Dwórzno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Dwórzno ''' (niem. ''Hoofe'') – | + | ''' Dwórzno ''' (niem. ''Hoofe'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 253 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Janina Lesiak]]<ref>http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 253 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Janina Lesiak]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | [[File:Dwórzno. Dróżka przez wieś.jpg|thumb|right|290px|Dwórzno. Dróżka przez wieś.<br>Źródło: [http://gorowoilaweckie.wm.pl/114672,Najfajniejsza-wies-Dworzno-Nowe-zdjecia.html www.gorowoilaweckie.wm.pl]]] | |
| − | + | [[File:Inscenizacja bitwy pod Dwórznem. 2009.jpg|thumb|right|290px|Inscenizacja bitwy pod Dwórznem.<br>Źródło: [http://wrota.warmia.mazury.pl/powiat_bartoszycki/Wydarzenia/Wydarzenia/Inscenizacja-bitwy-pod-Dworznem-z-1807-roku.html www.wrota.warmia.mazury.pl] | |
| − | + | ]] | |
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 26 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na południe od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]]. Na wschód od niej położona jest [[Chłopska Góra]] (164 m n.p.m.), a na północny zachód | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 26 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 4 km na południe od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]]. Na wschód od niej położona jest [[Chłopska Góra]] (164 m n.p.m.), a na północny zachód – [[Ruska Góra]] (143 m n.p.m.). Wieś zachowała dawny układ owalnicy. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[ | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Istniała już na początku XV wieku, po raz pierwszy pojawia się w źródłach z 1414 roku jako wieś czynszowa o powierzchni 60 łanów, niemal zupełnie zniszczona podczas [[wojna polsko-krzyżacka 1414 roku|wojny Zakonu krzyżaskiego z Polską]]. W następnych stuleciach oddawana była okresowo w dzierżawę, lecz zasadniczo pozostała własnością państwa aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku. 6 lutego 1807 roku doszło pod Dwórznem do zaciętej [[bitwa pod Dwórznem|bitwy]] między awangardą wojsk francuskich dowodzonych przez cesarza Napoleona I, a rosyjską ariergardą generała Leontija Bennigsena. Do 1945 roku Dwórzno należało do [[parafia ewangelicka w Górowie Iławeckim|parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim]]. |
| − | Szkoła we wsi została założona w połowie XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 111 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po przerwie wojennej ponownie uruchomiono | + | Szkoła we wsi została założona w połowie XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 111 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po przerwie wojennej ponownie uruchomiono ją w 1946 roku; organizatorką i pierwszą kierowniczką placówki była [[Gertruda Wojniusz]]. |
| − | ją w 1946 roku; organizatorką i pierwszą kierowniczką placówki była [[Gertruda Wojniusz]]. | ||
| − | Po | + | Po II wojnie światowej nowi osadnicy pojawili się tu już pod koniec 1945 roku. W latach 1954–1957 znajdowała się tu siedziba gromady. Według spisu powszechnego z 1983 roku Dwórzno składało się z 66 budynków mieszkalnych i miało 72 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 687 ha. Wieś posiadała wówczas punkt biblioteczny, salę kinową na 60 miejsc i boisko sportowe. |
W rocznicę bitwy w Dwórznie odbywa się inscenizacja z udział grup rekonstrukcyjnych. | W rocznicę bitwy w Dwórznie odbywa się inscenizacja z udział grup rekonstrukcyjnych. | ||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat kształtowała się następująco: |
| − | + | *1857 – 540 osób | |
| − | 1857 | + | *1933 – 531 osób |
| − | + | *1939 – 519 osób | |
| − | 1933 | + | *1983 – 346 osób |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *budynek dawnej szkoły, murowany, z 1926 roku (dom nr 61) |
| − | * | + | *liczne przykłady budownictwa wiejskiego z końca XIX i początku XX wieku (domy i budynki gospodarcze) |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, około 800 m od wsi, na wzgórzu; nagrobki zarośnięte dziką roślinnością |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | [http://www.dailymotion.com/video/x8ai2r_napoleon-pod-dworznem_creation| Film i zdjęcia z inscenizacji bitwy pod Dwórznem. 2009] | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
Jasiński Janusz, Skowronek Sławomir, ''Wschodniopruskie kampanie Napoleona. Wielka Armia i wojska polskie w 1807 roku. Historia, tradycja, legendy'', Olsztyn 2007.<br/> | Jasiński Janusz, Skowronek Sławomir, ''Wschodniopruskie kampanie Napoleona. Wielka Armia i wojska polskie w 1807 roku. Historia, tradycja, legendy'', Olsztyn 2007.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| − | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869 | + | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869 Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1201-1300]] [[Kategoria: 1301-1400]] [[Kategoria: 1401-1500]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 10:10, 5 mar 2015
| Dwórzno | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Górowo Iławeckie |
| Liczba ludności (2010) | 253 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Dwórzno | |
| Położenie na mapie Polski  Dwórzno | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Dwórzno (niem. Hoofe) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 253 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Janina Lesiak[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 26 km na zachód od Bartoszyc i 4 km na południe od Górowa Iławeckiego. Na wschód od niej położona jest Chłopska Góra (164 m n.p.m.), a na północny zachód – Ruska Góra (143 m n.p.m.). Wieś zachowała dawny układ owalnicy.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Istniała już na początku XV wieku, po raz pierwszy pojawia się w źródłach z 1414 roku jako wieś czynszowa o powierzchni 60 łanów, niemal zupełnie zniszczona podczas wojny Zakonu krzyżaskiego z Polską. W następnych stuleciach oddawana była okresowo w dzierżawę, lecz zasadniczo pozostała własnością państwa aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku. 6 lutego 1807 roku doszło pod Dwórznem do zaciętej bitwy między awangardą wojsk francuskich dowodzonych przez cesarza Napoleona I, a rosyjską ariergardą generała Leontija Bennigsena. Do 1945 roku Dwórzno należało do parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim.
Szkoła we wsi została założona w połowie XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 111 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po przerwie wojennej ponownie uruchomiono ją w 1946 roku; organizatorką i pierwszą kierowniczką placówki była Gertruda Wojniusz.
Po II wojnie światowej nowi osadnicy pojawili się tu już pod koniec 1945 roku. W latach 1954–1957 znajdowała się tu siedziba gromady. Według spisu powszechnego z 1983 roku Dwórzno składało się z 66 budynków mieszkalnych i miało 72 indywidualne gospodarstwa rolne, które łącznie zajmowały obszar 687 ha. Wieś posiadała wówczas punkt biblioteczny, salę kinową na 60 miejsc i boisko sportowe.
W rocznicę bitwy w Dwórznie odbywa się inscenizacja z udział grup rekonstrukcyjnych.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat kształtowała się następująco:
- 1857 – 540 osób
- 1933 – 531 osób
- 1939 – 519 osób
- 1983 – 346 osób
Zabytki
- budynek dawnej szkoły, murowany, z 1926 roku (dom nr 61)
- liczne przykłady budownictwa wiejskiego z końca XIX i początku XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
- dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, około 800 m od wsi, na wzgórzu; nagrobki zarośnięte dziką roślinnością
Przypisy
- ↑ gorowoil-ug.bip-wm.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Film i zdjęcia z inscenizacji bitwy pod Dwórznem. 2009
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Jasiński Janusz, Skowronek Sławomir, Wschodniopruskie kampanie Napoleona. Wielka Armia i wojska polskie w 1807 roku. Historia, tradycja, legendy, Olsztyn 2007.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
