Narajty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Narajty   
 
  |nazwa                = Narajty   
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Narajt
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              = Narajty.jpg    
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          = Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Narajty.JPG Commons Wikimedia] [27.08.2014]      
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = szczycieński  
 
  |powiat                = szczycieński  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Narajty''' (dawniej Narejty, niem. ''Nareythen'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym.
+
''' Narajty''' (dawniej ''Narejty'', niem. ''Nareythen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Pasym (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasym]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jolanta Augustowska]]<ref>[http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ Strona Urzędu Gminy Pasym] [10.09.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
+
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], nad jeziorem [[Jezioro Narejtko |Narejtko]], w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od [[Pasym|Pasymia]].
 +
<br/>
  
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Narajty to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom: Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Nazwa wsi pochodzi o jeziora Narejtko.
 +
 
 +
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Narajty jako miejscowość posiadającą szkołę.
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, nad Jeziorem Narejtko, w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od Pasymia.
 
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych okresach:
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
*1782 r. – 20 gospodarstw
Jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na prawie chełmińskim. Nazwa wsi pochodzi o Jeziora Narejtko.
 
  
Liczba mieszkańców i gospodarstw
+
*1818 r. – 140 osób, 24 gospodarstwa
1782 – 20 gospodarstw
 
1818 – 140 osób, 24 gospodarstwa
 
1939 – 256 osób
 
  
<br/>
+
*1939 r. – 256 osób
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
*We wsi zachowała się w dużym stopniu dawna zabudowa. Warto zwrócić uwagę na domy nr 9, 17, 20, a także drewnianą chałupę z połowy XIX wieku.
+
*domy nr 9, 17, 20, a także drewniana chałupa z połowy XIX wieku  
*Szkoła z przełomu XIX i XX wieku, obecnie budynek prywatny.
+
*budynek dawnej szkoły z przełomu XIX i XX wieku (obecnie własność prywatna)
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2011.
+
Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br>
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Pasym'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, 16-20.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2011.<br/>
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
+
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Pasym'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 16-20.<br/>
#Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
+
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 29.08.2013]
+
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/>
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html [data dostępu: 29.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [29.08.2013]<br/>
 +
[http://bip.visacom.pl/umig_pasym/ Strona Urzędu Gminy Pasym] [10.09.2013]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/ Wikipedia] [27.08.2014] 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat szczycieński]]
 
+
[[Kategoria: Pasym (gmina miejsko-wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:30, 21 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:17, 21 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 08:54, 10 wrz 2015

Narajty

Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [27.08.2014]
Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [27.08.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Pasym
Liczba ludności (2010) 138
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-130
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Narajty
Narajty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Narajty
Narajty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Narajty (dawniej Narejty, niem. Nareythen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Augustowska[1].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, nad jeziorem Narejtko, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od Pasymia.

Dzieje miejscowości

Narajty to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom: Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na prawie chełmińskim. Nazwa wsi pochodzi o jeziora Narejtko.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Narajty jako miejscowość posiadającą szkołę.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 20 gospodarstw
  • 1818 r. – 140 osób, 24 gospodarstwa
  • 1939 r. – 256 osób

Zabytki

  • domy nr 9, 17, 20, a także drewniana chałupa z połowy XIX wieku
  • budynek dawnej szkoły z przełomu XIX i XX wieku (obecnie własność prywatna)

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Pasym, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 16-20.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Pasym [10.09.2013]
Wikipedia [27.08.2014]

Przypisy