Dobrzyń: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Bibliografia:)
 
(Nie pokazano 25 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
 
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
−
|nazwa                = Dobrzyń
+
|nazwa                = Dobrzyń
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Dobrzynia   
 
  |dopełniacz wsi        = Dobrzynia   
−
  |zdjęcie              = [[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
  |zdjęcie              = Dobrzyń.jpg
−
  |opis zdjęcia          = Dobrzyń     
+
  |opis zdjęcia          = Dobrzyń od strony stawu.<br>Autor: Kawa88. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dobrzy%C5%84_warmi%C5%84sko_mazurskie_staw.JPG Commons Wikimedia] [04.07.2014]    
−
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
−
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = nidzicki  
 
  |powiat                = nidzicki  
 
  |gmina                = Nidzica
 
  |gmina                = Nidzica
Linia 16: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Dobrzyń
 
  |sołectwo              = Dobrzyń
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
−
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 126
−
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 30: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
−
}}
+
}}<br/>
−
<big>''' Dobrzyń'''</big> (niem. Dobrzyn, Dobrziennen , od 1938 r. Gutfeld) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
+
''' Dobrzyń''' (niem. ''Dobrzyn'', ''Dobrziennen'', od 1938 r. ''Gutfeld'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nidzicki| powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)|gminie Nidzica]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział Administracyjny|administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 126 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mirosław Sobka]]<ref>[http://www.nidzica.wm.pl/ Nidzica] [04.07.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie ==
 +
Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica w odległości około 8 km od [[Nidzica| Nidzicy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
−
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
−
 
+
Wieś lokowano w 1355 r. na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Wielki mistrz [[Winrich von Kniprode]] nadał Stanisławowi z Dobrzynia oraz jego braciom ok. 37 łanów ziemi. Miejscowość pierwotnie nosiła nazwę ''Sokoły''. W drugiej poł. XIX w. wieś obejmowała 2569 [[Morga| mórg]] ziemi. Przeważającą liczbę mieszkańców stanowili ewangelicy. Dobrzyń dotknięty został epidemią cholery. Do dzisiaj zachował się cmentarz, na którym chowano zmarłych – obecnie [[Cmentarz ewangelicki w Dobrzyniu|cmentarz ewangelicki]] potocznie zwany cholerycznym. Na początku XX w. we wsi powstała szkoła. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] większość mieszkańców opuściła miejscowość.  
−
Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
 
−
<br/>
 
  
−
=== Dzieje miejscowości ===
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
−
Wieś lokowano na prawie chełmińskim w 1355 r., wówczas to Wielki Mistrz Krzyżacki Winrich von Kniprode nadał Stanisławowi z Dobrzynia oraz jego braciom ok. 37 łanów ziemi. Podaję się również, że miejscowość pierwotnie nosiła nazwę Sokoły, a zmieniona została, gdy znalazła się w posiadaniu Dobrzyńskich. Nie znana jest etymologia pierwszej nazwy wsi. W II poł. XIX w. wieś posiadała 2569 morgów ziemi. Przeważającą liczbę mieszkańców stanowili ewangelicy.
+
*1817 r. – 94 osoby
−
W 1817 r. liczba mieszkańców wynosiła 94, w 1846 r. – 144, w 1858 r. – 152, w 1867 r. – 223, w 1871 r. – 250, w 1885 r. – 223, w 1895 r. – 222, w 1905 r. – 240, w 1910 r. – 248, w 1939 r. – 275 . W 1817 r. we wsi było 17 domów, w 1846 r. – 19, w 1858 r. – 23, w 1871 r. – 39, w 1885 r. – 40, w 1895 r. – 46, w 1905 r. – 39, w 1910 r. – 37 . 
+
   
−
Dobrzyń dotknięty został także epidemią cholery. Do dzisiaj zachował się cmentarz, na którym chowano zmarłych – obecnie cmentarz ewangelicki potocznie zwany choleryczny. Ponadto na początku XX w. powstała tu szkoła. W 1938 r. funkcjonującą nazwę Dobrziennen, w wyniku akcji germanizacyjnej, zamieniono na Gutfeld. Po II wojnie światowej większość mieszkańców opuściła miejscowość. Nie zachowały się informacje o kształcie zabudowy wsi.
+
*1846 r. – 144 osoby
  
−
<br/>
+
*1858 r. – 152 osoby
  
−
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
*1867 r. – 223 osoby
  
−
Z miejscowością związana jest także postać Erwina Kruka -  polski pisarz i poeta, senator I kadencji (1989–1991).
+
*1871 r. – 250 osób
−
<br/>
 
  
 +
*1885 r. – 223 osoby
  
 +
*1895 r. – 222 osoby
  
 +
*1905 r. – 240 osób
  
−
=== Zabytki: ===
+
*1910 r. – 248 osób
  
−
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: zabudowa mieszkalno – gospodarcza; cmentarz ewangelicki z II poł XIX w.; aleje przydrożne; szańce i okopy z okresu I wojny światowej.
+
*1939 r. – 275 osób
−
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
  
−
<br/>
+
Liczba domów w poszczególnych latach:
 +
*1817 r. – 17
  
−
=== Bibliografia: ===
+
*1846 r. – 19
  
 +
*1858 r. – 23
  
 +
*1871 r. – 39
  
−
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, II, 927 ss.
+
*1885 r. – 40
 +
 +
*1895 r. – 46
  
−
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
+
*1905 r. – 39
  
−
Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.  
+
*1910 r. – 37
 +
== Ludzie związani z miejscowością==
 +
W Dobrzyniu urodził się [[lkwim: Erwin Kruk| Erwin Kruk]] –  polski pisarz i poeta, senator I kadencji (1989–1991). W książce – "Kronika z Mazur" zawarł informacje na temat Dobrzynia i okolic.  
 +
<br/>
  
 +
== Zabytki==
 +
*zabudowa mieszkalno–gospodarcza z XIX/XX w.
 +
*cmentarz ewangelicki z II poł. XIX w.
 +
*szańce i okopy z okresu [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]]
  
 +
== Turystyka ==
 +
W miejscowości ma swój koniec szlak pieszy do źródeł [[Rzeka Łyna| Łyny]]: [[Olsztyn]] – Dobrzyń
 
<br/>
 
<br/>
  
−
== Zobacz też ==
+
== Bibliografia==
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, II, 927 ss.  <br/>
 +
Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165 - 202.<br/>
 +
Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203 - 267. <br/>
 +
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [04.07.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych lokalnych GUS] [04.07.2014]
 +
 
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
  
−
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat nidzicki]]
−
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 09:28, 3 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Nidzica (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 18:09, 9 lut 2015

Dobrzyń
Dobrzyń od strony stawu.Autor: Kawa88. Źródło: Commons Wikimedia [04.07.2014]
Dobrzyń od strony stawu.
Autor: Kawa88. Źródło: Commons Wikimedia [04.07.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Dobrzyń
Liczba ludności (2010) 126
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Dobrzyń
Dobrzyń
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Dobrzyń
Dobrzyń
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Dobrzyń (niem. Dobrzyn, Dobrziennen, od 1938 r. Gutfeld) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 126 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mirosław Sobka[1].

Położenie

Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica w odległości około 8 km od Nidzicy.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano w 1355 r. na prawie chełmińskim. Wielki mistrz Winrich von Kniprode nadał Stanisławowi z Dobrzynia oraz jego braciom ok. 37 łanów ziemi. Miejscowość pierwotnie nosiła nazwę Sokoły. W drugiej poł. XIX w. wieś obejmowała 2569 mórg ziemi. Przeważającą liczbę mieszkańców stanowili ewangelicy. Dobrzyń dotknięty został epidemią cholery. Do dzisiaj zachował się cmentarz, na którym chowano zmarłych – obecnie cmentarz ewangelicki potocznie zwany cholerycznym. Na początku XX w. we wsi powstała szkoła. Po II wojnie światowej większość mieszkańców opuściła miejscowość.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1817 r. – 94 osoby
  • 1846 r. – 144 osoby
  • 1858 r. – 152 osoby
  • 1867 r. – 223 osoby
  • 1871 r. – 250 osób
  • 1885 r. – 223 osoby
  • 1895 r. – 222 osoby
  • 1905 r. – 240 osób
  • 1910 r. – 248 osób
  • 1939 r. – 275 osób

Liczba domów w poszczególnych latach:

  • 1817 r. – 17
  • 1846 r. – 19
  • 1858 r. – 23
  • 1871 r. – 39
  • 1885 r. – 40
  • 1895 r. – 46
  • 1905 r. – 39
  • 1910 r. – 37

Ludzie związani z miejscowością

W Dobrzyniu urodził się Erwin Kruk – polski pisarz i poeta, senator I kadencji (1989–1991). W książce – "Kronika z Mazur" zawarł informacje na temat Dobrzynia i okolic.

Zabytki

  • zabudowa mieszkalno–gospodarcza z XIX/XX w.
  • cmentarz ewangelicki z II poł. XIX w.
  • szańce i okopy z okresu I wojny światowej

Turystyka

W miejscowości ma swój koniec szlak pieszy do źródeł Łyny: Olsztyn – Dobrzyń

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, II, 927 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165 - 202.
Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203 - 267.
Wikipedia [04.07.2014]
Bank Danych lokalnych GUS [04.07.2014]

Przypisy

  1. ↑ Nidzica [04.07.2014]
Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Dobrzyń&oldid=123889”