Węgorz

Węgorz europejski
Anguilla anguilla`
Linnaeus, 1758
Anguilla anguilla Linnaeus, 1758
Źródło: www.wedkuje.pl
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	węgorzokształtne
Rodzina	węgorzowate
Rodzaj	Anguilla
Gatunek	Węgorz europejski
Synonimy
Angill angill Linnaeus, 1758 Anguilla acutirostris Risso, 1827 Anguilla aegyptiaca Kaup, 1856 Anguilla altirostris Kaup, 1856 Anguilla ancidda Kaup, 1856 Anguilla anguillai Linnaeus, 1758 Anguilla anguillia Linnaeus, 1758 Anguilla bibroni Kaup, 1856 Anguilla brevirostris Cisternas, 1877 Anguilla callensis Guichenot, 1850 Anguilla canariensis Valenciennes, 1843 Anguilla capitone Kaup, 1856 Anguilla cloacina Bonaparte, 1846 Anguilla cuvieri Kaup, 1856 Anguilla eurystoma Heckel & Kner, 1858 Anguilla fluviatilis Heckel & Kner, 1858 Anguilla fluviatilis Anslijn, 1828 Anguilla fluviatilis Gistel, 1848 Anguilla hibernica Couch, 1865 Anguilla kieneri Kaup, 1856 Anguilla latirostris Risso, 1827 Anguilla linnei Malm, 1877 Anguilla marginata Kaup, 1856 Anguilla mediorostris Risso, 1827 Anguilla melanochir Kaup, 1856 Anguilla microptera Kaup, 1856 Anguilla migratoria Krøyer, 1846 Anguilla morena Kaup, 1856 Anguilla nilotica Heckel, 1846 Anguilla nilotica Kaup, 1857 Anguilla oblongirostris Blanchard, 1866 Anguilla platycephala Kaup, 1856 Anguilla platyrhynchus Costa, 1850 Anguilla savignyi Kaup, 1856 Anguilla vulgaris Shaw, 1803 Anguilla vulgaris Rafinesque, 1810 Leptocephalus brevirostris Kaup, 1856 Muraena anguilla Linnaeus, 1758 Muraena anguilla maculata Chiereghini, 1872 Muraena oxyrhina Ekström, 1831 Muraena platyrhina Ekström, 1831

Węgorz europejski (Anguilla anguilla) – gatunek ryby węgorzokształtnej z rodziny węgorzowatych (Anguillidae).

Węgorz. Źródło: Commons Wikimedia

Morfologia

Posiada długi wężowaty tułów, za otworem odbytowym spłaszczony bocznie, końcowy pysk uzbrojony w kilka rzędów ostrych zębów. Grzbiet jest ciemny, brązowy lub zielony, boki jaśniejsze, brzuch brudnobiały. Występują dwa typy węgorzy: szerokogłowe i wąskogłowe, jednak nie jest do końca wyjaśnione, co jest przyczyną powstawania tych różnic i na jakim etapie rozwoju one powstają. Węgorz jest krótkowidzem, stąd funkcję jednego z głównych informatorów o otaczającym go środowisku przejął węch. Otwór skrzelowy kończy się tuż przed nasadą płetw piersiowych. Płetwa grzbietowa i odbytowa połączone są z płetwą ogonową. Nie ma płetw brzusznych. U osobników wędrujących na tarło znacznie powiększają się oczy.
Samica osiąga nawet do 200 cm długości i wagę do 9 kg. Samce są mniejsze od samic i osiągają długość do 60 cm (tzw. sznurówki) i wagę do 0,35 kg. Jest rybą długowieczną. W sadzawce towarzystwa ubezpieczeniowego w Pradze (w Czechach) żył 68 lat. Potrafi wyczuć zmiany temperatury wielkości 0,03 °C.

Właściwości trujące

Jego krew zawiera niebezpieczną dla ssaków ichtiotoksynę. Ma ona działanie podobne do jadu węży. Powoduje u ssaków skurcze mięśni, porażenie pracy serca i płuc, rozpadanie się czerwonych krwinek i zmniejszenie krzepliwości krwi. Trucizna ta traci własności trujące w temperaturze powyżej 58 °C.

Występowanie

Węgorz zamieszkuje stawy i wyrobiska, jeziora, zbiorniki zaporowe, rzeki górskie, rzeki średnie nizinne, rzeki wielkie nizinne, płytkie wody przybrzeżne Bałtyku, otwarte morze. Najchętniej wybiera miejsca ciepłe i obficie porośnięte, o dnie mulistym, aczkolwiek spotyka się go także w wartkich rzekach o dnie kamienistym, zwłaszcza jeśli znajduje tam podmyte brzegi, korzenie drzew i inne kryjówki. Żyje przy dnie. Zimę spędza zagrzebany w mule. Przed osiągnięciem dojrzałości płciowej żyją w wodach śródlądowych – samice w głębi lądu, samce w zasięgu wód słonawych.

Żerowanie

Aktywny jest w nocy. Żywi się głównie fauną denną (bezkręgowce) i drobnymi rybami, potrafi połykać zdobycz stosunkowo dużych rozmiarów. Chętnie zjada raki podczas wylinki.

Normalnie żyje w wodzie, ale w okresie wędrówek potrafi również przemieszczać się po lądzie, pełzając z szybkością ok. 3 km/h po wilgotnym podłożu pokrytym trawą i mchami. Duże znaczenie w oddychaniu ma wówczas dyfuzja gazów przez skórę. Poza tym często obserwuje się u nich także zjawisko kanibalizmu – węgorze zjadają również ikrę, jednak pokarm ten nie ma dla nich zbyt dużego znaczenia.

Rozród

Węgorz tarło odbywa w Morzu Sargassowym, dokąd wędrują dorosłe osobniki po osiągnięciu dojrzałości płciowej, tam w ciepłych zasobnych w plankton wodach wykluwają się szkliste larwy węgorzy, które wykorzystując ciepły prąd zatokowy Atlantyku (Golfsztrom) wędrują do Europy. Unoszony przypływami i poruszający się aktywnie narybek dociera do ujść rzek, gdzie w ciągu tygodnia przechodzi adaptacje do wody słodkiej. Pojawia się u niego instynkt wędrówki pod prąd. Tworząc duże ławice w kształcie wstęg, węgorze płyną w górę rzek i pokonują wszelkie przeszkody. Wspinają się na pionowe ściany budowli hydrotechnicznych wykorzystując najmniejsze zagłębienia, pęknięcia i chropowatości, a nawet ciała swych towarzyszy. Instynkt wędrówki sprawia, że poprzez sieć rzek, cieków, strumyków, a nawet rowów melioracyjnych węgorze docierają do zbiorników położonych daleko w głębi lądu.

U kresu tej wędrówki, która trwa do 3 lat, węgorz osiąga długość 20–30cm i rozpoczyna bardziej osiadły tryb życia. Z uwagi na fakt, że małych węgorzy dociera do Polski relatywnie niewiele, nasze wody są regularnie zarybiane węgorzami.

Ochrona i zagrożenie

Od lat 70. XX wieku populacja węgorza europejskiego zmalała o ponad 90% z powodu m.in.: zanieczyszczenia wód, nadmiernego odławiania, budowania zapór na zbiornikach oraz pasożyta ''Anguillicola crassus''. Pasożyt ten atakuje pęcherz pławny węgorza, uniemożliwiając mu dopłynięcie na tarlisko i rozmnażanie. Jest to nicień prawdopodobnie przeniesiony z Tajwanu, rozprzestrzeniający się gwałtownie wśród populacji węgorza europejskiego. Rozpoznany został na kontynencie w Niemczech i we Włoszech w roku 1982, a w 1987 dotarł do Anglii z Europy kontynentalnej. W Azji jest naturalnym pasożytem węgorza japońskiego. Kategoria zagrożenia (CKGZ), do której został zakwalifikowany węgorz, wskazuje, że w tej chwili jest to gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem.

• Okres ochronny: od 15 czerwca do 15 lipca
• Wymiar ochronny: 50 cm
• Dobowy limit połowu: 2 osobniki

Bibliografia

Węgorz europejski, pl.wikipedia.org [28.07.2014]
wedkuje.pl [28.07.2014]