niej 46 dzieci, a w 1935 roku – 52 dzieci. Szkołę ponownie otwarto w 1948 roku, w połowie lat 60. była ona czteroklasowa.
W roku 1939 Budzewo liczyło przez 443 mieszkańców.
Kultura
We wsi działa zespół ludowy Budzewiaki.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Trójcy Przenajświętszej w Budrach.
Zabytki
- klasycystyczny dworek z drugiej połowy XIX wieku, całkowicie niezmieniony od swego powstania; przyległy park (obecnie własność prywatna)
- dworek ok. 2 km od Budzewa z przełomu XIX i XX wieku; po gruntownym remoncie w latach 90. XX wieku nabrał wyglądu współczesnej wiejskiej willi (własność prywatna)
- mogiła zbiorowa z czasów I wojny światowej, pochowano w niej trzech żołnierzy rosyjskich
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.07.2013]
Wikipedia [03.07.2014]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [30.08.2013]
