Elektrownia wodna w Pierzchałach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz także) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Elektrownia wodna w Pierzchałach |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
| Linia 10: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Pierzchał | |dopełniacz wsi = Pierzchał | ||
|zdjęcie = hydroelektrownia w Pierzchałach_1.jpg | |zdjęcie = hydroelektrownia w Pierzchałach_1.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Hydroelektrownia w Pierzchałach | + | |opis zdjęcia = Hydroelektrownia w Pierzchałach.<br>Fot. Adam Płoski. |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 33: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| + | '''Elektrownia wodna w Pierzchałach''' – elektrownię wybudowano na [[Rzeka Pasłęka|rzece Pasłęce]] w pobliżu wsi [[Pierzchały]] (pow. braniewski). Jest jednym z najbardziej interesujących zabytków hydrotechnicznych w regionie. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Historia i opis== | ||
| + | Elektrownia wodna została wzniesiona w latach 1913-1916 r. na potrzeby elbląskich zakładów [[Ferdinand Schichau|Ferdinanda Schichaua]]. Projekt techniczny opracowała firma Voith z Heidenheim w Niemczech. W pierwszym etapie prac wzniesiono zaporę ziemną o długości 280 m oddzielająca dolinę rzeki Pasłęki od kanału energetycznego. W 1916 r. rozpoczęto eksploatację siłowni energetycznej. Część mechaniczną wyposażenia wykonano w elbląskich zakładach F. Schichaua, elektryczną w berlińskiej firmie Siemens Suckert Werke, która także instalowała wyposażenie dyspozytorni, rozdzielni energetycznej i aparaturę kontrolno – pomiarową, a także inne urządzenia energetyczne. Budynek siłowni wodnej (elektrownia) wzniesiono z żelbetu oraz cegły, posadowiony został ponad budowlami hydrotechnicznym hydrozespołów w poprzek nurtu kanału. Budynek ma długość 44 m, a szerokość 10 m. Mieszczą się w nim także mieszkania dla pracowników elektrowni. Budynek remontowano i modernizowano w latach 70-tych XX w., wówczas przeprowadzono także prace w obrębie urządzeń i budowli hydrotechnicznych. | ||
| + | |||
| + | Elektrownia reprezentuje typ elektrowni przepływowo-zbiornikowej, gdzie woda ze zbiornika prowadzona jest przekopanym kanałem (długości ponad 1200 m) do siłowni energetycznej. W budynku siłowni zachowane są do dziś oryginalne i sprawne urządzenia (trzy hydrozespoły z turbinami typu Francisa). W pobliżu elektrowni znajduje się trzyprzęsłowy, żelbetowy jaz o zamknięciach stalowych oraz przelew kaskadowy i upust denny o dwóch otworach zamykanych także stalowa zasuwą. Urządzenia mechaniczne jazu posiadają napęd ręczny. Do elektrowni prowadzi brukowana droga. Na kanale energetycznym znajduje się żelbetowy most. | ||
| + | |||
| + | Hydroelektrownia nie została zniszczona w okresie drugiej wojny światowej. Obecnie nadal funkcjonuje z wykorzystaniem dziś już zabytkowego wyposażenia. Jest jedną z kilku zachowanych w regionie hydroelektrowni (np. w [[Olsztyn|Olsztynie]] przy al. Wojska Polskiego, u zbiegu rzek Łyna i Wadąg). Budynek elektrowni atrakcyjnie prezentuje się w krajobrazie. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz także== | ||
| + | [http://www.energa-wytwarzanie.pl/odnawialne-%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a-energii/energia-wodna/elektrownie-wodne-male-segment/172-elektrownie-wodne-na-pas%C5%82%C4%99ce/pierzcha%C5%82y.html energa-wytwarzanie.pl][12.05.2014] | ||
| + | |||
| + | ==Bibliografia== | ||
| + | A. Płoski, ''Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur'', „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski” 2014, nr 6. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: 1801-1918]] |
Aktualna wersja na dzień 08:37, 26 cze 2015
| Elektrownia wodna w Pierzchałach | |
| | |
 Hydroelektrownia w Pierzchałach.
Fot. Adam Płoski. | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | braniewski |
| Gmina | Płoskinia |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Elektrownia wodna w Pierzchałach | |
| Położenie na mapie Polski  Elektrownia wodna w Pierzchałach | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Elektrownia wodna w Pierzchałach – elektrownię wybudowano na rzece Pasłęce w pobliżu wsi Pierzchały (pow. braniewski). Jest jednym z najbardziej interesujących zabytków hydrotechnicznych w regionie.
Historia i opis
Elektrownia wodna została wzniesiona w latach 1913-1916 r. na potrzeby elbląskich zakładów Ferdinanda Schichaua. Projekt techniczny opracowała firma Voith z Heidenheim w Niemczech. W pierwszym etapie prac wzniesiono zaporę ziemną o długości 280 m oddzielająca dolinę rzeki Pasłęki od kanału energetycznego. W 1916 r. rozpoczęto eksploatację siłowni energetycznej. Część mechaniczną wyposażenia wykonano w elbląskich zakładach F. Schichaua, elektryczną w berlińskiej firmie Siemens Suckert Werke, która także instalowała wyposażenie dyspozytorni, rozdzielni energetycznej i aparaturę kontrolno – pomiarową, a także inne urządzenia energetyczne. Budynek siłowni wodnej (elektrownia) wzniesiono z żelbetu oraz cegły, posadowiony został ponad budowlami hydrotechnicznym hydrozespołów w poprzek nurtu kanału. Budynek ma długość 44 m, a szerokość 10 m. Mieszczą się w nim także mieszkania dla pracowników elektrowni. Budynek remontowano i modernizowano w latach 70-tych XX w., wówczas przeprowadzono także prace w obrębie urządzeń i budowli hydrotechnicznych.
Elektrownia reprezentuje typ elektrowni przepływowo-zbiornikowej, gdzie woda ze zbiornika prowadzona jest przekopanym kanałem (długości ponad 1200 m) do siłowni energetycznej. W budynku siłowni zachowane są do dziś oryginalne i sprawne urządzenia (trzy hydrozespoły z turbinami typu Francisa). W pobliżu elektrowni znajduje się trzyprzęsłowy, żelbetowy jaz o zamknięciach stalowych oraz przelew kaskadowy i upust denny o dwóch otworach zamykanych także stalowa zasuwą. Urządzenia mechaniczne jazu posiadają napęd ręczny. Do elektrowni prowadzi brukowana droga. Na kanale energetycznym znajduje się żelbetowy most.
Hydroelektrownia nie została zniszczona w okresie drugiej wojny światowej. Obecnie nadal funkcjonuje z wykorzystaniem dziś już zabytkowego wyposażenia. Jest jedną z kilku zachowanych w regionie hydroelektrowni (np. w Olsztynie przy al. Wojska Polskiego, u zbiegu rzek Łyna i Wadąg). Budynek elektrowni atrakcyjnie prezentuje się w krajobrazie.
Zobacz także
energa-wytwarzanie.pl[12.05.2014]
Bibliografia
A. Płoski, Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur, „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski” 2014, nr 6.
