Poryblin jeziorny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Rezerwaty przyrody" na " ") |
|||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Roślina infobox | {{Roślina infobox | ||
|Nazwa rośliny = Poryblin jeziorny | |Nazwa rośliny = Poryblin jeziorny | ||
− | |Nazwa łacińska = Isoëtes lacustris | + | |Nazwa łacińska = ''Isoëtes lacustris'' |
|L = L. | |L = L. | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = 519 Isoetes lacustris.jpg | |grafika = 519 Isoetes lacustris.jpg | ||
− | |podpis grafiki = Poryblin jeziorny | + | |podpis grafiki = Poryblin jeziorny, źródło: Thomé Otto Wilhelm, ''Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz'', 1885 |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|Lista synonimów = | |Lista synonimów = | ||
}} | }} | ||
+ | '''Poryblin jeziorny''' (''Isoëtes lacustris'' L.) – roślina należąca do paprotników różnozarodnikowych (klasa ''Isoëtopsida''). | ||
+ | <br/><br/> | ||
+ | == Morfologia == | ||
+ | Niewielka roślina wodna (hydrofit). Składa się z krótkiej, bulwiastej łodygi (od 5 do 15 cm wysokości) oraz wąskich, szydlastych liści (długości do 20 cm) ułożonych rozetkowato. Z dolnej części pędu wyrastają kłącza, które po pewnym czasie odpadają, a na ich miejscu powstają następne. Poryblin rozmnaża się przez podział kłącza oraz przez zarodniki. Zarodnie (wytwarzające różnopłciowe zarodniki) ukryte są w rozszerzonych nasadach blaszek liściowych. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
+ | Poryblin jest gatunkiem borealno-europejskim. W Polsce spotykany jest niezwykle rzadko, głównie na północy kraju w pasie pojezierzy (najliczniejsze stanowiska występują na Pomorzu Zachodnim). Ponadto został stwierdzony na oderwanym stanowisku w Wielkim Stawie w Karkonoszach, które jest najdalej na południe wysuniętym stanowiskiem tego gatunku. | ||
+ | Poryblin występuje jedynie w jeziorach o wodach ubogich w składniki pokarmowe (oligotroficznych), charakteryzujących się dużą przejrzystością. Rośnie kępami, w warunkach naturalnych często w wielkich skupieniach, na podłożu piaszczystym lub piaszczysto-mulistym, najczęściej na głębokości od 3 do 4 m. | ||
− | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] poryblin jeziorny występował do niedawna na trzech poznanych stanowiskach. Do najbardziej znanych należały [[jezioro Tyrsko]] w [[Olsztyn|Olsztynie]] oraz [[jezioro Czarne]] pod [[Ostróda|Ostródą]]. Obydwa objęto ochroną jako rezerwaty przyrody w 1957 r. W wyniku wyginięcia tego gatunku w jeziorze Tyrsko straciło ono status rezerwatu w 1987 r. Gatunek ten wyginął prawdopodobnie także na pozostałych stanowiskach w regionie. | |
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Wartość użytkowa == | |
− | + | Jako rzadko spotykany i interesujący dla nauki gatunek poryblin jeziorny objęty jest w Polsce ochroną gatunkową. Jednocześnie jest rośliną narażoną na wymarcie (kategoria "V" na czerwonej liście). | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Zobacz też== | |
− | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Poryblin_jeziorny pl.wikipedia.org, Poryblin jeziorny] [22.05.2014] | |
− | == | ||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [http://www.jezioro.com.pl/flora/okaz.html?id=963 jezioro.com.pl] [22.05.2014] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | Polakowski Benon, ''Świat roślinny Warmii i Mazur'', Olsztyn 1971. | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
+ | Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.<br/> | ||
− | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Olsztyn]] [[Kategoria: Ostróda]] |
Aktualna wersja na dzień 16:25, 21 mar 2015
Poryblin jeziorny (Isoëtes lacustris L.) – roślina należąca do paprotników różnozarodnikowych (klasa Isoëtopsida).
Morfologia
Niewielka roślina wodna (hydrofit). Składa się z krótkiej, bulwiastej łodygi (od 5 do 15 cm wysokości) oraz wąskich, szydlastych liści (długości do 20 cm) ułożonych rozetkowato. Z dolnej części pędu wyrastają kłącza, które po pewnym czasie odpadają, a na ich miejscu powstają następne. Poryblin rozmnaża się przez podział kłącza oraz przez zarodniki. Zarodnie (wytwarzające różnopłciowe zarodniki) ukryte są w rozszerzonych nasadach blaszek liściowych.
Rozmieszczenie i ekologia
Poryblin jest gatunkiem borealno-europejskim. W Polsce spotykany jest niezwykle rzadko, głównie na północy kraju w pasie pojezierzy (najliczniejsze stanowiska występują na Pomorzu Zachodnim). Ponadto został stwierdzony na oderwanym stanowisku w Wielkim Stawie w Karkonoszach, które jest najdalej na południe wysuniętym stanowiskiem tego gatunku.
Poryblin występuje jedynie w jeziorach o wodach ubogich w składniki pokarmowe (oligotroficznych), charakteryzujących się dużą przejrzystością. Rośnie kępami, w warunkach naturalnych często w wielkich skupieniach, na podłożu piaszczystym lub piaszczysto-mulistym, najczęściej na głębokości od 3 do 4 m.
Na Warmii i Mazurach poryblin jeziorny występował do niedawna na trzech poznanych stanowiskach. Do najbardziej znanych należały jezioro Tyrsko w Olsztynie oraz jezioro Czarne pod Ostródą. Obydwa objęto ochroną jako rezerwaty przyrody w 1957 r. W wyniku wyginięcia tego gatunku w jeziorze Tyrsko straciło ono status rezerwatu w 1987 r. Gatunek ten wyginął prawdopodobnie także na pozostałych stanowiskach w regionie.
Wartość użytkowa
Jako rzadko spotykany i interesujący dla nauki gatunek poryblin jeziorny objęty jest w Polsce ochroną gatunkową. Jednocześnie jest rośliną narażoną na wymarcie (kategoria "V" na czerwonej liście).
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Poryblin jeziorny [22.05.2014]
jezioro.com.pl [22.05.2014]
Bibliografia
Polakowski Benon, Świat roślinny Warmii i Mazur, Olsztyn 1971.
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.