Chróścik: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = chroscik_kubiak.jpg | |grafika = chroscik_kubiak.jpg | ||
− | |podpis grafiki = Chróścik karłowaty | + | |podpis grafiki = Chróścik karłowaty.<br>Fot. Dariusz Kubiak. |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
Linia 18: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
− | '''Chróścik''' (''Stereocaulon'' Hoffm.) – | + | '''Chróścik''' (''Stereocaulon'' Hoffm.) – rodzaj zlichenizowanych grzybów workowych (porostów) z rodziny chróścikowatych (''Stereocaulaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales)''. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | |||
== Plecha == | == Plecha == | ||
Plecha pierwotna chruścików zwykle szybko zanika, zachowując się tylko u niektórych gatunków. Plecha wtórna jest krzaczkowata, w postaci podecjów pojedynczych lub (częściej) rozgałęzionych, rosnących prosto do góry albo pokładających się po podłożu, często o powierzchni pilśniowatej. Na podecjach znajdują liczne brodawki, łuseczki lub wyrostki (fyllokladia), których kształt, poza chemizmem plechy, jest ważną cechą przy oznaczaniu gatunków. | Plecha pierwotna chruścików zwykle szybko zanika, zachowując się tylko u niektórych gatunków. Plecha wtórna jest krzaczkowata, w postaci podecjów pojedynczych lub (częściej) rozgałęzionych, rosnących prosto do góry albo pokładających się po podłożu, często o powierzchni pilśniowatej. Na podecjach znajdują liczne brodawki, łuseczki lub wyrostki (fyllokladia), których kształt, poza chemizmem plechy, jest ważną cechą przy oznaczaniu gatunków. | ||
− | |||
== Rozmieszczenie i ekologia == | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
− | Porosty z rodzaju chróścik rosną na ziemi lub skałach. Spośród 14 gatunków znanych z Polski większość występuje tylko w górach. Na niżu chróściki rosną w miejscach piaszczystych i widnych, w murawach napiaskowych oraz prześwietlonych borach sosnowych, sporadycznie na kamieniach i głazach. Do najczęściej spotykanych należy bardzo drobny chróścik karłowaty ''S. condensatum'', który można spotkać w postaci skorupiastej, szarej, grubobrodawkowanej plechy, zwykle bez podecjów i owocników. Podecja u tego gatunku mają do 1 cm wysokości i są pojedyncze lub słabo rozgałęzione. Na Warmii i Mazurach gatunek ten znany jest tylko z jednego stanowiska | + | Porosty z rodzaju chróścik rosną na ziemi lub skałach. Spośród 14 gatunków znanych z Polski większość występuje tylko w górach. Na niżu chróściki rosną w miejscach piaszczystych i widnych, w murawach napiaskowych oraz prześwietlonych borach sosnowych, sporadycznie na kamieniach i głazach. Do najczęściej spotykanych należy bardzo drobny chróścik karłowaty ''S. condensatum'', który można spotkać w postaci skorupiastej, szarej, grubobrodawkowanej plechy, zwykle bez podecjów i owocników. Podecja u tego gatunku mają do 1 cm wysokości i są pojedyncze lub słabo rozgałęzione. |
+ | |||
+ | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten znany jest tylko z jednego stanowiska koło [[Pisz|Pisza]]. | ||
== Wartość użytkowa == | == Wartość użytkowa == | ||
− | Gatunki z tego rodzaju objęte są w Polsce ochroną ścisłą lub częściową. Niektóre należą do porostów zagrożonych wymarciem. | + | Gatunki z tego rodzaju objęte są w Polsce ochroną ścisłą lub częściową. Niektóre należą do porostów zagrożonych wymarciem. |
+ | |||
+ | Chróściki należą do organizmów, które jako pierwsze kolonizują nagą, odsłoniętą piaszczystą glebę. | ||
<br/> | <br/> | ||
Linia 38: | Linia 40: | ||
− | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]] | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Powiat piski]] [[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]] |
Aktualna wersja na dzień 20:28, 9 mar 2015
Chróścik (Stereocaulon Hoffm.) – rodzaj zlichenizowanych grzybów workowych (porostów) z rodziny chróścikowatych (Stereocaulaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).
Plecha
Plecha pierwotna chruścików zwykle szybko zanika, zachowując się tylko u niektórych gatunków. Plecha wtórna jest krzaczkowata, w postaci podecjów pojedynczych lub (częściej) rozgałęzionych, rosnących prosto do góry albo pokładających się po podłożu, często o powierzchni pilśniowatej. Na podecjach znajdują liczne brodawki, łuseczki lub wyrostki (fyllokladia), których kształt, poza chemizmem plechy, jest ważną cechą przy oznaczaniu gatunków.
Rozmieszczenie i ekologia
Porosty z rodzaju chróścik rosną na ziemi lub skałach. Spośród 14 gatunków znanych z Polski większość występuje tylko w górach. Na niżu chróściki rosną w miejscach piaszczystych i widnych, w murawach napiaskowych oraz prześwietlonych borach sosnowych, sporadycznie na kamieniach i głazach. Do najczęściej spotykanych należy bardzo drobny chróścik karłowaty S. condensatum, który można spotkać w postaci skorupiastej, szarej, grubobrodawkowanej plechy, zwykle bez podecjów i owocników. Podecja u tego gatunku mają do 1 cm wysokości i są pojedyncze lub słabo rozgałęzione.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten znany jest tylko z jednego stanowiska koło Pisza.
Wartość użytkowa
Gatunki z tego rodzaju objęte są w Polsce ochroną ścisłą lub częściową. Niektóre należą do porostów zagrożonych wymarciem.
Chróściki należą do organizmów, które jako pierwsze kolonizują nagą, odsłoniętą piaszczystą glebę.
Bibliografia
Cieśliński Stanisław, Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej, Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 2003.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa 2012.
Oset Magdalena, The lichen genus Stereocaulon in Poland I. S. condensatum and S. incrustatum. Herzogia 21: 51–59, 2008.