Jędrychowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki:)
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Jędrychowo   
+
|nazwa                = Jędrychowo   
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Jędrychowa   
 
  |dopełniacz wsi        = Jędrychowa   
  |zdjęcie              = [[File:Jędrychowo.jpg|thumb|Dwór w Jędrychowie, źródło: www.wikipedia.pl, 12.09.2013.]] 
+
  |zdjęcie              = jedrychowo.jpg
  |opis zdjęcia          = Dwór w Jędrychowie    
+
  |opis zdjęcia          = Dwór w Jędrychowie.<br>Fot. Mieczysław Kalski     
  |rodzaj miejscowości  = wieś
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko - mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |gmina                = Sorkwity  
 
  |gmina                = Sorkwity  
Linia 16: Linia 15:
 
  |sołectwo              = Jędrychowo
 
  |sołectwo              = Jędrychowo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 138
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 30: Linia 29:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Jędrychowo'''</big> (Wólka, Łapinóżka , niem. Heinrichowen, Heinrichswalde, Heinrichshöfen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
+
[[image:jedrychowo2.jpg|thumb|right|290px|Park i Jezioro Lampackie.<br>Fot. Mieczysław Kalski]]
 +
'''Jędrychowo''' (''Wólka'', ''Łapinóżka'' , niem. ''Heinrichowen'', ''Heinrichswalde'', ''Heinrichshöfen'') – wieś sołecka w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[Sorkwity (gmina wiejska)| gminie Sorkwity]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Maria Gałązka]]<ref>[http://www.gminasorkwity.pl/index.php?strona=Soltysi-i-Rady-Soleckie/ Strona Gminy Sorkwity] [22.07.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość położona jest w odległości 3 km od [[Sorkwity| Sorkwit]] i 10 km od [[Mrągowo |Mrągowa]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora:Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od Jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.
+
Jędrychowo należało do rodziny [[Rodzina Bronikowskich |Bronikowskich]] i wchodziło w skład dóbr wsi Sorkwity. Powstało w 1617 r. z nadmiaru dóbr sorkwickich. Obejmowało 28 [[Włóka |włók]]. Nie wiadomo, kto założył wieś. Jędrychowo na przestrzeni wieków zmieniało właścicieli. W 1621 r. majątek był w posiadaniu [[Henryk von Königsega |Henryka von Königsega]], od którego pochodzi nazwa miejscowości Heinrichowen. Kolejnymi byli [[Rodzina von Mirbach |Mirbachowie]] a po nich [[Rodzina von Paleske |von Paleske]]. Na terenie Jędrychowa znajduje się do dnia dzisiejszego [[lkwim:Dwór w Jędrychowie|dwór]], który pełnił rolę rezydencji letniej i myśliwskiej. W 1724 r. w Jędrychowie proboszcz Riedel z Sorkwit odkrył cmentarzysko pogańskie. Zabudowa wsi zachowała kształt dawnego gospodarstwa dworskiego. W 1740 powstała we wsi szkoła, w której w 1818 r. nauczał [[Jan Wien]]. W 1785 r. było tu 13 dymów a w 1838 r. – 7 . W 1838 r. mieszkało w Jędrychowie 85 osób a w 1939 r. 301. W 1904 r. majątek obejmował 40,5 włóki, w tym 7 włók lasu. Jędrychowo należało do [[Parafia w Sorkwitach| parafii w Sorkwitach]].  
 
 
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Religia ==
 
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia greckokatolicka pw. Świętego Bazylego Wielkiego w Kętrzynie |parafii greckokatolickiej w Kętrzynie]].
Jędrychowo należało do rodziny Bronikowskich i wchodziło w skład dóbr wsi Sorkwity. Powstało w 1617 r. z nadmiaru dóbr sorkwickich. Obejmowało 28 włók. Nie wiadomo kto założył wieś. Jędrychowo na przestrzeni wieków zmieniało właścicieli. W 1621 r. majątek był w posiadaniu Henryka von Königsega, od którego pochodzi nazwa miejscowości Heinrichowen. Kolejnymi byli von Mirbachowie a po nich von Paleske. Na terenie Jędrychowa znajduje się do dnia dzisiejszego dwór, który pełnił rolę rezydencji letniej i myśliwskiej. W 1724 r. w Jędrychowie proboszcz Riedel z Sorkwit odkrył cmentarzysko pogańskie  Zabudowa wsi zachowała kształt dawnego gospodarstwa dworskiego. W 1740 powstała we wsi szkoła, w której w 1818 r. nauczał Jan Wien. W 1785 r. było tu 13 dymów a w 1838 r. – 7 . W 1838 r. mieszkało w Jędrychowie 85 osób a w 1939 r. 301. W 1904 r. majątek obejmował 40, 5 włóki, w tym 7 włók lasu. Jędrychowo należało do parafii w Sorkwitach.  
 
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
+
Na kartach historii wsi zapisała się rodzina [[Rodzina Mirbach| Mirbachów]].  
Na kartach historii wsi zapisała się rodzina Mirbachów.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Zabytki ==
=== Zabytki: ===
+
We wsi ostał się dwór z XVIII w.
We wsi ostał się [[dwór z XIX/XX w.]]
 
 
 
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
 +
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.<br/>
 +
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882.<br/>
 +
[http://www.wikipedia.pl/ Wikipedia] [12.09.2013]<br/>
 +
[http://www.gminasorkwity.pl/ Strona Gminy Sorkwity] [22.07.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [22.07.2014]
  
''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
+
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882, 960 ss.
 
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
http://www.gminasorkwity.pl
+
[[Kategoria: Sorkwity (gmina wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
<br/>
+
[[Kategoria: 1601-1700]]
[[Kategoria: Miejscowość]]
 
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 08:48, 20 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 11:15, 17 kwi 2015

Jędrychowo

Dwór w Jędrychowie.Fot. Mieczysław Kalski
Dwór w Jędrychowie.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Sorkwity
Sołectwo Jędrychowo
Liczba ludności (2010) 138
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jędrychowo
Jędrychowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jędrychowo
Jędrychowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Park i Jezioro Lampackie.
Fot. Mieczysław Kalski

Jędrychowo (Wólka, Łapinóżka , niem. Heinrichowen, Heinrichswalde, Heinrichshöfen) – wieś sołecka w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Maria Gałązka[1].

Położenie

Miejscowość położona jest w odległości 3 km od Sorkwit i 10 km od Mrągowa.

Dzieje miejscowości

Jędrychowo należało do rodziny Bronikowskich i wchodziło w skład dóbr wsi Sorkwity. Powstało w 1617 r. z nadmiaru dóbr sorkwickich. Obejmowało 28 włók. Nie wiadomo, kto założył wieś. Jędrychowo na przestrzeni wieków zmieniało właścicieli. W 1621 r. majątek był w posiadaniu Henryka von Königsega, od którego pochodzi nazwa miejscowości Heinrichowen. Kolejnymi byli Mirbachowie a po nich von Paleske. Na terenie Jędrychowa znajduje się do dnia dzisiejszego dwór, który pełnił rolę rezydencji letniej i myśliwskiej. W 1724 r. w Jędrychowie proboszcz Riedel z Sorkwit odkrył cmentarzysko pogańskie. Zabudowa wsi zachowała kształt dawnego gospodarstwa dworskiego. W 1740 powstała we wsi szkoła, w której w 1818 r. nauczał Jan Wien. W 1785 r. było tu 13 dymów a w 1838 r. – 7 . W 1838 r. mieszkało w Jędrychowie 85 osób a w 1939 r. 301. W 1904 r. majątek obejmował 40,5 włóki, w tym 7 włók lasu. Jędrychowo należało do parafii w Sorkwitach.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii greckokatolickiej w Kętrzynie.

Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisała się rodzina Mirbachów.

Zabytki

We wsi ostał się dwór z XVIII w.

Bibliografia

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882.
Wikipedia [12.09.2013]
Strona Gminy Sorkwity [22.07.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [22.07.2014]

Przypisy

  1. Strona Gminy Sorkwity [22.07.2014]