Glądy (gmina Górowo Iławeckie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Glądy ''' (niem. ''Glandau'') – | + | ''' Glądy ''' (niem. ''Glandau'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|gminie Górowo Iławeckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. |
| − | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 114 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Glądy i [[Żołędnik]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Joanna Kuźniak]]<ref>[http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 gorowoil-ug.bip-wm.pl] [05.03.2014]</ref>. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 114 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Glądy i [[Żołędnik]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Joanna Kuźniak]]<ref>http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=761 [ | + | <br/><br/> |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 27 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 8,5 km na południowy zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], w pobliżu granicy z powiatami [[powiat lidzbarski|lidzbarskim]] i [[powiat braniewski|braniewskim]]. Wieś zachowała dawny układ owalnicy. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 27 km na zachód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 8,5 km na południowy zachód od [[Górowo Iławeckie|Górowa Iławeckiego]], w pobliżu granicy z powiatami [[powiat lidzbarski|lidzbarskim]] i [[powiat braniewski|braniewskim]]. Wieś zachowała dawny układ owalnicy. | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś czynszowa o powierzchni 50 łanów. W następnych stuleciach pozostała własnością skarbu państwa (wieś książęca, później królewska), aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku. W lutym 1807 roku w Glądach nocował cesarz Napoleon I ścigający wówczas armię rosyjską na czele swej Wielkiej Armii. Do 1945 roku wieś wchodziła w skład parafii ewangelickiej w [[Górowo Iławeckie|Górowie Iławeckim]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 113 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie, a w latach 60. wzniesiono dla niej nowy budynek. Placówkę zlikwidowano w 1979 roku w związku z reformą sieci szkolnej. | |
| − | + | Po 1945 roku Glądy stały się siedzibą sołectwa. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z 25 budynków mieszkalnych, a należało do niej 30 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 284 ha. Znajdował się tu punkt biblioteczny oraz siedziba leśnictwa. | |
| − | 1933 | + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: |
| − | + | *1857 – 374 osoby | |
| − | 1939 | + | *1933 – 673 osoby |
| − | + | *1939 – 660 osób | |
| − | 1983 | + | *1983 – 138 osób |
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, około 300 m za wsią, na wzgórzu, przy żwirowni; nagrobki zdewastowane, teren zarośnięty |
| − | * | + | *przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze) |
| − | * | + | *kapliczka przydrożna z końca XIX wieku |
| − | * | + | *układ hydrotechniczny |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | *[[Glądy (gmina Grunwald)]] | ||
| + | *[[Glądy (gmina Pieniężno)]] | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | [http://gorowoil-ug.bip-wm.pl/public/?id=88869| gorowoil-ug.bip-wm.pl, Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie], Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/preylau.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Napoleon na Warmii i Mazurach]] |
| + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Aktualna wersja na dzień 12:36, 17 mar 2015
| Glądy | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Górowo Iławeckie |
| Liczba ludności (2010) | 114 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Glądy | |
| Położenie na mapie Polski  Glądy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Glądy (niem. Glandau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 114 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Glądy i Żołędnik. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Joanna Kuźniak[1].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 27 km na zachód od Bartoszyc i 8,5 km na południowy zachód od Górowa Iławeckiego, w pobliżu granicy z powiatami lidzbarskim i braniewskim. Wieś zachowała dawny układ owalnicy.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach z 1414 roku jako wieś czynszowa o powierzchni 50 łanów. W następnych stuleciach pozostała własnością skarbu państwa (wieś książęca, później królewska), aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku. W lutym 1807 roku w Glądach nocował cesarz Napoleon I ścigający wówczas armię rosyjską na czele swej Wielkiej Armii. Do 1945 roku wieś wchodziła w skład parafii ewangelickiej w Górowie Iławeckim.
Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 113 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie, a w latach 60. wzniesiono dla niej nowy budynek. Placówkę zlikwidowano w 1979 roku w związku z reformą sieci szkolnej.
Po 1945 roku Glądy stały się siedzibą sołectwa. Według spisu powszechnego z 1983 roku wieś składała się z 25 budynków mieszkalnych, a należało do niej 30 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 284 ha. Znajdował się tu punkt biblioteczny oraz siedziba leśnictwa.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1857 – 374 osoby
- 1933 – 673 osoby
- 1939 – 660 osób
- 1983 – 138 osób
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, około 300 m za wsią, na wzgórzu, przy żwirowni; nagrobki zdewastowane, teren zarośnięty
- przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze)
- kapliczka przydrożna z końca XIX wieku
- układ hydrotechniczny
Przypisy
- ↑ gorowoil-ug.bip-wm.pl [05.03.2014]
Zobacz też
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
gorowoil-ug.bip-wm.pl, Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, Górowo Iławeckie 2008 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
