Rumy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
(→Zobacz też) |
||
Linia 89: | Linia 89: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
− | + | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 12:13, 21 wrz 2013 (CEST) | |
[[Kategoria: Miejscowość]] | [[Kategoria: Miejscowość]] | ||
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 12:07, 21 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 12:07, 21 wrz 2013 (CEST) |
Wersja z 12:13, 21 wrz 2013
Rumy | |
| |
Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | ![]() |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | szczycieński |
Gmina | Dźwierzuty |
Liczba ludności (2010) | 375 (łącznie Rumy i Laurentowo) |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-120 |
Tablice rejestracyjne | NSZ |
![]() {{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rumy (niem. Rummy, od 1938 r. Rummau)– wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowo-wschodniej części województwa warmińsko - mazurskiego, w północnej części powiatu szczycieńskiego. Rumy leżą w odległości 7 km na północny zachód od Dźwierzut, w pobliżu granicy z powiatem olsztyńskim.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1557 roku na 100 łanach puszczy; zasadźcą wsi i pierwszym sołtysem został Paweł Kosak z Mikosz w kapitanacie ryńskim, który otrzymał 10 łanów sołeckich. Rumy powstały jako wieś czynszowa. W XVII wieku były tu dwie karczmy. Wielu mieszkańców zmarło podczas epidemii dżumy w latach 1709-1711 i do połowy stulecia była ponownie zasiedlana. Ze względu na swe wydłużenie wieś od 1840 roku była podzielona na dwie gminy sołeckie: Rumy A i Rumy B. Przed wybuchem II wojny światowej była jedną z największych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. W 1849 roku osiedlili się w Rumach baptyści (odłam kościoła anglikańskiego), zaś w 1861 roku założyli tu pierwszą gminę. Szkoła we wsi powstała w pierwszej połowie XIX wieku; w latach 20. XX wieku otrzymała nowy budynek. Rumy zachowały dawny układ przestrzenny ulicówki. Jest to jedna z najdłuższych mazurskich wsi – ciągnie się na długości około 3 km.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych 1782 – 52 gospodarstwa 1818 – 556 osób, 55 gospodarstw 1858 – 791 osób, 115 gospodarstw 1937 – 1012 osób 1939 – 899 osób
Ludzie związani z miejscowością:
- Bogumił Labusz (1860-1919) – chłopski działacz mazurski, współzałożyciel Mazurskiej Partii Ludowej, pisma „Mazur” i Banku Mazurskiego w Szczytnie. Urodził się w Rumach.
Zabytki:
- Budynek szkoły z lat 20. XX wieku, piętrowy, kamienne fundamenty, z częścią przeznaczoną na mieszkanie dla nauczyciela
- Dawna kaplica baptystów z lat 1863-1864; obecnie biblioteka
- Za wsią w szczątkowym stanie zachowały się dawne cmentarze: baptystów i dwa ewangelickie, oba z XIX wieku
- Trzy stare kuźnie
- Stary młyn, częściowo przebudowany
Bibliografia:
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
- Gąsiorowski Andrzej, Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466-1939, Olsztyn 2005.
- Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
- Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 27.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 27.08.2013]
Przypisy
Zobacz też
Emes (dyskusja) 12:13, 21 wrz 2013 (CEST)Emes (dyskusja) 12:07, 21 wrz 2013 (CEST)