Zielonka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = Zielonka |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Zielonki...") |
|||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Zielonka | |nazwa = Zielonka | ||
Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Zielonki | |dopełniacz wsi = Zielonki | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 188 | + | |liczba ludności = 188 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna =(+48) 89 | |strefa numeracyjna =(+48) 89 | ||
Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }}<br/> |
− | < | + | ''' Zielonka''' (niem. ''Zielonken'', od 1912 r. ''Seelonken'', od 1938 r.''Ulrichsee'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r. liczyła 188 mieszkańców<ref>łącznie Zielonka i [[Wałpusz]]</ref>. Funkcję sołtysa sprawuje [[Mariola Kuligowska]]<ref> [http://szczytno.mserwer.pl/content.php?sid=e2e332c414f5051f9d6c3ef4e05f0465&tr=cl&cms_id=386&p= Strona Urzędu Gminy Szczytno] </ref> |
+ | <br/><br/> | ||
− | + | ==Położenie== | |
+ | Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]] na granicy [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]] i [[Równina Mazurska|Równiny Mazurskiej]]. Miejscowość leży między jeziorami [[Jezioro Lemany|Lemany]] i [[Jezioro Zielonka|Zielonka]], 4 km na północ od [[Szczytno|Szczytna]], w pobliżu drogi krajowej nr 58. | ||
+ | <br/> | ||
− | + | == Dzieje miejscowości == | |
+ | Wieś została założona pod koniec XIV wieku (brak dokładnej daty), zaś na początku następnego stulecia niejaki Preywisz otrzymał tu 12 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], a po pewnym czasie kolejne 3 łany. Początkowo była to [[Wieś ziemiańska |wieś ziemiańska]], później występuje jako [[Wieś czynszowa| wieś czynszowa]]. W wyniku przeprowadzonych w 1830 roku separacji gruntów oraz parcelacji dwóch pobliskich folwarków na początku XX wieku powstało tu poza obrębem wsi sporo siedlisk, położonych między pagórkami i drzewami. Sama wieś zachowała natomiast dawny charakter ulicówki. Należała wówczas do [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Szczytnie|parafii ewangelickiej w Szczytnie]]. | ||
− | + | W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Zielonkę jako miejscowość posiadającą szkołę (wspólną dla Zielonki i Ochódna). | |
− | |||
− | + | Wieś jest obecnie siedzibą sołectwa. | |
− | |||
− | |||
− | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: |
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | *1782 r. – 19 gospodarstw | |
− | + | *1818 r. – 119 osób, 21 gospodarstw | |
− | * | ||
− | |||
− | + | *1939 r. – 247 osób | |
− | === | + | ==Zabytki== |
− | + | *jedna drewniana chałupa chłopska (nr 24), a także dobrze zachowana zabudowa murowana z pierwszej ćwierci XX wieku | |
− | + | *budynek szkoły z 1910–1911 roku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach; obecnie własność prywatna | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | ==Bibliografia== | ||
+ | Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br> | ||
+ | Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.<br/> | ||
+ | Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski'', t. 10, 2006, ss. 30–37.<br/> | ||
+ | Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/> | ||
+ | ''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]<br/> | ||
+ | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [29.08.2013] | ||
+ | {{Przypisy}} | ||
+ | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat szczycieński]] | |
− | + | [[Kategoria: Szczytno (gmina wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1301-1400]] |
− | [[ |
Aktualna wersja na dzień 08:21, 10 wrz 2015
Zielonka | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | szczycieński |
Gmina | Szczytno |
Liczba ludności (2010) | 188 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-100 |
Tablice rejestracyjne | NSZ |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Zielonka (niem. Zielonken, od 1912 r. Seelonken, od 1938 r.Ulrichsee) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 188 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Mariola Kuligowska[2]
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży między jeziorami Lemany i Zielonka, 4 km na północ od Szczytna, w pobliżu drogi krajowej nr 58.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona pod koniec XIV wieku (brak dokładnej daty), zaś na początku następnego stulecia niejaki Preywisz otrzymał tu 12 łanów na prawie chełmińskim, a po pewnym czasie kolejne 3 łany. Początkowo była to wieś ziemiańska, później występuje jako wieś czynszowa. W wyniku przeprowadzonych w 1830 roku separacji gruntów oraz parcelacji dwóch pobliskich folwarków na początku XX wieku powstało tu poza obrębem wsi sporo siedlisk, położonych między pagórkami i drzewami. Sama wieś zachowała natomiast dawny charakter ulicówki. Należała wówczas do parafii ewangelickiej w Szczytnie.
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Zielonkę jako miejscowość posiadającą szkołę (wspólną dla Zielonki i Ochódna).
Wieś jest obecnie siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1782 r. – 19 gospodarstw
- 1818 r. – 119 osób, 21 gospodarstw
- 1939 r. – 247 osób
Zabytki
- jedna drewniana chałupa chłopska (nr 24), a także dobrze zachowana zabudowa murowana z pierwszej ćwierci XX wieku
- budynek szkoły z 1910–1911 roku, na skraju wsi, z czerwonej cegły, na kamiennych fundamentach; obecnie własność prywatna
Bibliografia
Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [29.08.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Zielonka i Wałpusz
- ↑ Strona Urzędu Gminy Szczytno