Gorysz pagórkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |L = (L.) Moench
 
  |L = (L.) Moench
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
  |grafika = Peucedanum_oreoselinum.jpg
+
  |grafika = gorysz kwiatostan.jpg
  |podpis grafiki = Gorysz pagórkowy - kwiatostan
+
  |podpis grafiki = Gorysz pagórkowy kwiatostan.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 17: Linia 17:
 
  |Gatunek = gorysz pagórkowy
 
  |Gatunek = gorysz pagórkowy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
  |Lista synonimów =  
+
  |Lista synonimów = }}
}}
+
'''Gorysz pagórkowy''', gorysz pagórkowaty, gorysz olszyniec  (''Peucedanum oreoselinum'' Hedw.) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych (''Apiaceae'').
 +
<br/><br/>
 +
== Morfologia ==
 +
Łodyga obła, z rdzeniem, naga, walcowata, podłużnie kreskowana, szeroko gałęzista, długości 30-100 cm. Liście odziomkowe, podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne bądź wrębne, z obu stron zielone i lśniące, odcinki jajowate, odgięte w dół, z krótko zaostrzonymi ząbkami. Kwiaty barwy białej, zebrane w baldach złożony o 20-25 szypułach, pokrywy drobne, omszone, pokrywki lancetowate, biało obrzeżone. W Polsce gorysz pagórkowy kwitnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Owoc stanowi oskrzydlona rozłupka.
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Rozmieszczenie i ekologia ==
'''Gorysz pagórkowy''', gorysz pagórkowaty, gorysz olszyniec  (''Peucedanum oreoselinum'' Hedw.) - gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych (''Apiaceae'').
 
 
 
[[Plik:bor subkontynentalny.jpg|300px|thumb|right|Subkontynentalny bór sosnowy świeży w nadleśnictwie Nowe Ramuki - siedlisko gorysza pagórkowego]]
 
 
 
 
 
=== Morfologia ===
 
 
 
 
 
Łodyga obła, z rdzeniem, naga, walcowata, podłużnie kreskowana, szeroko gałęzista, długości 30-100 cm. Liście odziomkowe, podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne bądź wrębne, z obu stron zielone i lśniące, odcinki jajowate, odgięte w dół, z krótko zaostrzonymi ząbkami. Kwiaty barwy białej, zebrane w baldach złożony o 20-25 szypułach, pokrywy drobne, omszone, pokrywki lancetowate, biało obrzeżone. w Polsce gorysz pagórkowy kwitnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Owoc stanowi oskrzydlona rozłupka.
 
<br/>
 
 
 
 
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
 
 
 
Gorysz pagórkowy występuje w miejscach suchych, piaszczystych, na murawach, skrajach lasów, zaroślach oraz w widnych borach i dąbrowach.  
 
Gorysz pagórkowy występuje w miejscach suchych, piaszczystych, na murawach, skrajach lasów, zaroślach oraz w widnych borach i dąbrowach.  
<br/>
 
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
  
 +
Na [[Warmia|Warmia]] i [[Mazury|Mazurach]] występuje m.in. w borze sosnowym w [[Nadleśnictwo Nowe Ramuki|Nadleśnictwie Nowe Ramuki]].
  
 +
== Wartość użytkowa ==
 
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gorysz pagórkowy pełni rolę gatunku charakterystycznego dla zespołu subkontynentalnego boru sosnowego świeżego (boru goryszowego) ''Peucedano-Pinetum''.
 
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gorysz pagórkowy pełni rolę gatunku charakterystycznego dla zespołu subkontynentalnego boru sosnowego świeżego (boru goryszowego) ''Peucedano-Pinetum''.
<br/>
 
  
 
+
== Ciekawostki ==
=== Ciekawostki ===
+
Subkontynentalny bór sosnowy świeży jest najbardziej pospolitym zbiorowiskiem leśnym w północno-wschodniej części kraju, w tym także na obszarze Warmii i Mazur. Powierzchnie podlegające zabiegom gospodarczym mają jednak często uproszczony, jednowiekowy drzewostan, a zestaw gatunków występujących w runie jest bardzo ograniczony w stosunku do zbiorowisk o charakterze naturalnym.  
 
 
 
 
Subkontynentalny bór sosnowy świeży jest najbardziej pospolitym zbiorowiskiem leśnym w północno-wschodniej części kraju, w tym także na obszarze [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazur]]. Powierzchnie podlegające zabiegom gospodarczym mają jednak często uproszczony, jednowiekowy drzewostan, a zestaw gatunków występujących w runie jest bardzo ograniczony w stosunku do zbiorowisk o charakterze naturalnym.  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Zobacz też ==
== Bibliografia ==
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Gorysz_pagórkowy pl.wikipedia.org, Gorysz pagórkowy] [22.05.2014]
 
 
W. Matuszkiewicz, P. Sikorski, W. Szwed, M. Wierzba: ''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla''. Warszawa: PWN, 2012.
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Kontynentalny_bór_sosnowy_świeży pl.wikipedia.org, Kontynentalny bór sosnowy świeży] [22.05.2014]
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Gorysz_pagórkowy
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Kontynentalny_bór_sosnowy_świeży
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Bibliografia ==
 
+
''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla'', red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 20:47, 9 mar 2015

Gorysz pagórkowy

Peucedanum oreoselinum
(L.) Moench
Gorysz pagórkowy – kwiatostan.Fot. Dariusz Kubiak.
Gorysz pagórkowy – kwiatostan.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada rośliny naczyniowe
Klasa okrytonasienne
Rząd selerowce
Rodzina selerowate
Rodzaj gorysz
Gatunek gorysz pagórkowy
Synonimy

Gorysz pagórkowy, gorysz pagórkowaty, gorysz olszyniec (Peucedanum oreoselinum Hedw.) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych (Apiaceae).

Morfologia

Łodyga obła, z rdzeniem, naga, walcowata, podłużnie kreskowana, szeroko gałęzista, długości 30-100 cm. Liście odziomkowe, podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne bądź wrębne, z obu stron zielone i lśniące, odcinki jajowate, odgięte w dół, z krótko zaostrzonymi ząbkami. Kwiaty barwy białej, zebrane w baldach złożony o 20-25 szypułach, pokrywy drobne, omszone, pokrywki lancetowate, biało obrzeżone. W Polsce gorysz pagórkowy kwitnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Owoc stanowi oskrzydlona rozłupka.

Rozmieszczenie i ekologia

Gorysz pagórkowy występuje w miejscach suchych, piaszczystych, na murawach, skrajach lasów, zaroślach oraz w widnych borach i dąbrowach.

Na Warmia i Mazurach występuje m.in. w borze sosnowym w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.

Wartość użytkowa

W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gorysz pagórkowy pełni rolę gatunku charakterystycznego dla zespołu subkontynentalnego boru sosnowego świeżego (boru goryszowego) Peucedano-Pinetum.

Ciekawostki

Subkontynentalny bór sosnowy świeży jest najbardziej pospolitym zbiorowiskiem leśnym w północno-wschodniej części kraju, w tym także na obszarze Warmii i Mazur. Powierzchnie podlegające zabiegom gospodarczym mają jednak często uproszczony, jednowiekowy drzewostan, a zestaw gatunków występujących w runie jest bardzo ograniczony w stosunku do zbiorowisk o charakterze naturalnym.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Gorysz pagórkowy [22.05.2014]
pl.wikipedia.org, Kontynentalny bór sosnowy świeży [22.05.2014]

Bibliografia

Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla, red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.