Ogonki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Charakterystyka fizjograficzna)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Ogonki
 
  |nazwa                = Ogonki
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Ogonek
  |zdjęcie              = [[File:Ogonki.Jezioro Stręgiel.jpg|center|240px|Ogonki.Jezioro Stręgiel]]
+
  |zdjęcie              = Współczesne Ogonki.jpg
  |opis zdjęcia          =  
+
  |opis zdjęcia          = Współczesne Ogonki.<br>Fot. Reptar. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ogonki_VIII_2009_c.jpg Commons Wikimedia] [12.10.2014]
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 17: Linia 15:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 443
 
  |liczba ludności      = 443
  |rok                  = 2009
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |kod pocztowy          =11-600
 
  |kod pocztowy          =11-600
  |tablice rejestracyjne = NWE
+
  |tablice rejestracyjne = NWE
 
  |SIMC                  =
 
  |SIMC                  =
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Ogonki''' (niem. ''Ogonken'', od 1938 r. ''Schwenten'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo.  
+
''' Ogonki''' (niem. ''Ogonken'', od 1938 r. ''Schwenten'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Węgorzewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 443 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Zagórny]]<ref>[http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=367/ Strona Gminy Węgorzewo] [30.08.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
 
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś położona jest w  północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na [[Pojezierze Giżycko-Węgorzewskie|Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim]], 6 km na południowy wschód od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], na przesmyku między jeziorami [[Jezioro Święcajty|Święcajty]] i [[Jezioro Stręgiel|Stręgiel]]. W pobliżu znajduje się kilka niewielkich jeziorek: [[Jezioro Dziaduszyn|Dziaduszyn]] (Diejgot), [[Jezioro Upinek|Upinek]] (Łupinek, Uping), [[Jezioro Jagoczany|Jagoczany]] (Kotowe), [[Jezioro Lemięt|Lemięt]] (Leminek), [[Jezioro Białe|Białe]] koło Stręgielka, [[Jezioro Stręgielek|Stręgielek]]. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 63.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś położona jest 6 km na południowy wschód od Węgorzewa, na przesmyku między jeziorami [[Jezioro Święcajty|Święcajty]] i [[Jezioro Stręgiel|Stręgiel]]. W pobliżu znajduje się kilka niewielkich jeziorek: [[Jezioro Dziaduszyn|Dziaduszyn]] (Diejgot), [[Jezioro Upinek|Upinek]] (Łupinek, Uping), [[Jezioro Jagoczany|Jagoczany]] (Kotowe), [[Jezioro Lemięt|Lemięt]] (Leminek), [[Jezioro Białe|Białe]] koło Stręgielka, [[Jezioro Stręgielek|Stręgielek]]. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 63.
+
Wieś założono w 1529 roku na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]] na 40 łanach, z których cztery otrzymał sołtys Jakub. W 1540 roku we wsi mieszkało 20 rodzin chłopskich, zagrodnik i kramarz, zaś dwa lata później powstała we wsi karczma założona przez niejakiego Kotka z Węgorzewa. Początkowo nazywana ''Schwintz'', wieś od końca XVI wieku występuje pod nazwami Ogonki (''Ogonicken'', ''Ogonken''). Mieszkańcy wsi płacili czynsz oraz pełnili robociznę na rzecz majątku państwowego przy [[Zamek w Węgorzewie|zamku węgorzewskim]].  
<br/>
 
 
 
[[File:Współczesne Ogonki.jpg|thumb|200px|Współczesne Ogonki]]
 
 
 
 
 
 
 
[[File:Ogonki. Ujście rzeki Sapiny do Jeziora Stręgiel.jpg|thumb|200px|Ogonki. Ujście rzeki Sapiny do Jeziora Stręgiel]]
 
 
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
Wieś założona w 1529 roku na prawie magdeburskim na 40 łanach, z których cztery otrzymał sołtys Jakub. W 1540 roku we wsi mieszkało 20 rodzin chłopskich, zagrodnik i kramarz, zaś dwa lata później powstała we wsi karczma założona przez niejakiego Kotka z Węgorzewa. Początkowo nazywana ''Schwintz'', wieś od końca XVI wieku występuje pod nazwami Ogonki (''Ogonicken'', ''Ogonken''). Mieszkańcy wsi płacili czynsz oraz pełnili robociznę na rzecz majątku państwowego przy zamku węgorzewskim.  
 
 
Podczas epidemii dżumy w 1710 roku populacja wsi zmalała o połowę (zmarło 106 osób).  
 
Podczas epidemii dżumy w 1710 roku populacja wsi zmalała o połowę (zmarło 106 osób).  
  
W XVII wieku wieś obejmowała ponad 55 łanów, a w połowie XIX wieku ponad 42 łany. W roku 1858 miejscowość była zamieszkana przez 483 osoby. Na początku XX wieku założono w Ogonkach wielki tartak, co znacznie przyspieszyło rozwój miejscowości.  
+
W XVII wieku wieś obejmowała ponad 55 łanów, a w połowie XIX wieku ponad 42 łany. W roku 1858 miejscowość była zamieszkana przez 483 osoby. Na początku XX wieku założono w Ogonkach wielki tartak, co znacznie przyspieszyło rozwój miejscowości.  
W 1936 roku z inicjatywy Georga Teppera z Ogonek rozegrane zostały na Jez. Święcajty [[Bojerowe Mistrzostwa Europy]]. W 1939 roku Ogonki zamieszkiwało 828 osób.
+
W 1936 roku z inicjatywy [[Georg Tepper |Georga Teppera]] z Ogonek rozegrane zostały na jeziorze Święcajty [[Bojerowe Mistrzostwa Europy w Ogonkach]]. W 1939 roku Ogonki zamieszkiwało 828 osób.
Mieczysław Orłowicz, który zawitał do wsi przed I wojną światową, pisał między innymi: ''Z wyżyn w okolicy wsi ładne widoki na jeziora, liczne zatoki i półwyspy, lasy i wsie, których dachy czerwienią się na ciemnym tle lasów''.
 
  
Szkołę we wsi założono w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 66 dzieci, zaś w 1935 roku – 145 dzieci, zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w roku 1947; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.
+
[[Mieczysław Orłowicz]], który zawitał do wsi przed [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojną światową]], pisał między innymi: ''Z wyżyn w okolicy wsi ładne widoki na jeziora, liczne zatoki i półwyspy, lasy i wsie, których dachy czerwienią się na ciemnym tle lasów''.
  
Już w 1945 roku uruchomiono – pomimo zniszczeń – cegielnię w Ogonkach, zaś w 1946 roku - tartak. Ten ostatni dostarczał budulca niezbędnego do odbudowy budynków i zakładów meblarskich. W 1967 roku zatrudniał 75 osób, posiadał biurowiec i 10 domów mieszkalnych dla załogi.  
+
Szkołę we wsi założono w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 66 dzieci, zaś w 1935 roku 145 dzieci, zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w roku 1947; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.
  
Z XVI wieku pochodzi legenda o polskim chłopie Konopce ze wsi Ogonki, który „z diabłem wojował” w zamku węgorzewskim, a nawet przez samego elektora poproszony został o pomoc w wypędzeniu czarta z książęcego zamku w Berlinie. W nagrodę za swoje zasługi „egzorcysty” Konopka otrzymał na własność urodzajne włóki wokół wsi Ogonki, a on sam oraz jego potomkowie „po wieczne czasy” zwolnieni zostali od wszelkich podatków i powinności. Właśnie na jego cześć nazwano górę (146 m n.p.m.) położoną między Węgorzewem a Ogonkami .
+
Już w 1945 roku uruchomiono – pomimo zniszczeń – cegielnię w Ogonkach, zaś w 1946 roku tartak. Ten ostatni dostarczał budulca niezbędnego do odbudowy budynków i zakładów meblarskich. W 1967 roku zatrudniał 75 osób, posiadał biurowiec i 10 domów mieszkalnych dla załogi.  
  
W 1972 roku sołectwo Ogonki, obejmujące również wieś Kostropiec, należało do gromady Węgorzewo.
+
Z XVI wieku pochodzi legenda o polskim chłopie Konopce ze wsi Ogonki, który „z diabłem wojował” w zamku węgorzewskim, a nawet przez samego elektora poproszony został o pomoc w wypędzeniu czarta z książęcego zamku w Berlinie. W nagrodę za swoje zasługi „egzorcysty” Konopka otrzymał na własność urodzajne włóki wokół wsi Ogonki, a on sam oraz jego potomkowie „po wieczne czasy” zwolnieni zostali od wszelkich podatków i powinności. Właśnie na jego cześć nazwano [[Góra Konopki|górę]] (146 m n.p.m.) położoną między Węgorzewem a Ogonkami.
W skład sołectwa Ogonki wchodzą wsie: Ogonki i Kolonia Rybacka.
 
  
 +
W latach 60. XX wieku sołectwo Ogonki, obejmujące również wieś [[Kostropiec]], należało do [[Gromada Węgorzewo|gromady Węgorzewo]]. Obecnie w skład sołectwa wchodzą wsie: Ogonki i [[Kolonia Rybacka]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Węgorzewie |parafii rzymskokatolickiej w Węgorzewie]].
 +
<br/>
  
 +
== Kultura ==
 +
[[lkwim:Węgorzewskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne |Węgorzewskie Towarzystwo Społeczno–Kulturalne]], zorganizowało w Ogonkach [[Izba Regionalna w Ogonkach |Izbę Regionalną]]. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku działał tu zespół ludowy [[Zespół ludowy Sąsiady |"Sąsiady"]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Zabytki ==
 +
*pozostałości bunkra z okresu międzywojennego
 +
*w pobliżu wsi znajduje się [[lkwim:Pomnik ku czci żołnierzy rosyjskich poległych pod Węgorzewem |Pomnik ku czci żołnierzy rosyjskich poległych pod Węgorzewem]]
  
[[File:Ogonki. Jezioro Święcajty.jpg|thumb|200px|Ogonki. Jezioro Święcajty]]
+
== Turystyka ==
 
+
W miejscowości znajduje się przystań żeglarska. Wiedzie tędy [[Szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa |szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa]] – poprzez Ogonki i [[Sztynort]].
=== Zabytki: ===
+
<br/>
 
 
[[File:Ogonki. Pozostałości bunkra.jpg|thumb|Ogonki. Pozostałości bunkra]]
 
  
<br/>
+
== Bibliografia ==
 +
Białuński Grzegorz,''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
 +
''Mazury. Przewodnik Pascala'',  oprac. Sylwia Kulczyk i in., Bielsko-Biała 2006.<br/>
 +
''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/>
 +
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. <br/>
 +
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6194&p_token=0.8892119217539455/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.07.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [29.07.2013]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Ogonki_(wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie)/ Wikipedia] [12.10.2014]
  
=== Bibliografia: ===
 
#Grzegorz Białuński,''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
 
#''Mazury. Przewodnik Pascala'',  oprac. Sylwia Kulczyk i in., Bielsko-Biała 2006.
 
#''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
 
#Mieczysław Orłowicz, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
 
#Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6194&p_token=0.8892119217539455 [data dostępu:29.07.2013]
 
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu:29.07.2013]
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat węgorzewski]] 
 
+
[[Kategoria: Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)]]  
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 13:42, 13 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 09:11, 20 lut 2015

Ogonki

Współczesne Ogonki.Fot. Reptar. Źródło: Commons Wikimedia [12.10.2014]
Współczesne Ogonki.
Fot. Reptar. Źródło: Commons Wikimedia [12.10.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Gmina Węgorzewo
Liczba ludności (2010) 443
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 11-600
Tablice rejestracyjne NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ogonki
Ogonki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ogonki
Ogonki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Ogonki (niem. Ogonken, od 1938 r. Schwenten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 443 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Zagórny[1].

Położenie

Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim, 6 km na południowy wschód od Węgorzewa, na przesmyku między jeziorami Święcajty i Stręgiel. W pobliżu znajduje się kilka niewielkich jeziorek: Dziaduszyn (Diejgot), Upinek (Łupinek, Uping), Jagoczany (Kotowe), Lemięt (Leminek), Białe koło Stręgielka, Stręgielek. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 63.

Dzieje miejscowości

Wieś założono w 1529 roku na prawie magdeburskim na 40 łanach, z których cztery otrzymał sołtys Jakub. W 1540 roku we wsi mieszkało 20 rodzin chłopskich, zagrodnik i kramarz, zaś dwa lata później powstała we wsi karczma założona przez niejakiego Kotka z Węgorzewa. Początkowo nazywana Schwintz, wieś od końca XVI wieku występuje pod nazwami Ogonki (Ogonicken, Ogonken). Mieszkańcy wsi płacili czynsz oraz pełnili robociznę na rzecz majątku państwowego przy zamku węgorzewskim. Podczas epidemii dżumy w 1710 roku populacja wsi zmalała o połowę (zmarło 106 osób).

W XVII wieku wieś obejmowała ponad 55 łanów, a w połowie XIX wieku ponad 42 łany. W roku 1858 miejscowość była zamieszkana przez 483 osoby. Na początku XX wieku założono w Ogonkach wielki tartak, co znacznie przyspieszyło rozwój miejscowości. W 1936 roku z inicjatywy Georga Teppera z Ogonek rozegrane zostały na jeziorze Święcajty Bojerowe Mistrzostwa Europy w Ogonkach. W 1939 roku Ogonki zamieszkiwało 828 osób.

Mieczysław Orłowicz, który zawitał do wsi przed I wojną światową, pisał między innymi: Z wyżyn w okolicy wsi ładne widoki na jeziora, liczne zatoki i półwyspy, lasy i wsie, których dachy czerwienią się na ciemnym tle lasów.

Szkołę we wsi założono w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 66 dzieci, zaś w 1935 roku 145 dzieci, zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w roku 1947; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas.

Już w 1945 roku uruchomiono – pomimo zniszczeń – cegielnię w Ogonkach, zaś w 1946 roku tartak. Ten ostatni dostarczał budulca niezbędnego do odbudowy budynków i zakładów meblarskich. W 1967 roku zatrudniał 75 osób, posiadał biurowiec i 10 domów mieszkalnych dla załogi.

Z XVI wieku pochodzi legenda o polskim chłopie Konopce ze wsi Ogonki, który „z diabłem wojował” w zamku węgorzewskim, a nawet przez samego elektora poproszony został o pomoc w wypędzeniu czarta z książęcego zamku w Berlinie. W nagrodę za swoje zasługi „egzorcysty” Konopka otrzymał na własność urodzajne włóki wokół wsi Ogonki, a on sam oraz jego potomkowie „po wieczne czasy” zwolnieni zostali od wszelkich podatków i powinności. Właśnie na jego cześć nazwano górę (146 m n.p.m.) położoną między Węgorzewem a Ogonkami.

W latach 60. XX wieku sołectwo Ogonki, obejmujące również wieś Kostropiec, należało do gromady Węgorzewo. Obecnie w skład sołectwa wchodzą wsie: Ogonki i Kolonia Rybacka.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Węgorzewie.

Kultura

Węgorzewskie Towarzystwo Społeczno–Kulturalne, zorganizowało w Ogonkach Izbę Regionalną. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku działał tu zespół ludowy "Sąsiady".

Zabytki

Turystyka

W miejscowości znajduje się przystań żeglarska. Wiedzie tędy szlak żeglugowy z Giżycka do Węgorzewa – poprzez Ogonki i Sztynort.

Bibliografia

Białuński Grzegorz,Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Mazury. Przewodnik Pascala, oprac. Sylwia Kulczyk i in., Bielsko-Biała 2006.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.07.2013]
Wikipedia [12.10.2014]

Przypisy