Grabno: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Grabno '''(niem. ''Weitzdorf'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[ | + | ''' Grabno '''(niem. ''Weitzdorf'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Kętrzyn (gmina wiejska)|gminie Kętrzyn]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 70 mieszkańców. |
| − | + | <br/><br/> | |
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość jest położona w odległości 8 km od [[Kętrzyn|Kętrzyna]]. | Miejscowość jest położona w odległości 8 km od [[Kętrzyn|Kętrzyna]]. | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieść powstała na obszarze Barcji | + | Wieść powstała na obszarze [[Bartowie|Barcji]] zamieszkałej przez [[Prusowie|plemiona pruskie]]. Założenie osady wiązało się bezpośrednio z działalnością kolonizacyjną [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]], począwszy od końca XIII wieku. |
| + | |||
Pierwsza wzmianka dotycząca Grabna pojawia się w 1370 roku. W XIV wieku obszar Barcji pustoszony był przez Litwinów, co w znacznym stopniu wpłynęło na rozwój osadnictwa, którym kierował Zakon. Grabno, podobnie jak większość wsi w okolicy, zostało założone na tzw. surowym korzeniu. Osadnicy, podlegający władzy sądowniczej właściciela majątku, budowali wsie od podstaw. Najprawdopodobniej Grabno obejmowało początkowo obszar 60 włók. Szczególnie w początkowym okresie największe dochody przynosiło prowadzenie karczmy, którą kierowali praktycznie wyłącznie Niemcy. | Pierwsza wzmianka dotycząca Grabna pojawia się w 1370 roku. W XIV wieku obszar Barcji pustoszony był przez Litwinów, co w znacznym stopniu wpłynęło na rozwój osadnictwa, którym kierował Zakon. Grabno, podobnie jak większość wsi w okolicy, zostało założone na tzw. surowym korzeniu. Osadnicy, podlegający władzy sądowniczej właściciela majątku, budowali wsie od podstaw. Najprawdopodobniej Grabno obejmowało początkowo obszar 60 włók. Szczególnie w początkowym okresie największe dochody przynosiło prowadzenie karczmy, którą kierowali praktycznie wyłącznie Niemcy. | ||
| − | W XIX wieku Grabno, podobnie jak okoliczne miejscowości, swój rozkwit zawdzięczało kolejnym właścicielom majątku | + | W XIX wieku Grabno, podobnie jak okoliczne miejscowości, swój rozkwit zawdzięczało kolejnym właścicielom majątku inwestującym w rolnictwo, zabudowę mieszkalną, zespoły parkowe, a przede wszystkim w zabudowania gospodarcze. |
| + | |||
| + | W 1913 r. właścicielem majątku w Grabnie był Johan Pavenstedt. Dobra obejmowały wówczas obszar o powierzchni 511 ha. Po zakończeniu II Wojny Światowej w miejscowości utworzono [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)| Państwowe Gospodarstwo Rolne]] Garbno wchodzące w skład PGR-u [[Smokowe]]. Miejscowy dworek był natomiast wykorzystywany na mieszkania dla pracowników PGR-u. Nowi mieszkańcy po 1945 r. przybywali głównie z terenu Wileńszczyzny i Ukrainy. W roku 2000 miejscowość liczyła 98 mieszkańców. Grabno wchodzi w skład sołectwa Muławki. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *Dworek wzniesiony na początku XX wieku. Dwukondygnacyjny budynek otaczały zabudowania gospodarcze, które rozmieszczone zostały na obwodzie koła. Dworek od podwórza oddzielony został parkiem. Park dworski uległ zniszczeniu; zachowały się nieliczne zabudowania gospodarcze. Dworek stanowi obecnie własność prywatną. | + | *Dworek wzniesiony na początku XX wieku. |
| − | + | Dwukondygnacyjny budynek otaczały zabudowania gospodarcze, które rozmieszczone zostały na obwodzie koła. Dworek od podwórza oddzielony został parkiem. Park dworski uległ zniszczeniu; zachowały się nieliczne zabudowania gospodarcze. Dworek stanowi obecnie własność prywatną. | |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.<br/> | |
| − | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | ''Kętrzyn i okolice'', oprac. Izabela Karpiuk, Kętrzyn 2001.<br/> | |
| − | + | ''Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | |
| − | + | ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', red. Aniela Bałanda, Olsztyn 1978.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims|Bank Danych Lokalnych GUS] [22.11.2014].<br/> | |
| − | + | [http://www.korsze.bil-wm.pl/index.php?inf=1&idsl=2&id=7| Baza Informacji Lokalnej] [22.11.2014].<br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Kętrzyn (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 12:31, 8 sty 2016
| Grabno | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Kętrzyn |
| Liczba ludności (2010) | 70 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Grabno | |
| Położenie na mapie Polski  Grabno | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Grabno (niem. Weitzdorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 70 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w odległości 8 km od Kętrzyna.
Dzieje miejscowości
Wieść powstała na obszarze Barcji zamieszkałej przez plemiona pruskie. Założenie osady wiązało się bezpośrednio z działalnością kolonizacyjną zakonu krzyżackiego, począwszy od końca XIII wieku.
Pierwsza wzmianka dotycząca Grabna pojawia się w 1370 roku. W XIV wieku obszar Barcji pustoszony był przez Litwinów, co w znacznym stopniu wpłynęło na rozwój osadnictwa, którym kierował Zakon. Grabno, podobnie jak większość wsi w okolicy, zostało założone na tzw. surowym korzeniu. Osadnicy, podlegający władzy sądowniczej właściciela majątku, budowali wsie od podstaw. Najprawdopodobniej Grabno obejmowało początkowo obszar 60 włók. Szczególnie w początkowym okresie największe dochody przynosiło prowadzenie karczmy, którą kierowali praktycznie wyłącznie Niemcy.
W XIX wieku Grabno, podobnie jak okoliczne miejscowości, swój rozkwit zawdzięczało kolejnym właścicielom majątku inwestującym w rolnictwo, zabudowę mieszkalną, zespoły parkowe, a przede wszystkim w zabudowania gospodarcze.
W 1913 r. właścicielem majątku w Grabnie był Johan Pavenstedt. Dobra obejmowały wówczas obszar o powierzchni 511 ha. Po zakończeniu II Wojny Światowej w miejscowości utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Garbno wchodzące w skład PGR-u Smokowe. Miejscowy dworek był natomiast wykorzystywany na mieszkania dla pracowników PGR-u. Nowi mieszkańcy po 1945 r. przybywali głównie z terenu Wileńszczyzny i Ukrainy. W roku 2000 miejscowość liczyła 98 mieszkańców. Grabno wchodzi w skład sołectwa Muławki.
Zabytki
- Dworek wzniesiony na początku XX wieku.
Dwukondygnacyjny budynek otaczały zabudowania gospodarcze, które rozmieszczone zostały na obwodzie koła. Dworek od podwórza oddzielony został parkiem. Park dworski uległ zniszczeniu; zachowały się nieliczne zabudowania gospodarcze. Dworek stanowi obecnie własność prywatną.
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Kętrzyn i okolice, oprac. Izabela Karpiuk, Kętrzyn 2001.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, red. Aniela Bałanda, Olsztyn 1978.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Danych Lokalnych GUS [22.11.2014].
Baza Informacji Lokalnej [22.11.2014].
