Johann Gottfried Herder: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Biogram infobox |imię i nazwisko = Johann Gottfried Herder |imię i nazwisko org = |pseudonim = |grafika = Pole-obowiązkowe-zdjęci...")
 
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:
 
  |imię i nazwisko org  =
 
  |imię i nazwisko org  =
 
  |pseudonim            =
 
  |pseudonim            =
  |grafika              = Pole-obowiązkowe-zdjęcie
+
  |grafika              =  
  |opis grafiki        = Pole-obowiązkowe
+
  |opis grafiki        =  
 
  |podpis              =
 
  |podpis              =
 
  |data urodzenia      = 25 sierpnia 1744 roku
 
  |data urodzenia      = 25 sierpnia 1744 roku
Linia 20: Linia 20:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
 +
'''Johann Gottfried Herder''' (ur. 25 sierpnia 1744 roku w [[Morąg|Morągu]], zm. 18 grudnia 1803 roku w Weimarze) – wybitny niemiecki myśliciel, teoretyk literatury, pisarz, jeden z klasyków weimarskich, pastor.
 +
<br/><br/>
 +
== Życiorys ==
 +
Johann Gottfried Herder urodził się 25 sierpnia 1744 roku w Morągu. Był synem Gottfrieda, nauczyciela i kościelnego w ewangelickim kościele, oraz Anny Elżbiety Peltz. Początkowo jego edukacją zajmował się ojciec, następnie uczęszczał do szkoły miejskiej. Łaciny, greki oraz hebrajskiego nauczył się od pisarza Sebastiana Friedricha Trescho.
 +
W 1762 roku rozpoczął studia w [[Królewiec|Królewcu]]. Zamierzał początkowo zgłębiać nauki medyczne, lecz ostatecznie podjął studia teologiczne. Znaczący wpływ na niego wywarli Immanuel Kant i Johan Georg Hamann.
 +
 +
Pracował jako nauczyciel w królewieckim Collegium Friedricanum. Po zakończeniu edukacji przeprowadził się do Rygi, gdzie podjął pracę jako duszpasterz i nauczyciel. Tam też wydał pierwsze prace pisarskie. Następnie wyjechał do Francji aby "poznać świat i odnaleźć siebie". W Strasburgu poznał młodego Goethego, na którego ''Rozprawa o pochodzeniu języka'' autorstwa Herdera wywarła ogromny wpływ. Kierowała bowiem uwagę na rolę starożytnej poezji greckiej, staroceltyckiej czy staronordyckiej.
 +
 +
Po krótkim pobycie w Bückeburgu osiadł  na prawie trzydzieści lat w Weimarze, gdzie zajmował wysokie urzędy kościelne. W mieście tym pozostał do śmierci. Tam powstały jego największe dzieła, m.in. ''Myśli o filozofii dziejów'' oraz ''Głosy narodów w pieśniach".
 +
 +
==Twórczość==
 +
Herder interesował się językiem, jego powstaniem i rozwojem. Jako filozof znacząco wpłynął na pojmowanie idei narodu. Dzieje ludzkości rozumiał jako etap w ewolucji natury, charakteryzujący się postępem rozumu i sprawiedliwości.
 +
 +
Wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, stworzył podstawy teoretyczne kierunku ''Sturm und Drang''. Jest nazywany twórcą niemieckiej filozofii historycznej i ojcem slawistyki.
 +
 +
===Ciekawostki===
 +
Olsztyńska [[lkwim:Wspólnota Kulturowa Borussia|Wspólnota Kulturowa Borussia]] wydała w polskim tłumaczeniu dzieło Herdera ''Journal meiner Reise im Jahr 1769'' – ''Dziennik mojej podróży z roku 1769'' w przekładzie Magdaleny Kurkowskiej (oprac. i posłowiem opatrzył Tadeusz Namowicz, Olsztyn 2002). Publikacja ta współtworzy serię ''Odkrywanie światów''.
  
'''Johann Gottfried Herder''' (ur. 25 sierpnia 1744 roku w Morągu, zm. 18 grudnia 1803 roku w Weimarze) – działacz oświatowy.  
+
W 2012 roku ukazała się w [[Olsztyn|Olsztynie]] w języku niemieckim poświęcona Herderowi praca zbiorowa pt. ''Kulturlandschaften. Auf Herders Spuren zwischen Mohrungen und Königsberg'' (red. Alina Kuzborska, Friederike Krause, Herbert Fitzek).  
  
 +
W [[Morąg|Morągu]] znajduje się [[lkwim:Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu|Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera]]. Wystawę biograficzną przygotowały Nationale Forschungs- und Gedenkstätten der Klassischen Deutschen Literatur w Weimarze, obecnie Stiftung Weimarer Klassik.
  
== Życiorys ==  
+
==Zobacz też==
Johann Gottfried Herder urodził się 25 sierpnia 1744 roku w Morągu. Był synem Gottfrieda, nauczyciela i kościelnego w ewangelickim kościele oraz Anny Elżbiety Peltz. Początkowo jego edukacją zajął się ojciec, następnie uczęszczał do szkoły miejskiej. Języków obcych: łaciny, greki oraz hebrajskiego nauczył się od pisarza Sebastiana Friedricha Trescho. W 1762 roku rozpoczął studia w [[Królewiec|Królewcu]]. Zamiar studiowania nauk medycznych przekształcił się w studiowanie teologii. Pracował również tam jako nauczyciel w Collegium Friedricanum. Po zakończeniu edukacji przeprowadził się do Rygi, gdzie podjął pracę jako nauczyciel. Następnie przeniósł się do Weimaru, gdzie mieszkał do śmierci. Ponadto jego zainteresowania obejmowało znajomość języka, jego powstania i rozwoju. Herder zmarł 18 grudnia 1803 roku w Weimarze. 
+
[[Lkwim:257. Rocznica Urodzin J.G. Herdera w Morągu|257. Rocznica Urodzin J. G. Herdera w Morągu]]
  
<br/>
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
J. Chłosta, ''Ludzie godni pamięci warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic'', Olsztyn 1997.
+
[http://morag.muzeum.olsztyn.pl/johann-gottfried-herder-pisarz-i-filozof-historii-wielki-obywatel-moraga-1744-1803,56 Muzeum im. J. G. Herdera w Morągu, ''Johann Gottfried Herder - pisarz i filozof historii, wielki obywatel Morąga (1744–1803)''] [22.01.2015]<br/>
 +
J. Chłosta, ''Ludzie godni pamięci. Warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic'', Olsztyn 1997.
 
<br/>
 
<br/>
== Zobacz też ==
 
  
  
[[Kategoria: Osoba]][[Kategoria: Nauczyciel]][[Kategoria: Działacz oświatowy]]
+
[[Kategoria:Osoby|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria: Wielkie postaci Warmii i Mazur|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria: Duchowni protestanccy|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria:Kościół ewangelicko-augsburski|Herder,Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria:Ludzie kultury|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria:Pisarze i poeci|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria:Badacze historii i kultury|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria: 1701-1800|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria: 1801-1918|Herder, Johann Gottfried]]
 +
[[Kategoria: Morąg (gmina miejsko-wiejska)|Herder, Johann Gottfried]]

Aktualna wersja na dzień 08:47, 26 sie 2015

Johann Gottfried Herder

Data i miejsce urodzenia 25 sierpnia 1744 roku
Morąg
Data i miejsce śmierci 18 grudnia 1803 roku
Weimar
Zawód nauczyciel

Johann Gottfried Herder (ur. 25 sierpnia 1744 roku w Morągu, zm. 18 grudnia 1803 roku w Weimarze) – wybitny niemiecki myśliciel, teoretyk literatury, pisarz, jeden z klasyków weimarskich, pastor.

Życiorys

Johann Gottfried Herder urodził się 25 sierpnia 1744 roku w Morągu. Był synem Gottfrieda, nauczyciela i kościelnego w ewangelickim kościele, oraz Anny Elżbiety Peltz. Początkowo jego edukacją zajmował się ojciec, następnie uczęszczał do szkoły miejskiej. Łaciny, greki oraz hebrajskiego nauczył się od pisarza Sebastiana Friedricha Trescho. W 1762 roku rozpoczął studia w Królewcu. Zamierzał początkowo zgłębiać nauki medyczne, lecz ostatecznie podjął studia teologiczne. Znaczący wpływ na niego wywarli Immanuel Kant i Johan Georg Hamann.

Pracował jako nauczyciel w królewieckim Collegium Friedricanum. Po zakończeniu edukacji przeprowadził się do Rygi, gdzie podjął pracę jako duszpasterz i nauczyciel. Tam też wydał pierwsze prace pisarskie. Następnie wyjechał do Francji aby "poznać świat i odnaleźć siebie". W Strasburgu poznał młodego Goethego, na którego Rozprawa o pochodzeniu języka autorstwa Herdera wywarła ogromny wpływ. Kierowała bowiem uwagę na rolę starożytnej poezji greckiej, staroceltyckiej czy staronordyckiej.

Po krótkim pobycie w Bückeburgu osiadł na prawie trzydzieści lat w Weimarze, gdzie zajmował wysokie urzędy kościelne. W mieście tym pozostał do śmierci. Tam powstały jego największe dzieła, m.in. Myśli o filozofii dziejów oraz Głosy narodów w pieśniach".

Twórczość

Herder interesował się językiem, jego powstaniem i rozwojem. Jako filozof znacząco wpłynął na pojmowanie idei narodu. Dzieje ludzkości rozumiał jako etap w ewolucji natury, charakteryzujący się postępem rozumu i sprawiedliwości.

Wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, stworzył podstawy teoretyczne kierunku Sturm und Drang. Jest nazywany twórcą niemieckiej filozofii historycznej i ojcem slawistyki.

Ciekawostki

Olsztyńska Wspólnota Kulturowa Borussia wydała w polskim tłumaczeniu dzieło Herdera Journal meiner Reise im Jahr 1769Dziennik mojej podróży z roku 1769 w przekładzie Magdaleny Kurkowskiej (oprac. i posłowiem opatrzył Tadeusz Namowicz, Olsztyn 2002). Publikacja ta współtworzy serię Odkrywanie światów.

W 2012 roku ukazała się w Olsztynie w języku niemieckim poświęcona Herderowi praca zbiorowa pt. Kulturlandschaften. Auf Herders Spuren zwischen Mohrungen und Königsberg (red. Alina Kuzborska, Friederike Krause, Herbert Fitzek).

W Morągu znajduje się Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera. Wystawę biograficzną przygotowały Nationale Forschungs- und Gedenkstätten der Klassischen Deutschen Literatur w Weimarze, obecnie Stiftung Weimarer Klassik.

Zobacz też

257. Rocznica Urodzin J. G. Herdera w Morągu

Bibliografia

Muzeum im. J. G. Herdera w Morągu, Johann Gottfried Herder - pisarz i filozof historii, wielki obywatel Morąga (1744–1803) [22.01.2015]
J. Chłosta, Ludzie godni pamięci. Warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic, Olsztyn 1997.