Kanał Mazurski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Opis) |
(→Bibliografia) |
||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
A. Płoski, ''Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur'', "Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski" 2014, nr 6.<br/> | A. Płoski, ''Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur'', "Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski" 2014, nr 6.<br/> | ||
[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki techniki]][[Kategoria: Powiat węgorzewski]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Srokowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: 1801-1918]] [[Kategoria: 1919-1944]] | [[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki techniki]][[Kategoria: Powiat węgorzewski]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Srokowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: 1801-1918]] [[Kategoria: 1919-1944]] | ||
| + | [[Kategoria: Rzeki i kanały]] | ||
Wersja z 11:49, 10 lut 2015
| Kanał Mazurski | |
| | |
 Kanał Mazurski. Śluza Leśniewo Górne.
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | węgorzewski |
| Gmina | Węgorzewo |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kanał Mazurski | |
| Położenie na mapie Polski  Kanał Mazurski | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kanał Mazurski – kanał, którego zadaniem miało być połączenie mazurskich jezior z Morzem Bałtyckim. Ambitnego projektu nigdy nie ukończono.
Spis treści
Historia
Projekt kanału opracowano w 1849 r., prace rozpoczęto jednak dopiero w kolejnym stuleciu, w 1911 r. Następnie kilkakrotnie wznawiano je i przerywano, ostatecznie jednak nie ukończono (ostatni etap prac 1934-41/42). Poprzez połączenie jeziora Mamry z Łyną, z wykorzystaniem Pregoły, kanał łączyć miał Wielkie Jeziora Mazurskie przez Zalew Wiślany z Morzem Bałtyckim. Wg założeń projektowych kanał miał pełnić funkcje gospodarcze i turystyczne, w mniejszym stopniu militarne. Produkcji energii elektrycznej nie przewidywano.
Po 1945 r. inwestycji dokończenia budowy kanału, mimo znacznego zaawansowania prac, nie kontynuowano po żadnej z obu stron nowej granicy. Kanał pozostaje obecnie budowlą z oryginalnymi rozwiązaniami technicznymi wkomponowanymi w środowisko naturalne ze znacznym potencjałem turystycznym. Jest to bardzo interesujący zabytek hydrotechniki.
Kanał przebiega obecnie przez obszar dwóch krajów – Polski (pow. kętrzyński i węgorzewski) oraz Rosji (obwód kaliningradzki). W sąsiedztwie kanału po polskiej stronie znajdują się niemieckie stanowiska dowodzenia z okresu drugiej wojny światowej.
Opis
Jest to budowla hydrotechniczna o długości ok. 50 km (ok. 22 km na terenie Polski) oraz maksymalnej szerokości 25 m, z oryginalnymi rozwiązaniami technicznymi. Różnicę poziomu wód pomiędzy jeziorem Mamry a Łyną (ok. 111 m.) zniwelowano za pomocą dziesięciu znaczących rozmiarów, żelbetowych śluz komorowych, z których po polskiej stronie znajduje się pięć: w Leśniewie Górnym i Dolnym, Bajorach Małych i Wielkich (Długopole) oraz Guji (śluza Piaski – jedyna ukończona i działająca w całym systemie). Na kanale zachowane są także dwa jazy walcowe o ręcznym napędzie mechanizmów, pełniące także funkcję bram awaryjnych – przeciwpowodziowych – oraz budynki strażnic śluzowego; na trasie kanału funkcjonują mosty kolejowe i drogowe oraz przepust pod korytem kanału. Kanał przebiega w sztucznych wykopach i nasypach oraz przez jezioro Rydzówka.
Zobacz też
kanal-mazurski.eu [08.02.2015]
Radio Olsztyn [08.02.2015]
Bibliografia
A. Płoski, Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur, "Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski" 2014, nr 6.
