Wódz plemienny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "Prusowie nie mieli jednego wspólnego wodza. Nawet poszczególne plemiona pruskie nie miały swoich wodzów. W czasie pokoju rolę taka sprawował naczelnik, k...")
 
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Dzieje" na "Kategoria:Dzieje Warmii i Mazur")
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Prusowie]] nie mieli jednego wspólnego wodza. Nawet poszczególne plemiona pruskie nie miały swoich wodzów. W czasie pokoju rolę taka sprawował [[naczelnik]], [[kunigas]] nie mający jednak szerokich uprawnień władczych. Dopiero w czasie wojny każde z pruskich plemion obierało sobie wodza, spośród najznamienitszych rodów [[nobilowie | nobilów]]. Kandydat musiał cieszyć się sławą wojenną, dobrym pochodzeniem i życiowym szczęściem. Wyboru dokonywał [[wiec]] plemienny po zasięgnięciu rady bogów przez [[wróżby]]. Tak obrany wódz miał niczym nie ograniczoną władzę wojskową, polityczną i cywilną. Jednak w ważnych sprawach mógł radzić się starszyzny, lub wiecu wojennego.
+
'''Wódz plemienny''' – wódz obierany przez plemię [[Prusowie|Prusów]] w czasie wojny. Wodzowie mieli przy boku swoją osobistą [[drużyna | drużynę]] wojów rekrutującą się spośród przyjaciół i członków rodu oraz innych zasłużonych wojów.
 +
<br/><br/>
 +
==Charakterystyka==
 +
Prusowie nie mieli jednego wspólnego wodza. Nawet poszczególne plemiona pruskie nie miały swoich wodzów. W czasie pokoju rolę taką sprawował [[naczelnik]], ''[[kunigas]]'', niemający jednak szerokich uprawnień władczych. Dopiero w czasie wojny każde z pruskich plemion obierało sobie wodza spośród najznamienitszych rodów [[nobilowie | nobilów]]. Kandydat musiał cieszyć się sławą wojenną, dobrym pochodzeniem i życiowym szczęściem. Wyboru dokonywał [[wiec]] plemienny po zasięgnięciu rady bogów przez [[wróżby]]. Tak obrany wódz miał niczym nieograniczoną władzę wojskową, polityczną i cywilną. Jednak w ważnych sprawach mógł radzić się starszyzny lub wiecu wojennego.
  
Wódz sprawował też funkcje religijne. Mając uprawnienia kapłańskie dokonywał interpretacji wróżb, losowania [[Ofiary z ludzi | ofiar z ludzi]] składanych bogom. Prusowie wierzyli również w to, iż ich wódz był swoistym pomostem między wojskiem plemiennym a bogami. To przez wodza spływała na wojsko łaska bogów, dzięki której odnosili zwycięstwa. Gdy zabrakło wodza, ten swoisty pomost się zrywał i armia traciła przychylność bogów. Tak fatalistycznie nastawione wojsko kapitulowało i szło w rozsypkę. Aby wódz jednak zasłużył na łaskę bogów musiał w bitwie wykazać się osobistą odwagą. Dlatego też często osobiście prowadził swoje wojsko do ataku, stając na jego czele. Zgodnie z wierzeniami świata barbarzyńskiej Europy, według Tacyta, u Germanów „''wodzowie walczyli dla zwycięstwa, a wojsko dla wodza''”, tzn. tylko od wodza zależało powodzenie bądź porażka. Identyczne zjawisko występowało u Prusów.
+
Wódz sprawował też funkcje religijne. Mając uprawnienia kapłańskie, dokonywał interpretacji wróżb, losowania [[Ofiary z ludzi | ofiar z ludzi]] składanych bogom.  
  
Wodzowie mieli przy sobie swoją osobistą [[drużyna | drużynę]] wojów, rekrutującą się z przyjaciół rodu, członków rodu i innych zasłużonych wojów.
+
Prusowie wierzyli również w to, iż ich wódz był swoistym pomostem między wojskiem plemiennym a bogami. To przez wodza spływała na wojsko łaska bogów, dzięki której odnosili zwycięstwa. Gdy zabrakło wodza, ten swoisty pomost się zrywał i armia traciła przychylność bogów; tak fatalistycznie nastawione wojsko kapitulowało i szło w rozsypkę. Aby wódz jednak zasłużył na łaskę bogów, musiał w bitwie wykazać się osobistą odwagą. Dlatego też często osobiście prowadził swoje wojsko do ataku, stając na jego czele. Zgodnie z wierzeniami świata barbarzyńskiej Europy, według Tacyta u Germanów: ''wodzowie walczyli dla zwycięstwa, a wojsko dla wodza'', tzn. tylko od wodza zależało powodzenie bądź porażka. Identyczne zjawisko występowało u Prusów.
[[Kategoria:Dzieje]]
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 +
Piotr z Dusburga, ''Kronika ziemi pruskiej'', tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004.<br/>
 +
Polibiusz Korneliusz Tacyt, ''Germania'', tłum. T. Płóciennik, wstęp i komentarz J. Kolendo, Poznań 2008.<br/>
 +
Henryk Łowmiański, ''Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego'', t. 1–2, Wilno 1932.<br/>
  
Piotr z Dusburga, ''Kronika ziemi pruskiej'', tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004.
+
[[Kategoria:Dzieje Warmii i Mazur]] [[Kategoria:Prusowie]] [[Kategoria:Historia Prusów]][[Kategoria:Prusowie]] [[Kategoria:Prusowie]] [[Kategoria:Prusowie]] [[Kategoria:Sztuka wojenna Prusów]][[Kategoria:Prusowie]] [[Kategoria:Prusowie]] [[Kategoria:Społeczeństwo i kultura Prusów]][[Kategoria:Prusowie]]
 
 
Polibiusz Korneliusz Tacyt, ''Germania'', tłum. T. Płóciennik, wstęp i komentarz J. Kolendo, Poznań 2008.
 
 
 
Henryk Łowmiański, ''Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego'', t. 1–2, Wilno 1932.
 

Aktualna wersja na dzień 13:03, 16 wrz 2015

Wódz plemienny – wódz obierany przez plemię Prusów w czasie wojny. Wodzowie mieli przy boku swoją osobistą drużynę wojów rekrutującą się spośród przyjaciół i członków rodu oraz innych zasłużonych wojów.

Charakterystyka

Prusowie nie mieli jednego wspólnego wodza. Nawet poszczególne plemiona pruskie nie miały swoich wodzów. W czasie pokoju rolę taką sprawował naczelnik, kunigas, niemający jednak szerokich uprawnień władczych. Dopiero w czasie wojny każde z pruskich plemion obierało sobie wodza spośród najznamienitszych rodów nobilów. Kandydat musiał cieszyć się sławą wojenną, dobrym pochodzeniem i życiowym szczęściem. Wyboru dokonywał wiec plemienny po zasięgnięciu rady bogów przez wróżby. Tak obrany wódz miał niczym nieograniczoną władzę wojskową, polityczną i cywilną. Jednak w ważnych sprawach mógł radzić się starszyzny lub wiecu wojennego.

Wódz sprawował też funkcje religijne. Mając uprawnienia kapłańskie, dokonywał interpretacji wróżb, losowania ofiar z ludzi składanych bogom.

Prusowie wierzyli również w to, iż ich wódz był swoistym pomostem między wojskiem plemiennym a bogami. To przez wodza spływała na wojsko łaska bogów, dzięki której odnosili zwycięstwa. Gdy zabrakło wodza, ten swoisty pomost się zrywał i armia traciła przychylność bogów; tak fatalistycznie nastawione wojsko kapitulowało i szło w rozsypkę. Aby wódz jednak zasłużył na łaskę bogów, musiał w bitwie wykazać się osobistą odwagą. Dlatego też często osobiście prowadził swoje wojsko do ataku, stając na jego czele. Zgodnie z wierzeniami świata barbarzyńskiej Europy, według Tacyta u Germanów: wodzowie walczyli dla zwycięstwa, a wojsko dla wodza, tzn. tylko od wodza zależało powodzenie bądź porażka. Identyczne zjawisko występowało u Prusów.

Bibliografia

Piotr z Dusburga, Kronika ziemi pruskiej, tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004.
Polibiusz Korneliusz Tacyt, Germania, tłum. T. Płóciennik, wstęp i komentarz J. Kolendo, Poznań 2008.
Henryk Łowmiański, Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego, t. 1–2, Wilno 1932.