Gorysz pagórkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = gorysz kwiatostan.jpg
 
  |grafika = gorysz kwiatostan.jpg
  |podpis grafiki = Gorysz pagórkowy - kwiatostan
+
  |podpis grafiki = Gorysz pagórkowy kwiatostan.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 20: Linia 20:
 
'''Gorysz pagórkowy''', gorysz pagórkowaty, gorysz olszyniec  (''Peucedanum oreoselinum'' Hedw.) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych (''Apiaceae'').  
 
'''Gorysz pagórkowy''', gorysz pagórkowaty, gorysz olszyniec  (''Peucedanum oreoselinum'' Hedw.) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych (''Apiaceae'').  
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
[[Plik:gorysz bor.jpg|300px|thumb|right|Bór sosnowy w Nadleśnictwie Nowe Ramuki – siedlisko gorysza pagórkowego]]
 
 
== Morfologia ==
 
== Morfologia ==
Łodyga obła, z rdzeniem, naga, walcowata, podłużnie kreskowana, szeroko gałęzista, długości 30-100 cm. Liście odziomkowe, podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne bądź wrębne, z obu stron zielone i lśniące, odcinki jajowate, odgięte w dół, z krótko zaostrzonymi ząbkami. Kwiaty barwy białej, zebrane w baldach złożony o 20-25 szypułach, pokrywy drobne, omszone, pokrywki lancetowate, biało obrzeżone. w Polsce gorysz pagórkowy kwitnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Owoc stanowi oskrzydlona rozłupka.
+
Łodyga obła, z rdzeniem, naga, walcowata, podłużnie kreskowana, szeroko gałęzista, długości 30-100 cm. Liście odziomkowe, podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne bądź wrębne, z obu stron zielone i lśniące, odcinki jajowate, odgięte w dół, z krótko zaostrzonymi ząbkami. Kwiaty barwy białej, zebrane w baldach złożony o 20-25 szypułach, pokrywy drobne, omszone, pokrywki lancetowate, biało obrzeżone. W Polsce gorysz pagórkowy kwitnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Owoc stanowi oskrzydlona rozłupka.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 
Gorysz pagórkowy występuje w miejscach suchych, piaszczystych, na murawach, skrajach lasów, zaroślach oraz w widnych borach i dąbrowach.  
 
Gorysz pagórkowy występuje w miejscach suchych, piaszczystych, na murawach, skrajach lasów, zaroślach oraz w widnych borach i dąbrowach.  
<br/>
+
 
 +
Na [[Warmia|Warmia]] i [[Mazury|Mazurach]] występuje m.in. w borze sosnowym w [[Nadleśnictwo Nowe Ramuki|Nadleśnictwie Nowe Ramuki]].
 +
 
 
== Wartość użytkowa ==
 
== Wartość użytkowa ==
 
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gorysz pagórkowy pełni rolę gatunku charakterystycznego dla zespołu subkontynentalnego boru sosnowego świeżego (boru goryszowego) ''Peucedano-Pinetum''.
 
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gorysz pagórkowy pełni rolę gatunku charakterystycznego dla zespołu subkontynentalnego boru sosnowego świeżego (boru goryszowego) ''Peucedano-Pinetum''.
<br/>
+
 
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
Subkontynentalny bór sosnowy świeży jest najbardziej pospolitym zbiorowiskiem leśnym w północno-wschodniej części kraju, w tym także na obszarze [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazur]]. Powierzchnie podlegające zabiegom gospodarczym mają jednak często uproszczony, jednowiekowy drzewostan, a zestaw gatunków występujących w runie jest bardzo ograniczony w stosunku do zbiorowisk o charakterze naturalnym.  
+
Subkontynentalny bór sosnowy świeży jest najbardziej pospolitym zbiorowiskiem leśnym w północno-wschodniej części kraju, w tym także na obszarze Warmii i Mazur. Powierzchnie podlegające zabiegom gospodarczym mają jednak często uproszczony, jednowiekowy drzewostan, a zestaw gatunków występujących w runie jest bardzo ograniczony w stosunku do zbiorowisk o charakterze naturalnym.  
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Gorysz_pagórkowy pl.wikipedia.org, Gorysz pagórkowy] [22.05.2014]
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Gorysz_pagórkowy pl.wikipedia.org, Gorysz pagórkowy] [22.05.2014]
Linia 39: Linia 41:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Matuszkiewicz Władysław i in., ''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla'', Warszawa 2012.
+
''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla'', red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.
<br/>
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
 

Aktualna wersja na dzień 20:47, 9 mar 2015

Gorysz pagórkowy

Peucedanum oreoselinum
(L.) Moench
Gorysz pagórkowy – kwiatostan.Fot. Dariusz Kubiak.
Gorysz pagórkowy – kwiatostan.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada rośliny naczyniowe
Klasa okrytonasienne
Rząd selerowce
Rodzina selerowate
Rodzaj gorysz
Gatunek gorysz pagórkowy
Synonimy

Gorysz pagórkowy, gorysz pagórkowaty, gorysz olszyniec (Peucedanum oreoselinum Hedw.) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych (Apiaceae).

Morfologia

Łodyga obła, z rdzeniem, naga, walcowata, podłużnie kreskowana, szeroko gałęzista, długości 30-100 cm. Liście odziomkowe, podwójnie lub potrójnie pierzastosieczne bądź wrębne, z obu stron zielone i lśniące, odcinki jajowate, odgięte w dół, z krótko zaostrzonymi ząbkami. Kwiaty barwy białej, zebrane w baldach złożony o 20-25 szypułach, pokrywy drobne, omszone, pokrywki lancetowate, biało obrzeżone. W Polsce gorysz pagórkowy kwitnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Owoc stanowi oskrzydlona rozłupka.

Rozmieszczenie i ekologia

Gorysz pagórkowy występuje w miejscach suchych, piaszczystych, na murawach, skrajach lasów, zaroślach oraz w widnych borach i dąbrowach.

Na Warmia i Mazurach występuje m.in. w borze sosnowym w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.

Wartość użytkowa

W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gorysz pagórkowy pełni rolę gatunku charakterystycznego dla zespołu subkontynentalnego boru sosnowego świeżego (boru goryszowego) Peucedano-Pinetum.

Ciekawostki

Subkontynentalny bór sosnowy świeży jest najbardziej pospolitym zbiorowiskiem leśnym w północno-wschodniej części kraju, w tym także na obszarze Warmii i Mazur. Powierzchnie podlegające zabiegom gospodarczym mają jednak często uproszczony, jednowiekowy drzewostan, a zestaw gatunków występujących w runie jest bardzo ograniczony w stosunku do zbiorowisk o charakterze naturalnym.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Gorysz pagórkowy [22.05.2014]
pl.wikipedia.org, Kontynentalny bór sosnowy świeży [22.05.2014]

Bibliografia

Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla, red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.