Widlicz spłaszczony: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "Roślina infobox |Nazwa rośliny = Widlicz spłaszczony |Nazwa łacińska = Diphasiastrum complanatum |Pusta linia = (L.) Holub <br/> |grafika = |podpis grafiki =...")
 
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Roślina infobox
+
{{Roślina infobox
 
  |Nazwa rośliny = Widlicz spłaszczony
 
  |Nazwa rośliny = Widlicz spłaszczony
  |Nazwa łacińska = Diphasiastrum complanatum  
+
  |Nazwa łacińska = Diphasiastrum complanatum
|Pusta linia = (L.) Holub  
+
|L = (L.) Holub  
<br/>
+
|Pusta linia = <br/>
  |grafika =  
+
  |grafika = keltal.jpg
  |podpis grafiki =  
+
  |podpis grafiki = Widlicz spłaszczony. Fot. Bernd Haynold. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Diphasiastrum_complanatum_151207a.jpg Commons Wikimedia]
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 11: Linia 11:
 
  |Podkrólestwo = rośliny naczyniowe
 
  |Podkrólestwo = rośliny naczyniowe
 
  |Gromada = widłaki
 
  |Gromada = widłaki
  |Klasa =widłaki jednakozarodnikowe
+
  |Klasa = widłaki jednakozarodnikowe
|Rząd =widłakowce
+
|Rząd = widłakowce
|Rodzina = widłakowate
+
|Rodzina = widłakowate
  |Rodzaj = Widlicz
+
  |Rodzaj = widlicz
  |Gatunek = Widlicz spłaszczony
+
  |Gatunek = widlicz spłaszczony
 
  |Synonimy = widłak spłaszczony, zeglej spłaszczony  
 
  |Synonimy = widłak spłaszczony, zeglej spłaszczony  
  |Lista synonimów = Lycopodium complanatum L., Diphasium complanatum Rothm.
+
  |Lista synonimów = ''Lycopodium complanatum'' L., ''Diphasium complanatum'' Rothm. }}
}}
+
'''Widlicz spłaszczony''' (''Diphasiastrum complanatum'' (L.) Holub.) – gatunek rośliny należący do rodziny widłakowatych (''Lycopodiaceae''), rzędu widłakowców (''Lycopodiales'').<br/><br/>
 +
=== Morfologia ===
 +
Widlicz spłaszczony jest rośliną wieloletnią wykształcającą pęd płożący się nad ziemią lub płytko pod ziemią, o długości ok. 1 m. Wyrastają z niego dychotomicznie, wielokrotnie rozwidlone pędy nadziemne osiągające wysokość do 40 cm. Odcinki końcowe pędów wachlarzowato rozpostarte, o grzbietobrzusznej symetrii. Ich grzbietowa strona ma kolor trawiastozielony, nie jest pokryta woskiem. Pędy zewnętrznie podobne do gałązek cyprysu. Liście wegetatywne drobne, lancetowate, ułożone parami nakrzyżlegle. Boczne liście wyraźnie odstające, liście na spodniej stronie pędów bardzo małe (ok. 0,2 średnicy pędu). Liście zarodnionośne zebrane w kłosy ułożone po 2-6 na długiej rozwidlonej szypułce. Liście zarodnikonośne bardzo szerokie, okrągławe, krótko zaostrzone, nagie z błoniastym brzegiem. Zarodnikuje od lipca do września.
 
<br/>
 
<br/>
  
''' Widlicz spłaszczony ''' (''  Diphasiastrum complanatum '' (L.) Holub. ) – gatunek rośliny należący do rodziny widłakowatych (''Lycopodiaceae'') ,rzędu widłakowców (''Lycopodiales'')
+
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
+
Widlicz spłaszczony występuje w środkowej i północnej Europie, w północnej i zachodniej Ameryce Północnej, w Małej Azji i niektórych innych rejonach Azji. W Polsce na całym terenie kraju, ale jest rośliną rzadką, szczególnie na nizinach. Preferuje umiarkowanie zacienione bory sosnowe. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla ''Cl. Dicrano-Pinion''.
=== Morfologia ===
 
Widlicz spłaszczony jest rośliną wieloletnią wykształcającą pęd płożący  się nad ziemią, lub płytko pod ziemią, o długości ok. 1 m. Wyrastają z niego dychotomicznie, wielokrotnie rozwidlone pędy nadziemne osiągające wysokość do 40 cm. Odcinki końcowe pędów wachlarzowato rozpostarte, o grzbietobrzusznej symetrii. Ich grzbietowa strona ma kolor trawiastozielony, nie jest pokryta woskiem. Pędy zewnętrznie podobne do gałązek cyprysu. Liście wegetatywne drobne, lancetowate, ułożone parami nakrzyżlegle.  Boczne liście wyraźnie odstające, liście na spodniej stronie pędów bardzo małe (ok. 0,2 średnicy pędu).Liście zarodnionośne zebrane w kłosy ułożone po 2-6 na długiej rozwidlonej szypułce . Liście zarodnikonośne bardzo szerokie, okrągławe, krótko zaostrzone, nagie z błoniastym brzegiem. Zarodnikuje od lipca do września.
 
<br/>
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===  
 
Widlicz spłaszczony występuje w środkowej i północnej Europie, w północnej i zachodniej Ameryce Północnej, w Małej Azji i niektórych innych rejonach Azji. W Polsce na całym terenie, ale jest rośliną rzadką, szczególnie na nizinach. Preferuje umiarkowanie zacienione bory sosnowe. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Dicrano-Pinion.
 
 
<br/>
 
<br/>
W województwie warmińsko –mazurskim gatunek został odnotowany w [[Rezerwat Jezioro Nidzkie| rezerwacie Jezioro Nidzkie]]
+
W [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]] gatunek został odnotowany w [[Rezerwat Jezioro Nidzkie|Rezerwacie Jezioro Nidzkie]].
 
<br/>
 
<br/>
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
Linia 36: Linia 33:
 
Gatunek rzadki, objęty w Polsce ochroną częściową.  
 
Gatunek rzadki, objęty w Polsce ochroną częściową.  
 
<br/>
 
<br/>
=== Ciekawostki ===  
+
=== Ciekawostki ===
 
Zarodniki widłaków używane były do produkcji zasypki dla niemowląt, zasypki na rany, otaczania pigułek z lekarstwem. Ze względu na ich łatwopalność, stosowano je do wywoływania efektów specjalnych w teatrach, a także do czyszczenia kominów. W lecznictwie ludowym był wykorzystywany do zwalczania wszy i innych pasożytów. Zarodników widłaków używano w odlewnictwie do wysypywania form odlewniczych dzwonów.
 
Zarodniki widłaków używane były do produkcji zasypki dla niemowląt, zasypki na rany, otaczania pigułek z lekarstwem. Ze względu na ich łatwopalność, stosowano je do wywoływania efektów specjalnych w teatrach, a także do czyszczenia kominów. W lecznictwie ludowym był wykorzystywany do zwalczania wszy i innych pasożytów. Zarodników widłaków używano w odlewnictwie do wysypywania form odlewniczych dzwonów.
 
<br/>
 
<br/>
== Bibliografia ==
+
== Zobacz też ==  
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Widlicz_spłaszczony Widlicz spłąszczony, pl.wikipedia.org] [10.12.2014]
 
<br/>
 
<br/>
Rutkowski L.: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006.<br/>
+
[http://www.pnbt.com.pl/index.php?lg=&a=513 pnbt.com.pl] [10.12.2014]
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Widlicz_sp%C5%82aszczony
 
 
<br/>
 
<br/>
http://www.pnbt.com.pl/index.php?lg=&a=513
+
[http://siedliska.gios.gov.pl/pdf/siedliska/2009-2011/wyniki_monitoringu_roslin_1413-1-1.pdf siedliska.gios.gov.pl] [10.12.2014]
 
<br/>
 
<br/>
http://siedliska.gios.gov.pl/pdf/siedliska/2009-2011/wyniki_monitoringu_roslin_1413-1-1.pdf
+
== Bibliografia ==
 +
Rutkowski L., ''Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej'', Warszawa 2006.
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]]
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 17:33, 12 mar 2015

Widlicz spłaszczony

Diphasiastrum complanatum
(L.) Holub
Widlicz spłaszczony. Fot. Bernd Haynold. Źródło: Commons Wikimedia
Widlicz spłaszczony. Fot. Bernd Haynold. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny naczyniowe
Gromada widłaki
Klasa widłaki jednakozarodnikowe
Rząd widłakowce
Rodzina widłakowate
Rodzaj widlicz
Gatunek widlicz spłaszczony
widłak spłaszczony, zeglej spłaszczony
Lycopodium complanatum L., Diphasium complanatum Rothm.

Widlicz spłaszczony (Diphasiastrum complanatum (L.) Holub.) – gatunek rośliny należący do rodziny widłakowatych (Lycopodiaceae), rzędu widłakowców (Lycopodiales).

Morfologia

Widlicz spłaszczony jest rośliną wieloletnią wykształcającą pęd płożący się nad ziemią lub płytko pod ziemią, o długości ok. 1 m. Wyrastają z niego dychotomicznie, wielokrotnie rozwidlone pędy nadziemne osiągające wysokość do 40 cm. Odcinki końcowe pędów wachlarzowato rozpostarte, o grzbietobrzusznej symetrii. Ich grzbietowa strona ma kolor trawiastozielony, nie jest pokryta woskiem. Pędy zewnętrznie podobne do gałązek cyprysu. Liście wegetatywne drobne, lancetowate, ułożone parami nakrzyżlegle. Boczne liście wyraźnie odstające, liście na spodniej stronie pędów bardzo małe (ok. 0,2 średnicy pędu). Liście zarodnionośne zebrane w kłosy ułożone po 2-6 na długiej rozwidlonej szypułce. Liście zarodnikonośne bardzo szerokie, okrągławe, krótko zaostrzone, nagie z błoniastym brzegiem. Zarodnikuje od lipca do września.

Rozmieszczenie i ekologia

Widlicz spłaszczony występuje w środkowej i północnej Europie, w północnej i zachodniej Ameryce Północnej, w Małej Azji i niektórych innych rejonach Azji. W Polsce na całym terenie kraju, ale jest rośliną rzadką, szczególnie na nizinach. Preferuje umiarkowanie zacienione bory sosnowe. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Dicrano-Pinion.
W województwie warmińsko–mazurskim gatunek został odnotowany w Rezerwacie Jezioro Nidzkie.

Wartość użytkowa

Cała roślina ma własności trujące. Zawiera trujące alkaloidy: annotynę, likopodynę.
Gatunek rzadki, objęty w Polsce ochroną częściową.

Ciekawostki

Zarodniki widłaków używane były do produkcji zasypki dla niemowląt, zasypki na rany, otaczania pigułek z lekarstwem. Ze względu na ich łatwopalność, stosowano je do wywoływania efektów specjalnych w teatrach, a także do czyszczenia kominów. W lecznictwie ludowym był wykorzystywany do zwalczania wszy i innych pasożytów. Zarodników widłaków używano w odlewnictwie do wysypywania form odlewniczych dzwonów.

Zobacz też

Widlicz spłąszczony, pl.wikipedia.org [10.12.2014]
pnbt.com.pl [10.12.2014]
siedliska.gios.gov.pl [10.12.2014]

Bibliografia

Rutkowski L., Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa 2006.