Podgrzybek tęgoskórowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Roślina infobox |Nazwa rośliny = Podgrzybek tęgoskórowy |Nazwa łacińska = Xerocomus parasiticus |L = (Bull.) Quél. |Pusta linia = <br/> |grafika = |podp...")
 
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Roślina infobox
 
{{Roślina infobox
 
  |Nazwa rośliny = Podgrzybek tęgoskórowy
 
  |Nazwa rośliny = Podgrzybek tęgoskórowy
  |Nazwa łacińska = Xerocomus parasiticus
+
  |Nazwa łacińska = ''Xerocomus parasiticus''
 
  |L = (Bull.) Quél.  
 
  |L = (Bull.) Quél.  
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
  |grafika =  
+
  |grafika = podgrzybek.jpg
  |podpis grafiki =  
+
  |podpis grafiki = Owocniki podgrzybka tęgoskórowego.<br>Fot. Hans Hillewaert. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Boletus_parasiticus_on_Scleroderma_citrinum.jpg Commons Wikimedia]
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 15: Linia 15:
 
  |Rodzina = borowikowate
 
  |Rodzina = borowikowate
 
  |Rodzaj = podgrzybek
 
  |Rodzaj = podgrzybek
  |Gatunek = Podgrzybek tęgoskórowy
+
  |Gatunek = podgrzybek tęgoskórowy
 
  |Synonimy = Podgrzybek pasożytniczy
 
  |Synonimy = Podgrzybek pasożytniczy
 
  |Lista synonimów = }}
 
  |Lista synonimów = }}
 +
'''Podgrzybek tęgoskórowy''' (''Xerocomus parasiticus'' (Bull.) Quél.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (''Boletaceae''), rzędu borowikowców (''Boletales'').
 +
<br/><br/>
 +
== Owocnik ==
 +
Podgrzybek tęgoskórowy tworzy owocniki agarykoidalne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 2-7 cm, białawozielonkawy, żołtobrązowawy, brązowawy, czasem szarooliwkowy, z rdzawym odcieniem. Powierzchnia sucha, zamszowa, niekiedy popękana na drobne poletka. Rurki przyrośnięte, żółte, cytrynowożółte, w miarę starzenia białawe. Trzon żółtawy, żółtawobrązowy, u podstawy niekiedy zwężony i czasem wygięty. Miąższ żółtawy, w dolnej części trzonu brązowawy, po przełamaniu lekko błękitniejący.
 
<br/>
 
<br/>
  
''' Podgrzybek tęgoskórowy ''' ('' Xerocomus parasiticus ''(Bull.) Quél. ) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (Boletaceae), rzędu borowikowców (Boletales).
+
== Rozmieszczenie i ekologia ==
<br/>
+
Podgrzybek tęgoskórowy (pasożytniczy) tworzy owocniki latem i jesienią. Pasożytuje na [[tęgoskór pospolity |tęgoskórze pospolitym]]. Na jednym owocniku tęgoskóra może wyrastać nawet kilka owocników podgrzybka. Rośnie w widnych borach sosnowych i mieszanych, częściej przy ścieżkach, na obrzeżu polan leśnych. Z uwagi na charakterystyczny wygląd i pasożytowanie trudno go pomylić z innymi podgrzybkami.
 
 
 
 
=== Owocnik ===
 
  
Podgrzybek tęgoskórowy tworzy owocniki agarykoidalne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 2-7cm, białawozielonkawy, żołtobrązowawy, brązowawy,czasem szaro oliwkowy, z rdzawym odcieniem. Powierzchnia sucha, zamszowa, niekiedy popękana na drobne poletka. Rurki przyrośnięte, żółte, cytrynowożółte, w miarę starzenia białawe. Trzon żółtawy, żółtawobrązowy, u podstawy niekiedy zwężony i czasem wygięty. Miąższ żółtawy, w dolnej części trzonu brązowawy, po przełamaniu lekko błękitniejący.
+
W Polsce jest to gatunek rzadki, znany z około 50 stanowisk. Podlega ochronie gatunkowej. Znajduje się na ''Czerwonej liście roślin i grzybów Polski'' i ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, na Słowacji, Litwie, w Niemczech.
<br/>
 
  
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
+
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] podgrzybek tęgoskórowy (pasożytniczy) został odnotowany w [[Rezerwat Niedźwiedzie Wielkie|rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie]].
Podgrzybek pasożytniczy tworzy owocniki latem i jesienią. Pasożytuje na [[tęgoskór pospolity |tęgoskórze pospolitym]]. Na jednym owocniku tęgoskóra może wyrastać nawet kilka owocników podgrzybka. Rośnie w widnych borach sosnowych i mieszanych, częściej przy ścieżkach, na obrzeżu polan leśnych. Z uwagi na charakterystyczny wygląd i pasożytowanie trudno go pomylić z innymi podgrzybkami.
 
<br/>
 
W Polsce gatunek rzadki, znany z około 50 stanowisk. Podlega ochronie gatunkowej. Znajduje się na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski”. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Słowacji, Litwie, Niemczech.
 
<br/>
 
Na Warmii i Mazurach podgrzybek pasożytniczy został odnotowany w rezerwacie [[Rezerwat Niedźwiedzie Wielkie| Niedźwiedzie Wielkie]].
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
Jadalny. Substancje trujące gospodarza nie przenoszą się na owocniki podgrzybka.
+
Jest to grzyb jadalny. Substancje trujące gospodarza nie przenoszą się na owocniki podgrzybka.
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
Gumińska B., Wojewoda. W. :Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
 
<br/>
 
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Linki zewnętrzne ==
+
== Zobacz też ==
http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=495
+
[http://www.grzyby.pl/gatunki/Xerocomus_parasiticus.htm grzyby.pl] [25.04.2014]
 
<br/>
 
<br/>
http://www.grzyby.pl/gatunki/Xerocomus_parasiticus.htm
+
[http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=495 obszary.natura2000.org.pl] [25.04.2014]
 
<br/>
 
<br/>
http://pl.wikipedia.org/wiki/Podgrzybek_tęgoskórowy
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Podgrzybek_tęgoskórowy pl.wikipedia.org, Podgrzybek tęgoskórowy] [25.04.2014]
 
<br/>
 
<br/>
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp
+
== Bibliografia ==
 +
Gumińska Barbara, Wojewoda Wiesław, ''Grzyby i ich oznaczanie'', Warszawa 1985.<br/>
 +
[http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp indexfungorum.org] [25.04.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 +
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
  
 
[[Kategoria: Przyroda]]
 
[[Kategoria: Przyroda]]
[[Kategoria: Grzyby]]
+
[[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]]
 +
[[Kategoria: Rezerwaty przyrody]]
 +
[[Kategoria: powiat ostródzki]]
 +
[[Kategoria: Małdyty (gmina wiejska)]]

Aktualna wersja na dzień 08:46, 25 lut 2015

Podgrzybek tęgoskórowy

Xerocomus parasiticus
(Bull.) Quél.
Owocniki podgrzybka tęgoskórowego.Fot. Hans Hillewaert. Źródło: Commons Wikimedia
Owocniki podgrzybka tęgoskórowego.
Fot. Hans Hillewaert. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby podstawkowe
Klasa pieczarniaki
Rząd borowikowce
Rodzina borowikowate
Rodzaj podgrzybek
Gatunek podgrzybek tęgoskórowy
Podgrzybek pasożytniczy

Podgrzybek tęgoskórowy (Xerocomus parasiticus (Bull.) Quél.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (Boletaceae), rzędu borowikowców (Boletales).

Owocnik

Podgrzybek tęgoskórowy tworzy owocniki agarykoidalne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 2-7 cm, białawozielonkawy, żołtobrązowawy, brązowawy, czasem szarooliwkowy, z rdzawym odcieniem. Powierzchnia sucha, zamszowa, niekiedy popękana na drobne poletka. Rurki przyrośnięte, żółte, cytrynowożółte, w miarę starzenia białawe. Trzon żółtawy, żółtawobrązowy, u podstawy niekiedy zwężony i czasem wygięty. Miąższ żółtawy, w dolnej części trzonu brązowawy, po przełamaniu lekko błękitniejący.

Rozmieszczenie i ekologia

Podgrzybek tęgoskórowy (pasożytniczy) tworzy owocniki latem i jesienią. Pasożytuje na tęgoskórze pospolitym. Na jednym owocniku tęgoskóra może wyrastać nawet kilka owocników podgrzybka. Rośnie w widnych borach sosnowych i mieszanych, częściej przy ścieżkach, na obrzeżu polan leśnych. Z uwagi na charakterystyczny wygląd i pasożytowanie trudno go pomylić z innymi podgrzybkami.

W Polsce jest to gatunek rzadki, znany z około 50 stanowisk. Podlega ochronie gatunkowej. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski i ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, na Słowacji, Litwie, w Niemczech.

Na Warmii i Mazurach podgrzybek tęgoskórowy (pasożytniczy) został odnotowany w rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie.

Wartość użytkowa

Jest to grzyb jadalny. Substancje trujące gospodarza nie przenoszą się na owocniki podgrzybka.

Zobacz też

grzyby.pl [25.04.2014]
obszary.natura2000.org.pl [25.04.2014]
pl.wikipedia.org, Podgrzybek tęgoskórowy [25.04.2014]

Bibliografia

Gumińska Barbara, Wojewoda Wiesław, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa 1985.
indexfungorum.org [25.04.2014]
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.