Kanigowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Kanigowo | |nazwa = Kanigowo | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Kanigowa | |dopełniacz wsi = Kanigowa | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = kanigowok.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Kanigowie<br>Fot.: © Mieczysław Wieliczko |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = nidzicki | |powiat = nidzicki | ||
|gmina = Nidzica | |gmina = Nidzica | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Kanigowo | |sołectwo = Kanigowo | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 281 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
| − | |kod pocztowy = | + | |kod pocztowy = 13-100 |
|tablice rejestracyjne = NNI | |tablice rejestracyjne = NNI | ||
|SIMC = | |SIMC = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Kanigowo ''' (od 1371 r. ''Canegaw'', od 1420 ''Kanegaw'', niem. ''Kandien'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)| gminie Nidzica]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 281 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Zbigniew Maciejak]]<ref>[http://www.nidzica.pl/58,solectwa.html/ Strona Gminy Nidzica] [27.08.2014]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Miejscowość położona jest na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca obszar Europy Zachodniej od obszaru Europy Wschodniej. Wieś leży nieopodal drogi krajowej nr 7 w odległości ok. 4 km od [[Nidzica |Nidzicy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| + | Najstarsza wzmianka o wsi zawarta jest w przywileju lokacyjnym z 1371 r. dla wsi [[Kamionka]]. Przywilej lokacyjny Kanigowa został odnowiony w 1426 r przez wielkiego mistrza [[Hans von Tiefen |Hansa von Tiefen]] na prośbę: Jakoba Jorcke, Nikolausa Jorkowitza, Jakoba Komschika, Matza Kopetzkiego, Nikolaya Tichonyego. Przywilej nadawał wsi 55 łanów na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. W zamian za to wieś musiała wystawiać na wyprawy wojenne czterech konnych i w zbrojach. Nazwa wsi wychodzi się z języka staropruskiego i pochodzi od imienia Kaneg. W XV w. na terenie miejscowości istniał kościół katolicki, który w okresie reformacji został zajęty przez protestantów. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] powrócił w ręce katolików. W XIX w. ewangelicy stanowili od 89,2 % do 97,4 %, a katolicy od 2% do 7%. | ||
| + | |||
| + | W latach: 1679, 1708, 1712 obszar pól uprawnych wynosił 43,5 łana. Karczmarz Mat otrzymał w 1713 r. możliwość sprzedaży w ciągu roku 12 beczek piwa i 40 [[Sztof |sztofów]] wódki. Dodatkowo nadano mu łan na prawie chełmińskim. W 1723 r. żyło tu 16 wolnych chłopów chełmińskich. W 1780 r. proboszczem był Dorpettka, a sołtysem [[Johannes Mech]]. | ||
| − | + | W 1. poł. XVIII w. powstała we wsi szkoła elementarna. | |
| − | |||
| − | + | Kanigowo do 1954 roku było siedzibą [[Gmina Szkudaj |gminy Szkudaj]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach: | |
| − | + | *1817 r. – 86 osób, 17 domów | |
| − | + | *1846 r. – 175 osób, 21 domów | |
| + | *1858 r. – 189 osób, 24 domy | ||
| − | + | *1867 r. – 219 osób | |
| − | + | *1871 r. – 208 osób, 25 domów | |
| − | + | *1885 r. – 250 osób, 34 domy | |
| − | |||
| − | + | *1895 r. – 307 osób, 41 domów | |
| − | + | *1905 r. – 286 osób, 40 domów | |
| − | + | *1910 r. – 305 osób, 46 domów | |
| − | + | *1939 r. – 407 osób | |
| − | + | ==Gospodarka== | |
| + | Na terenie miejscowości działają firmy z zakresu: transportu, usług samochodowych, usług budowlanych i ogrodniczych. | ||
| + | <br/> | ||
| + | ==Bezpieczeństwo== | ||
| + | We wsi działa [[Ochotnicza Straż Pożarna w Kanigowie|Ochotnicza Straż Pożarna]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | ==Religia== | ||
| + | Tutejszy [[Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Kanigowie |kościół rzymskokatolicki]] jest siedzibą lokalnej [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Kanigowie |parafii]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki == |
| + | *zabudowy gospodarcze z końca XIX w. do lat 30. XX w. | ||
| + | *[[Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Kanigowie |kościół]] z plebanią | ||
| + | *dwa budynki szkolne | ||
| + | *[[Cmentarz ewangelicki w Kanigowie |cmentarz ewangelicki]] z 2. poł. XIX w. | ||
| + | *aleje przydrożne | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882. <br/> | ||
| + | Wijaczka Jacek, ''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'',[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.<br/> | ||
| + | Zielińska Agnieszka,''Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914'',[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.<br/> | ||
| + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [12.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://archwarmia.pl/parafie/parafie/kanigowo-parafia-podwyzszenia-krzyza-swietego/ Strona Archidiecezji Warmińskiej] [12.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [27.08.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.nidzica.pl/ Strona Gminy Nidzica] [27.08.2014] | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat nidzicki]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Nidzica (gmina miejsko-wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:07, 27 lis 2015
| Kanigowo | |
| | |
 Kościół w Kanigowie
Fot.: © Mieczysław Wieliczko | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Nidzica |
| Sołectwo | Kanigowo |
| Liczba ludności (2010) | 281 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 13-100 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kanigowo | |
| Położenie na mapie Polski  Kanigowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kanigowo (od 1371 r. Canegaw, od 1420 Kanegaw, niem. Kandien) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 281 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Zbigniew Maciejak[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca obszar Europy Zachodniej od obszaru Europy Wschodniej. Wieś leży nieopodal drogi krajowej nr 7 w odległości ok. 4 km od Nidzicy.
Dzieje miejscowości
Najstarsza wzmianka o wsi zawarta jest w przywileju lokacyjnym z 1371 r. dla wsi Kamionka. Przywilej lokacyjny Kanigowa został odnowiony w 1426 r przez wielkiego mistrza Hansa von Tiefen na prośbę: Jakoba Jorcke, Nikolausa Jorkowitza, Jakoba Komschika, Matza Kopetzkiego, Nikolaya Tichonyego. Przywilej nadawał wsi 55 łanów na prawie chełmińskim. W zamian za to wieś musiała wystawiać na wyprawy wojenne czterech konnych i w zbrojach. Nazwa wsi wychodzi się z języka staropruskiego i pochodzi od imienia Kaneg. W XV w. na terenie miejscowości istniał kościół katolicki, który w okresie reformacji został zajęty przez protestantów. Po II wojnie światowej powrócił w ręce katolików. W XIX w. ewangelicy stanowili od 89,2 % do 97,4 %, a katolicy od 2% do 7%.
W latach: 1679, 1708, 1712 obszar pól uprawnych wynosił 43,5 łana. Karczmarz Mat otrzymał w 1713 r. możliwość sprzedaży w ciągu roku 12 beczek piwa i 40 sztofów wódki. Dodatkowo nadano mu łan na prawie chełmińskim. W 1723 r. żyło tu 16 wolnych chłopów chełmińskich. W 1780 r. proboszczem był Dorpettka, a sołtysem Johannes Mech.
W 1. poł. XVIII w. powstała we wsi szkoła elementarna.
Kanigowo do 1954 roku było siedzibą gminy Szkudaj.
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach:
- 1817 r. – 86 osób, 17 domów
- 1846 r. – 175 osób, 21 domów
- 1858 r. – 189 osób, 24 domy
- 1867 r. – 219 osób
- 1871 r. – 208 osób, 25 domów
- 1885 r. – 250 osób, 34 domy
- 1895 r. – 307 osób, 41 domów
- 1905 r. – 286 osób, 40 domów
- 1910 r. – 305 osób, 46 domów
- 1939 r. – 407 osób
Gospodarka
Na terenie miejscowości działają firmy z zakresu: transportu, usług samochodowych, usług budowlanych i ogrodniczych.
Bezpieczeństwo
We wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna.
Religia
Tutejszy kościół rzymskokatolicki jest siedzibą lokalnej parafii.
Zabytki
- zabudowy gospodarcze z końca XIX w. do lat 30. XX w.
- kościół z plebanią
- dwa budynki szkolne
- cmentarz ewangelicki z 2. poł. XIX w.
- aleje przydrożne
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku,[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Zielińska Agnieszka,Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914,[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.
Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2013]
Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [27.08.2014]
Strona Gminy Nidzica [27.08.2014]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Nidzica [27.08.2014]
