Kadzidłowo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Kadzidłowo | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Kadzidłowa | |dopełniacz wsi = Kadzidłowa | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = kadzidlowo11.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Cmentarz starowierców w Kadzidłowie.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
| − | |rodzaj miejscowości =wieś niesołecka | + | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = piski | |powiat = piski | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Nowa Ukta | |sołectwo = Nowa Ukta | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 158 | + | |liczba ludności = 158 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Kadzidłowo''' (niem. ''Kadzidlowo'', od 1938 r. ''Einsiedeln'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski |powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane–Nida]], w sołectwie [[Nowa Ukta]]. |
| − | + | Do 1972 roku wieś wchodziła w skład [[Ukta (gmina wiejska)|gminy Ukta]] w [[Powiat mrągowski|powiecie mrągowskim]]. W 1973 roku została włączona do gminy Ruciane–Nida w powiecie piskim. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 158 mieszkańców <ref>łącznie Kadzidłowo, [[Nowa Ukta]], [[Wypad]]</ref>. | |
| − | Do 1972 roku wieś wchodziła w skład | + | <br/><br/> |
| − | + | == Położenie == | |
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
Wieś położona jest we wschodniej części [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży w zachodniej części [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]], na północ od [[Ukta|Ukty]], nad jeziorem [[Jezioro Kadzidłówko|Kadzidłówko]] (3,9 ha). | Wieś położona jest we wschodniej części [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży w zachodniej części [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]], na północ od [[Ukta|Ukty]], nad jeziorem [[Jezioro Kadzidłówko|Kadzidłówko]] (3,9 ha). | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
Osada została założona przez starowierców około 1830 roku. Nazwa pochodzi od okolicy leśnej, w której powstała. W 1839 roku znajdowały się tam 2 gospodarstwa, mieszkały 32 osoby. | Osada została założona przez starowierców około 1830 roku. Nazwa pochodzi od okolicy leśnej, w której powstała. W 1839 roku znajdowały się tam 2 gospodarstwa, mieszkały 32 osoby. | ||
| − | Kadzidłowo jest obecnie swego rodzaju | + | Kadzidłowo jest obecnie swego rodzaju post–wioską, cenną pamiątką z przeszłości w sposób umiejętny zachowaną dla potomności. Wioski jako takiej już nie ma, mieszka tu na stałe kilka osób, które prowadzą Osadę Kulturową, a na jej terenie [[lkwim:Prywatne muzeum Danuty i Krzysztofa Worobców w Kadzidłowie|prywatne muzeum]]. Jest tutaj także [[Park Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie |Park Dzikich Zwierząt]]. W Kadzidłowie w 2004 roku została założona [[lkwim: Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur "Sadyba"|"Sadyba"]] – Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur, mające swą siedzibę w tutejszej "Oberży pod Psem". Zajmuje się ono ochroną mazurskiego krajobrazu: cmentarzy, kapliczek, parków, alei, dworków, pałaców, chałup, leśniczówek, całych układów przestrzennych wsi. |
| − | Liczba ludności i gospodarstw rolnych | + | Liczba ludności i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach: |
| − | 1839 – 32 osoby, 2 gospodarstwa | + | *1839 r. – 32 osoby, 2 gospodarstwa |
| − | 1857 – 31 osób | + | *1857 r. – 31 osób |
| − | 1978 – 11 osób (łącznie z przysiółkiem [[Wypad]]) | + | *1978 r. – 11 osób (łącznie z przysiółkiem [[Wypad]]) |
| − | 1987 – 15 osób (łącznie z przysiółkiem Wypad) | + | *1987 r. – 15 osób (łącznie z przysiółkiem Wypad) |
| − | 2008 – 4 osoby, 3 gospodarstwa | + | *2008 r. – 4 osoby, 3 gospodarstwa |
| − | < | + | ==Park Dzikich Zwięrząt == |
| + | Fot. Mieczysław Kalski | ||
| + | <gallery mode=packed widths=200px heights=200px class="left"> | ||
| + | File:kadzidlowo1.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo2.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo3.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo4.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo5.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo6.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo7.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo8.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo9.jpg | ||
| + | File:kadzidlowo10.jpg | ||
| + | </gallery> | ||
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością == | |
| − | [[lkwim:Krzysztof Worobiec|Krzysztof Worobiec]] (ur. 1953) – geograf, muzealnik, malarz, fotograf, publicysta, | + | [[lkwim:Krzysztof Worobiec|Krzysztof Worobiec]] (ur. 1953) – geograf, muzealnik, malarz, fotograf, publicysta, członek–założyciel „Sadyby”, mieszkaniec Kadzidłowa |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | * | + | *zespół Oberży pod Psem (nr 1): chałupa z Dąbrów, chałupa z [[Warnowo |Warnowa]], dom, lamus, chata, budynek, magazyn – z początków XX wieku |
| − | * | + | *domy z przełomu XIX i XX wieku (nr 3 i 5) |
| − | * | + | *[[Cmentarz staroobrzędowców w Kadzidłowie|cmentarz starowierców]] z XIX wieku (zob. [[Cmentarze starowierskie na Mazurach]]), na wschód od drogi do Oberży pod Psem |
| − | * | + | *cmentarz wojsk napoleońskich z początku XIX wieku, na wschód od drogi do Oberży pod Psem, w głębi lasu |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | ==Inne== | ||
| + | W Kadzidłowie działa Park Dzikich Zwierząt – pierwsza tego rodzaju prywatna placówka w Polsce. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | Bielawny Krzysztof, ''Nekropolie w granicach parafii ewangelickich Nawiady, Piecki i Stara Ukta'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 162–211.<br/> | |
| − | + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> | |
| − | + | ''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego–Nidy i okolic'', Olsztyn 1993.<br/> | |
| − | + | Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.<br/> | |
| − | + | Worobiec Krzysztof, ''Chałupa z Warnowa jako przykład mazurskiej chałupy podcieniowej'', Znad Pisy, nr 11, 2002, ss. 75–99.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.bip.ruciane-nida.pl/ Strona Urzędu Gminy Ruciane–Nida] [30.08.2013] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | + | <references/> | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1801-1918]] |
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 10:50, 21 kwi 2015
| Kadzidłowo | |
| | |
 Cmentarz starowierców w Kadzidłowie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Ruciane-Nida |
| Sołectwo | Nowa Ukta |
| Liczba ludności (2010) | 158 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-220 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kadzidłowo | |
| Położenie na mapie Polski  Kadzidłowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kadzidłowo (niem. Kadzidlowo, od 1938 r. Einsiedeln) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane–Nida, w sołectwie Nowa Ukta.
Do 1972 roku wieś wchodziła w skład gminy Ukta w powiecie mrągowskim. W 1973 roku została włączona do gminy Ruciane–Nida w powiecie piskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 158 mieszkańców [1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest we wschodniej części Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w zachodniej części Puszczy Piskiej, na północ od Ukty, nad jeziorem Kadzidłówko (3,9 ha).
Dzieje miejscowości
Osada została założona przez starowierców około 1830 roku. Nazwa pochodzi od okolicy leśnej, w której powstała. W 1839 roku znajdowały się tam 2 gospodarstwa, mieszkały 32 osoby. Kadzidłowo jest obecnie swego rodzaju post–wioską, cenną pamiątką z przeszłości w sposób umiejętny zachowaną dla potomności. Wioski jako takiej już nie ma, mieszka tu na stałe kilka osób, które prowadzą Osadę Kulturową, a na jej terenie prywatne muzeum. Jest tutaj także Park Dzikich Zwierząt. W Kadzidłowie w 2004 roku została założona "Sadyba" – Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur, mające swą siedzibę w tutejszej "Oberży pod Psem". Zajmuje się ono ochroną mazurskiego krajobrazu: cmentarzy, kapliczek, parków, alei, dworków, pałaców, chałup, leśniczówek, całych układów przestrzennych wsi.
Liczba ludności i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:
- 1839 r. – 32 osoby, 2 gospodarstwa
- 1857 r. – 31 osób
- 1978 r. – 11 osób (łącznie z przysiółkiem Wypad)
- 1987 r. – 15 osób (łącznie z przysiółkiem Wypad)
- 2008 r. – 4 osoby, 3 gospodarstwa
Park Dzikich Zwięrząt
Fot. Mieczysław Kalski
Ludzie związani z miejscowością
Krzysztof Worobiec (ur. 1953) – geograf, muzealnik, malarz, fotograf, publicysta, członek–założyciel „Sadyby”, mieszkaniec Kadzidłowa
Zabytki
- zespół Oberży pod Psem (nr 1): chałupa z Dąbrów, chałupa z Warnowa, dom, lamus, chata, budynek, magazyn – z początków XX wieku
- domy z przełomu XIX i XX wieku (nr 3 i 5)
- cmentarz starowierców z XIX wieku (zob. Cmentarze starowierskie na Mazurach), na wschód od drogi do Oberży pod Psem
- cmentarz wojsk napoleońskich z początku XIX wieku, na wschód od drogi do Oberży pod Psem, w głębi lasu
Inne
W Kadzidłowie działa Park Dzikich Zwierząt – pierwsza tego rodzaju prywatna placówka w Polsce.
Bibliografia
Bielawny Krzysztof, Nekropolie w granicach parafii ewangelickich Nawiady, Piecki i Stara Ukta, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 162–211.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego–Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.
Worobiec Krzysztof, Chałupa z Warnowa jako przykład mazurskiej chałupy podcieniowej, Znad Pisy, nr 11, 2002, ss. 75–99.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Ruciane–Nida [30.08.2013]
Przypisy
