Dziadyk: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Dziadyk
+
|nazwa                = Dziadyk
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Dziadyka  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = ostródzki
 
  |powiat                = ostródzki
  |gmina                = Miłomłyn
+
  |gmina                = Ostróda
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = brak danych <ref>[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych] [12.08.2013]</ref>
  |rok                  = 2010
+
  |rok                  =  
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
 
  |kod pocztowy          =14-140
 
  |kod pocztowy          =14-140
Linia 24: Linia 22:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 54 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 53 |minutN = 36 |sekundN = 46 
  |stopniE = 21 |minutE = |sekundE = 02
+
  |stopniE = 19 |minutE = 58 |sekundE = 49
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Dziadyk – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
+
''' Dziadyk''' (niem.''Greisenau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska) |gminie Ostróda]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Lucyna Łukawska]]<ref>[http://www.gminaostroda.pl/ Strona Gminy Ostróda] [12.08.2013] </ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w obrębie [[Pojezierze Iławskie|Pojezierza Iławskiego]], w odległości 12 km na południe od [[Ostróda|Ostródy]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w odległości
+
Pierwsze informacje pochodzą z 1430 roku, kiedy Dziadyk stanowił dobra rycerskie. Właśnie w tym roku [[Paweł von Russdorf]] nadał odnowiony przywilej lokacyjny (pierwszy dokument zaginął) na 26 [[Włóka |włók]] w majątku Zadeke na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]], z obowiązkiem jednej służby zbrojnej.
 +
Odbiorcami przywileju byli bracia Jakub i Jan Zadeke. Miejscowość od nazwiska właścicieli zwano ''Sadek'',''Schadek'' i wreszcie Dziadek. W 1521 roku [[Niklas von Dziadyk]] wyruszył z komturem ostródzkim na wojnę przeciwko [[Warmia|Warmii]]. Spodziewał się, że dzięki temu zachowa majątek dla siebie i swoich następców. W 1552 roku we wsi mieszkała przeważnie polska ludność, od 1621 roku - wyłącznie polska. Dziadyk, jak większość miejscowości, został spustoszony przez epidemię dżumy, zbierającą śmiertelne żniwo w latach 1709–1711. W 1776 roku wieś była zamieszkana przez 120 osób. W latach 20. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 146 osób. W 1895 roku Dziadyk był zamieszkany przez 168 osób. Miejscowość jest siedzibą sołectwa, składającego się z miejscowości: Dziadyk, [[Kraplewo]] i [[Prusowo]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Zabytki ==
Pierwsze informacje pochodzą z 1430 roku, kiedy Dziadyk był dobrem rycerskim . Właśnie w tym roku Paweł von Russdorf nadał odnowiony przywilej  na 26 włók w majątku Zadeke na prawie magdeburskim . Odbiorcami przywileju byli bracia Jakub i Jan Zadeke.  Miejscowość od nazwiska właścicieli zwano Sadek, Schadek i wreszcie Dziadek. W 1521 roku Niklas von Dziadyk wyruszył w komturem ostródzkim na wojnę przeciwko Warmii. Spodziewał się , że dzięki temu zachowa majątek dla siebie i swoich następców .
+
*trzy [[Staropruskie kurhany |staropruskie kurhany]], leżące na polu za wsią, widoczne z drogi; wpisane do [[Wojewódzki rejestr zabytków archeologicznych|wojewódzkiego rejestru zabytków archeologicznych]]
Liczba mieszkańców:
+
*symboliczny grób niemieckiego żołnierza Helmuta Fromberga, poległego we Francji w 1918 roku
1776 120
+
==Turystyka==
1820 – 146
+
*przez wieś prowadzi czerwony szlak turystyczny ( [[Pętla na Dylewską Górę |"Pętla na Dylewską Górę"]]): [[Brzydowo (gmina Ostróda)]] – [[Kraplewo]] – Dziadyk – [[Ryn]] – [[Bednarka]] – [[Miejska Wola]] – [[Dylewska Góra]] – [[Wysoka Wieś]] – [[Pietrzwałd]] – [[Rudno]] – [[Brzydowo]]
1861 – 168
 
1895 - 173
 
Pierwszy dokument lokacji wsi zaginął. W 1430 r. Paweł von Russdorf nadał odnowiony przywilej na prawie magdeburskim braciom Jakubowi i Janowi Zadeke (Sadek), na 28 włók w majątku Zadeke, z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. Nazwa osady zapisywna była później jako Sadek, Schadek lub Dziadek. W 1521 r. Niklas von Dziadyk wyruszył z komturem ostródzkim na wojnę przeciw Warmii. W dokumentach z 1563 r. zachowała się informacja, że Regina Mathis, żona wolnego krawca z Dziadyka poświadczyła, że jej ojciec miał cztery włóki dziedziczne w tej wsi i jej jako jedynej przysługuje prawo do sołectwa. Jednak wobec braku męskiego potomstwa postanowiła je odsprzedać. Klejna informacja pochodzi z 1563 r., kiedy to ośmiu wolnych chłopów z Dziadyka oddawało daninę w wysokości jednej szefli pszenicy każdy. W 1599 r. niejaki Kwiryn Dombrowski z Dziadyka sprzedał Pawłowi z Pierzwałdu trzy włóki. W roku 1700 Michał Dalkowski z Dziadyka pożyczył 200 guldenów od Neumanna - ostródzkiego pisarza. W 1706 r. wolny Michał Pielgrzymowski, ożeniony z mieszkaną Dziadyka, prosił o przepisanie na niego czterech włók, należących do jego żony.
 
  
<br/>
+
== Bibliografia ==
 
+
''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/>
=== Zabytki: ===
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
Przez wieś prowadzi szlak turystyczny czerwony - "pętla na Dylewską Górę" (Brzydowo - Kraplewo – Dziadyk – Ryn – Bednarka – Miejska Wola – Dylewska Góra – Wysoka Wieś – Pietrzwałd – Rudno – Brzydowo). W pobliżu wsi znajdują się trzy staropruskie kurhany, leżące na polu za wsią, widoczne z drogi[1]
+
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.08.2013]<br/>
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
[http://www.gminaostroda.pl/ Strona Gminy Ostróda] [12.08.2013]<br/>
 
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [14.07.2014]
<br/>
 
===Turystyka===
 
=== Bibliografia: ===
 
#Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
 
#Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
 
#
 
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:]
 
#Deutsche Verwaltungsgeschichte:  http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]
 
+
[[Kategoria: Ostróda (gmina wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 02:06, 28 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 09:34, 10 lis 2015

Dziadyk

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Ostróda
Liczba ludności brak danych [1]
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-140
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Dziadyk
Dziadyk
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Dziadyk
Dziadyk
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Dziadyk (niem.Greisenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Lucyna Łukawska[2].

Położenie

Wieś położona jest w obrębie Pojezierza Iławskiego, w odległości 12 km na południe od Ostródy.

Dzieje miejscowości

Pierwsze informacje pochodzą z 1430 roku, kiedy Dziadyk stanowił dobra rycerskie. Właśnie w tym roku Paweł von Russdorf nadał odnowiony przywilej lokacyjny (pierwszy dokument zaginął) na 26 włók w majątku Zadeke na prawie magdeburskim, z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. Odbiorcami przywileju byli bracia Jakub i Jan Zadeke. Miejscowość od nazwiska właścicieli zwano Sadek,Schadek i wreszcie Dziadek. W 1521 roku Niklas von Dziadyk wyruszył z komturem ostródzkim na wojnę przeciwko Warmii. Spodziewał się, że dzięki temu zachowa majątek dla siebie i swoich następców. W 1552 roku we wsi mieszkała przeważnie polska ludność, od 1621 roku - wyłącznie polska. Dziadyk, jak większość miejscowości, został spustoszony przez epidemię dżumy, zbierającą śmiertelne żniwo w latach 1709–1711. W 1776 roku wieś była zamieszkana przez 120 osób. W latach 20. XIX wieku liczba mieszkańców wzrosła do 146 osób. W 1895 roku Dziadyk był zamieszkany przez 168 osób. Miejscowość jest siedzibą sołectwa, składającego się z miejscowości: Dziadyk, Kraplewo i Prusowo.

Zabytki

Turystyka

Bibliografia

Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.08.2013]
Strona Gminy Ostróda [12.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [14.07.2014]

Przypisy