Elektrownia wodna w Pierzchałach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz także)
 
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Elektrownia wodna w Pierzchałach''' – elektrownia wybudowana na [[Rzeka Pasłęka|rzece Pasłęce]], jeden z bardziej interesujących zabytków hydrotechnicznych w regionie.
+
'''Elektrownia wodna w Pierzchałach''' – elektrownię wybudowano na [[Rzeka Pasłęka|rzece Pasłęce]] w pobliżu wsi [[Pierzchały]] (pow. braniewski). Jest jednym z najbardziej interesujących zabytków hydrotechnicznych w regionie.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Historia i opis==  
 
== Historia i opis==  
Elektrownia wodna została wzniesiona w [[Pierzchały|Pierzchałach]] ([[Powiat braniewski|powiat braniewski]]) w latach 1913–1916 r. na rzece Pasłęce, na potrzeby elbląskich zakładów [[Ferdinand Schichau|Ferdinanda Schichaua]].  
+
Elektrownia wodna została wzniesiona w latach 1913-1916 r. na potrzeby elbląskich zakładów [[Ferdinand Schichau|Ferdinanda Schichaua]]. Projekt techniczny opracowała firma Voith z Heidenheim w Niemczech. W pierwszym etapie prac wzniesiono zaporę ziemną o długości 280 m oddzielająca dolinę rzeki Pasłęki od kanału energetycznego. W 1916 r. rozpoczęto eksploatację siłowni energetycznej. Część mechaniczną wyposażenia wykonano w elbląskich zakładach F. Schichaua, elektryczną w berlińskiej firmie Siemens Suckert Werke, która także instalowała wyposażenie dyspozytorni, rozdzielni energetycznej i aparaturę kontrolno – pomiarową, a także inne urządzenia energetyczne. Budynek siłowni wodnej (elektrownia) wzniesiono z żelbetu oraz cegły, posadowiony został ponad budowlami hydrotechnicznym hydrozespołów w poprzek nurtu kanału. Budynek ma długość 44 m, a szerokość 10 m. Mieszczą się w nim także mieszkania dla pracowników elektrowni. Budynek remontowano i modernizowano w latach 70-tych XX w., wówczas przeprowadzono także prace w obrębie urządzeń i budowli hydrotechnicznych.
 +
 
 +
Elektrownia reprezentuje typ elektrowni przepływowo-zbiornikowej, gdzie woda ze zbiornika prowadzona jest przekopanym kanałem (długości ponad 1200 m) do siłowni energetycznej. W budynku siłowni zachowane są do dziś oryginalne i sprawne urządzenia (trzy hydrozespoły z turbinami typu Francisa).  W pobliżu elektrowni znajduje się trzyprzęsłowy, żelbetowy jaz o zamknięciach stalowych oraz przelew kaskadowy i upust denny o dwóch otworach zamykanych także stalowa zasuwą. Urządzenia mechaniczne jazu posiadają napęd ręczny. Do elektrowni prowadzi brukowana droga. Na kanale energetycznym znajduje się żelbetowy most.
 +
 
 +
Hydroelektrownia nie została zniszczona w okresie drugiej wojny światowej. Obecnie nadal funkcjonuje z wykorzystaniem dziś już zabytkowego wyposażenia. Jest jedną z kilku zachowanych w regionie hydroelektrowni (np. w [[Olsztyn|Olsztynie]] przy al. Wojska Polskiego, u zbiegu rzek Łyna i Wadąg). Budynek elektrowni atrakcyjnie prezentuje się w krajobrazie.
 +
 
 +
==Zobacz także==
 +
[http://www.energa-wytwarzanie.pl/odnawialne-%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a-energii/energia-wodna/elektrownie-wodne-male-segment/172-elektrownie-wodne-na-pas%C5%82%C4%99ce/pierzcha%C5%82y.html energa-wytwarzanie.pl][12.05.2014]
 +
 
 +
==Bibliografia==
 +
A. Płoski, ''Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur'', „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski” 2014, nr 6.
  
Reprezentuje typ elektrowni przepływowo-zbiornikowej, gdzie woda ze zbiornika prowadzona jest kanałem (długości ponad 1200 m) do siłowni energetycznej. W budynku siłowni zachowane są do dziś oryginalne i sprawne urządzenia (trzy hydrozespoły z turbinami typu Francisa).  W pobliżu elektrowni znajduje się trzyprzęsłowy jaz oraz przelew kaskadowy.
 
  
 
[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: 1801-1918]]
 
[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: 1801-1918]]

Aktualna wersja na dzień 08:37, 26 cze 2015

Elektrownia wodna w Pierzchałach

Hydroelektrownia w Pierzchałach.Fot. Adam Płoski.
Hydroelektrownia w Pierzchałach.
Fot. Adam Płoski.
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Płoskinia
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Elektrownia wodna w Pierzchałach
Elektrownia wodna w Pierzchałach
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Elektrownia wodna w Pierzchałach
Elektrownia wodna w Pierzchałach
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Elektrownia wodna w Pierzchałach – elektrownię wybudowano na rzece Pasłęce w pobliżu wsi Pierzchały (pow. braniewski). Jest jednym z najbardziej interesujących zabytków hydrotechnicznych w regionie.

Historia i opis

Elektrownia wodna została wzniesiona w latach 1913-1916 r. na potrzeby elbląskich zakładów Ferdinanda Schichaua. Projekt techniczny opracowała firma Voith z Heidenheim w Niemczech. W pierwszym etapie prac wzniesiono zaporę ziemną o długości 280 m oddzielająca dolinę rzeki Pasłęki od kanału energetycznego. W 1916 r. rozpoczęto eksploatację siłowni energetycznej. Część mechaniczną wyposażenia wykonano w elbląskich zakładach F. Schichaua, elektryczną w berlińskiej firmie Siemens Suckert Werke, która także instalowała wyposażenie dyspozytorni, rozdzielni energetycznej i aparaturę kontrolno – pomiarową, a także inne urządzenia energetyczne. Budynek siłowni wodnej (elektrownia) wzniesiono z żelbetu oraz cegły, posadowiony został ponad budowlami hydrotechnicznym hydrozespołów w poprzek nurtu kanału. Budynek ma długość 44 m, a szerokość 10 m. Mieszczą się w nim także mieszkania dla pracowników elektrowni. Budynek remontowano i modernizowano w latach 70-tych XX w., wówczas przeprowadzono także prace w obrębie urządzeń i budowli hydrotechnicznych.

Elektrownia reprezentuje typ elektrowni przepływowo-zbiornikowej, gdzie woda ze zbiornika prowadzona jest przekopanym kanałem (długości ponad 1200 m) do siłowni energetycznej. W budynku siłowni zachowane są do dziś oryginalne i sprawne urządzenia (trzy hydrozespoły z turbinami typu Francisa). W pobliżu elektrowni znajduje się trzyprzęsłowy, żelbetowy jaz o zamknięciach stalowych oraz przelew kaskadowy i upust denny o dwóch otworach zamykanych także stalowa zasuwą. Urządzenia mechaniczne jazu posiadają napęd ręczny. Do elektrowni prowadzi brukowana droga. Na kanale energetycznym znajduje się żelbetowy most.

Hydroelektrownia nie została zniszczona w okresie drugiej wojny światowej. Obecnie nadal funkcjonuje z wykorzystaniem dziś już zabytkowego wyposażenia. Jest jedną z kilku zachowanych w regionie hydroelektrowni (np. w Olsztynie przy al. Wojska Polskiego, u zbiegu rzek Łyna i Wadąg). Budynek elektrowni atrakcyjnie prezentuje się w krajobrazie.

Zobacz także

energa-wytwarzanie.pl[12.05.2014]

Bibliografia

A. Płoski, Historyczna infrastruktura wodna Warmii i Mazur, „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski” 2014, nr 6.