Gierłoż: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(UWAGA! Usunięcie treści (strona pozostała pusta)!)
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 +
'''Gierłoż''' (niem. ''Görlitz'') – osada leśna w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska)|gminie Kętrzyn]]. Administracyjnie podlega sołectwu [[Czerniki]]. W 2000 roku osada składała się z dwóch leśniczówek i kilku gospodarstw rolnych, a łącznie liczyła 24 mieszkańców. Gierłoż znana jest najbardziej jako ostatnia miejscowość przed dawną kwaterą Hitlera – [[Wilczy Szaniec|Wilczym Szańcem]].
 +
<br/><br/>
 +
==Nazwa==
 +
Niemiecka nazwa ''Görlitz'' pochodzi od nazwiska [[Zakon krzyżacki|krzyżackiego]] prokuratora Hansa von Görlitz, który w połowie XIV wieku miał w tym miejscu zamek myśliwski.
  
 +
==Położenie==
 +
Gierłoż leży przy drodze z [[Kętrzyn|Kętrzyna]] do [[Giżycko|Giżycka]], w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego. Odległość w linii prostej do [[Olsztyn|Olsztyna]] wynosi 74 km, bliżej jest do granicy z Federacją Rosyjską – około 30 km.
 +
 +
==Dzieje miejscowości==
 +
Do połowy XV wieku ze wspomnianego zameczku myśliwskiego w Gierłoży korzystali prokuratorzy krzyżaccy w Kętrzynie. Jeden z nich, [[Paul von Russdorff]], już jako wielki mistrz [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]], zamierzał w 1426 lokować w tym miejscu wieś na prawie magdeburskim, ale lokacja ta nie powiodła się. W rezultacie 50 włók okolicznego lasu w 1437 nabyło miasto ''Rastenburg'' ([[Kętrzyn]]), pozostając w jego posiadaniu aż do XX wieku. Miejski teren leśny stał się miejscem budowy kwatery Hitlera.
 +
 +
Teren dawnego zamku myśliwskiego pozostał jednak odrębnym majątkiem, którym w XX wieku zarządzali Julius von Normann i Dodo zu Innhausen und Knyphausen (dawny starosta kętrzyński). Po 1945 dwór z tego majątku służył celom wypoczynkowym, najpierw jako ośrodek wczasowy warszawskiego Instytutu Lotnictwa, potem prywatny zespół restauracyjno-hotelowy "Księżycowy Dworek".
 +
 +
==Bibliografia==
 +
''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', komitet redakcyjny Aniela Bałanda i inni, Olsztyn 1978.<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Gier%C5%82o%C5%BC_(powiat_k%C4%99trzy%C5%84ski) pl.wikipedia.org, Gierłoż]] [08.01.2015]<br/>
 +
 +
[[Kategoria:Miejscowość]]
 +
[[Kategoria:Powiat kętrzyński]]
 +
[[Kategoria: Kętrzyn (gmina wiejska)]]

Aktualna wersja na dzień 23:30, 17 lut 2015

Gierłoż (niem. Görlitz) – osada leśna w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. Administracyjnie podlega sołectwu Czerniki. W 2000 roku osada składała się z dwóch leśniczówek i kilku gospodarstw rolnych, a łącznie liczyła 24 mieszkańców. Gierłoż znana jest najbardziej jako ostatnia miejscowość przed dawną kwaterą Hitlera – Wilczym Szańcem.

Nazwa

Niemiecka nazwa Görlitz pochodzi od nazwiska krzyżackiego prokuratora Hansa von Görlitz, który w połowie XIV wieku miał w tym miejscu zamek myśliwski.

Położenie

Gierłoż leży przy drodze z Kętrzyna do Giżycka, w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego. Odległość w linii prostej do Olsztyna wynosi 74 km, bliżej jest do granicy z Federacją Rosyjską – około 30 km.

Dzieje miejscowości

Do połowy XV wieku ze wspomnianego zameczku myśliwskiego w Gierłoży korzystali prokuratorzy krzyżaccy w Kętrzynie. Jeden z nich, Paul von Russdorff, już jako wielki mistrz zakonu krzyżackiego, zamierzał w 1426 lokować w tym miejscu wieś na prawie magdeburskim, ale lokacja ta nie powiodła się. W rezultacie 50 włók okolicznego lasu w 1437 nabyło miasto Rastenburg (Kętrzyn), pozostając w jego posiadaniu aż do XX wieku. Miejski teren leśny stał się miejscem budowy kwatery Hitlera.

Teren dawnego zamku myśliwskiego pozostał jednak odrębnym majątkiem, którym w XX wieku zarządzali Julius von Normann i Dodo zu Innhausen und Knyphausen (dawny starosta kętrzyński). Po 1945 dwór z tego majątku służył celom wypoczynkowym, najpierw jako ośrodek wczasowy warszawskiego Instytutu Lotnictwa, potem prywatny zespół restauracyjno-hotelowy "Księżycowy Dworek".

Bibliografia

Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, komitet redakcyjny Aniela Bałanda i inni, Olsztyn 1978.
pl.wikipedia.org, Gierłoż] [08.01.2015]