Pawężnica psia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = peltigera.jpg
 
  |grafika = peltigera.jpg
  |podpis grafiki = Pawężnica psia
+
  |podpis grafiki = Pawężnica psia.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 18: Linia 18:
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
|Lista synonimów = }}
 
|Lista synonimów = }}
<br/>
+
'''Pawężnica psia''' (''Peltigera canina'' (L.) Willd.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (''Peltigeraceae''), rzędu pawężnicowców (''Peltigerales'').
 
+
<br/><br/>
'''Pawęznica psia''' (''Peltigera canina'' (L.) Willd.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (''Peltigeraceae''), rzędu pawężnicowców (''Peltigerales'').
 
 
 
 
=== Plecha ===
 
=== Plecha ===
 
+
Plecha pawężnicy psiej jest listkowata, duża (osiąga nawet ponad 20 cm średnicy), zwykle jasnoszara, czasem ciemniejsza. Odcinki są szerokie, o łatkach zaokrąglonych, na brzegach pilśniowate (widoczne są splatane, pojedyncze włosowate strzępki grzyba), powyginane, ale nie karbowane, miękkie. Dolna strona plechy z nieregularnie rozgałęzionymi chwytnikami. Owocniki (apotecja) koliste, umiejscowione na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach (hymenium warstwa rodzajna).
Plecha pawężnicy psiej jest listkowata, duża - osiąga nawet ponad 20 cm średnicy, zwykle jasnoszara, czasem ciemniejsza. Odcinki są szerokie, o łatkach zaokraglonych, na brzegach pilsniowate (widoczne są splatane, pojedyncze włosowate strzępki grzyba), powyginane, ale nie karbowane, miekkie. Dolna strona plechy z nieregularnie rozgałęzionymi chwytnikami. Owocniki (apotecja) koliste, umiejscowione na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach (hymenium - warstwa rodzajna).
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
+
Rośnie na próchnicznej i piaszczystej glebie, na skałach porośniętych mszakami, u podstawy pni drzew i na murszejącym drewnie. W Polsce występuje na niżu i w niższych położeniach górskich jako gatunek częsty.
Gatunek częsty w całym kraju, Występuje na ziemi, zwykle poza obszarami leśnymi.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
 
 
Porost objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
 
Porost objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Ciekawostki ===
 
=== Ciekawostki ===
 
+
W skali kraju uznany za narażony na wymarcie (kategoria VU na "Czerwonej liście").
W skali kraju uznany za narażony na wymarcie (kategoria VU na Czerwonej Liście).
 
 
<br/>
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Wójciak Hanna, ''Porosty, mszaki, paprotniki'', Warszawa 2003.<br/>
 +
Cieśliński Stanisław , Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland'', [w]: ''Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland'', Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.), W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.<br/>
 +
Fałtynowicz Wiesław: ''Wykorzystanie porostów epifitycznych do oceny zanieczyszczenia w Polsce'', Krosno: 1995.<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Peltigera, pl.wikipedia.org, pawężnica] [12.06.2014]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_porost%C3%B3w_obj%C4%99tych_ochron%C4%85_prawn%C4%85_w_Polsce pl.wikipedia.org, lista porostów objętych ochroną prawną w Polsce] [12.06.2014]<br/>
  
Cieśliński Stanisław , Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy: ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland''. [w]: ''Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland'', Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]]
 
 
Fałtynowicz Wiesław: ''Wykorzystanie porostów epifitycznych do oceny zanieczyszczenia w Polsce''. Wyd. CEEWsi, Krosno: 1995.
 
<br/>
 
 
 
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Peltigera, Pawężnica] 12.06.2014
 
 
 
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_porost%C3%B3w_obj%C4%99tych_ochron%C4%85_prawn%C4%85_w_Polsce; Lista porostów objętych ochroną prawną w Polsce] 12.06.2014
 
 
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] [[Kategoria: Porosty chronione]][[Kategoria: Porosty Warmii i Mazur]]
 

Aktualna wersja na dzień 08:55, 10 mar 2015

Pawężnica psia

Peltigera canina
(L.) Willd.
Pawężnica psia.Fot. Dariusz Kubiak.
Pawężnica psia.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby workowe
Klasa miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd pawężnicowce
Rodzina pawężnicowate
Rodzaj pawęznica
Gatunek pawężnica psia
Synonimy

Pawężnica psia (Peltigera canina (L.) Willd.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae), rzędu pawężnicowców (Peltigerales).

Plecha

Plecha pawężnicy psiej jest listkowata, duża (osiąga nawet ponad 20 cm średnicy), zwykle jasnoszara, czasem ciemniejsza. Odcinki są szerokie, o łatkach zaokrąglonych, na brzegach pilśniowate (widoczne są splatane, pojedyncze włosowate strzępki grzyba), powyginane, ale nie karbowane, miękkie. Dolna strona plechy z nieregularnie rozgałęzionymi chwytnikami. Owocniki (apotecja) koliste, umiejscowione na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach (hymenium warstwa rodzajna).

Rozmieszczenie i ekologia

Rośnie na próchnicznej i piaszczystej glebie, na skałach porośniętych mszakami, u podstawy pni drzew i na murszejącym drewnie. W Polsce występuje na niżu i w niższych położeniach górskich jako gatunek częsty.

Wartość użytkowa

Porost objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Ciekawostki

W skali kraju uznany za narażony na wymarcie (kategoria VU na "Czerwonej liście").

Bibliografia

Wójciak Hanna, Porosty, mszaki, paprotniki, Warszawa 2003.
Cieśliński Stanisław , Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w]: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.), W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
Fałtynowicz Wiesław: Wykorzystanie porostów epifitycznych do oceny zanieczyszczenia w Polsce, Krosno: 1995.
pl.wikipedia.org, pawężnica [12.06.2014]
pl.wikipedia.org, lista porostów objętych ochroną prawną w Polsce [12.06.2014]