Parafia pw. św. Marcina w Boleszynie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Historia parafii) |
|||
| (Nie pokazano 40 wersji utworzonych przez 9 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Parafia infobox | {{Parafia infobox | ||
| − | |nazwa = Parafia pw. św. Marcina | + | |nazwa = Parafia pw. św. Marcina w Boleszynie |
|grafika = Kościół-Boleszyn.jpg | |grafika = Kościół-Boleszyn.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Kościół parafialny | + | |podpis grafiki = Kościół parafialny.<br>Źródło: [http://www.maryjny-boleszyn.pl/historiaparafii torun.opoka.org.pl] [22.10.2014] |
|siedziba = Boleszyn | |siedziba = Boleszyn | ||
|adres = Boleszyn 9, 13-308 Mroczno | |adres = Boleszyn 9, 13-308 Mroczno | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|2. jednostka nazwa = Rybno Pomorskie | |2. jednostka nazwa = Rybno Pomorskie | ||
|obiekt sakralny funkcja = Kościół | |obiekt sakralny funkcja = Kościół | ||
| − | |obiekt sakralny = | + | |obiekt sakralny = kościół pw. św. Marcina |
|dzień wspomnienia = Trójcy Przenajświętszej i Matki Bożej Różańcowej (pierwsza niedziela października) | |dzień wspomnienia = Trójcy Przenajświętszej i Matki Bożej Różańcowej (pierwsza niedziela października) | ||
|www = http://www.maryjny-boleszyn.pl | |www = http://www.maryjny-boleszyn.pl | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Parafia pw. św. Marcina w Boleszynie''' | + | ''' Parafia pw. św. Marcina w Boleszynie''' – rzymskokatolicka parafia w [[dekanat Rybno Pomorskie|dekanacie Rybno Pomorskie]] należącym do [[diecezja toruńska |diecezji toruńskiej]]. Erygowana w XIV w. Parafia w latach 1821–1992 należała do diecezji chełmińskiej. Od 1990 r. proboszczem parafii jest ks. [[Bruno Franciszek Jank]]. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Historia parafii == | == Historia parafii == | ||
| − | Parafia św. Marcina powstała w poł. XIV | + | Parafia św. Marcina powstała w poł. XIV w. i należała do kapituły chełmińskiej. Biskup chełmiński Arnold Stapil przyłączył zubożały kościół w Radoszkach jako filialny do parafii pw. św. Marcina w Boleszynie. W 1525 r. kościół w Radoszkach odzyskał samodzielność. W II poł. XVI w. do parafii należały miejscowości: [[Boleszyn]], Wielkie Leźno, Sugajno, Słup i [[Zalesie (gmina Płośnica) |Zalesie]]. |
| − | + | <br/> | |
| − | + | W XVII w. parafia straciła samodzielność, gdyż w pierwszej wojnie polsko-szwedzkiej (1627–1629) został zabity proboszcz. Do 1670 r. parafia w [[Boleszyn|Boleszynie]] przyłączona była do parafii w [[Mroczno |Mrocznie]]. W XVII w. [[Kościół pw. św. Marcina w Bolszenie|kościół parafialny]] miał podwójne wezwanie: św. Trójcy i św. Marcina. [[Kościół pw. św. Marcina w Boleszynie]] znany jest jako [[Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Boleszynie|sanktuarium Matki Bożej Bolesnej]], której kult rozwinął się od XVII w. | |
| − | W | + | <br/> |
| − | + | W okresie nowożytnym istniała przy [[Kościół pw. św. Marcina w Boleszynie|kościele]] szkoła parafialna. Po pierwszym rozbiorze Polski parafia znalazła się w dekanacie górznieńskim. 1 września 1848 r. nad parafią boleszyńską ustanowiony został patronat mieszany, który w parzystych miesiącach sprawował biskup chełmiński, a w miesiącach nieparzystych – rząd pruski. W 1857 r. powstało Bractwo Różańcowe, do którego należała prawie cała parafia. | |
| − | W okresie nowożytnym istniała przy kościele szkoła parafialna | + | <br/> |
| − | + | W 1920 r. parafia weszła w skład [[Dekanat Lidzbark|dekanatu lidzbarskiego]] z 2283 wiernymi. Przez cały czas okupacji w [[Boleszyn |Boleszynie]] nie było stałego duszpasterza. Okresowo dojeżdżał do [[Kościół pw. św. Marcina w Boleszynie|kościoła]] ks. Albin Kijora z [[Brzozie Lubawskie |polskiego Brzozia]]. Podczas II wojny światowej plebania została zajęta przez niemieckiego osadnika, a księgi metrykalne rozkradziono. | |
| − | W | + | <br/> |
| − | + | W okresie powojennym parafia obejmowała wsie: [[Boleszyn]], Wielkie Leźno, Sugajno, Słup, [[Zalesie]] i [[Kowaliki]]. | |
| − | + | <br/> | |
| − | + | Obecnie parafia liczy 1265 wiernych. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Duchowni parafii == |
'''Proboszczowie:''' | '''Proboszczowie:''' | ||
| − | + | * ks. Jakub Kowalkowski (1644–1656) | |
| − | + | * ks. Jan Radomski (1693–1694) | |
| − | + | * ks. Kazimierz Zielaskowski (1696–1698) | |
| − | + | * ks. Jakub Markowski (1701–1732) | |
| − | + | * ks. Stanisław Rosachocki (1735) | |
| − | + | * ks. Ludwik Łagowski (1736–1749) | |
| − | + | * ks. Józef Langner (1749–1760) | |
| − | + | * ks. Jan Kemmer (1760–1761) | |
| − | + | * ks. Józef Goldschmid (1761–1764) | |
| − | + | * ks. Andrzej Fox (1764–1770) | |
| − | + | * ks. Józef Langner (1770–1779) | |
| − | + | * ks. Wacław Cieszyński (1779–1793) | |
| − | + | * ks. Fabian Gałkowski (1793–1781) | |
| − | + | * ks. Mateusz Wesołowski (1831–1843) | |
| − | + | * ks. Franciszek III Semrau (1843–1850) | |
| − | + | * ks. [[Franciszek Wyczyński]] (1851) | |
| − | + | * ks. [[Augustyn Heiselberg]] (1852–1895) | |
| − | + | * ks. Konrad Hoffmann (1895) | |
| − | + | * ks. [[Teofil Sychowski-Stumberg]] (1895–1934) | |
| − | + | * ks. Stanisław Główczewski-Kossak (1933) | |
| − | + | * ks. Józef Kita (1933) | |
| − | + | * ks. [[Ignacy Ptaszyński]] (1934–1939; 1945–1956) | |
| − | + | * ks. Albin Kijora (1939–1945) | |
| − | + | * ks. Józef Dydymski (1956–1971) | |
| − | + | * ks. [[Bolesław Domachowski]] (1971–1982) | |
| − | + | * ks. [[Edmund Nierzwicki]] (1982–1990) | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Filie parafii == | == Filie parafii == | ||
| − | [[Kaplica pw. św. Huberta w Boleszynie]] | + | * [[Kaplica pw. św. Huberta w Boleszynie |kaplica pw. św. Huberta w Boleszynie]] |
| − | |||
== Sanktuaria działające na terenie parafii == | == Sanktuaria działające na terenie parafii == | ||
| − | [[Sanktuarium | + | * [[Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Boleszynie|sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Boleszynie]] |
| − | |||
== Ruchy i stowarzyszenia == | == Ruchy i stowarzyszenia == | ||
| − | Akcja Katolicka | + | * Akcja Katolicka |
| − | + | ||
| − | Żywy Różaniec | + | * liturgiczna służba ołtarza |
| − | + | ||
| + | * Żywy Różaniec | ||
| + | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
| − | http://www.diecezja-torun.pl | + | [http://www.diecezja-torun.pl Diecezja toruńska] <br/> |
| − | <br/> | + | [http://www.maryjny-boleszyn.pl Sanktuarium Maryjne w Boleszynie] |
| + | |||
| + | ==Multimedia== | ||
| + | {{#ev:youtube|1QgNrXS5PUk|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
| + | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. Dekanat lidzbarski'', red. Stanisław Kardasz, t. 10, Toruń 1999, s. 149.<br/> | |
| + | Korecki Andrzej, ''Z dziejów gminy Grodziczno'', Pelplin 2003, s. 354. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Kościół]][[Kategoria: Parafie rzymskokatolickie]] | + | [[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]] |
| + | [[Kategoria: Parafie rzymskokatolickie]] | ||
| + | [[Kategoria: Diecezja toruńska]] | ||
| + | [[Kategoria: Dekanat Rybno Pomorskie]] | ||
| + | [[Kategoria: Powiat nowomiejski]] | ||
| + | [[Kategoria: Grodziczno (gmina wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
| + | [[Kategoria: 1990-]] | ||
Aktualna wersja na dzień 12:07, 29 lut 2016
| Parafia pw. św. Marcina w Boleszynie | |
| | |
![Kościół parafialny.Źródło: torun.opoka.org.pl [22.10.2014]](/index.php/Plik:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82-Boleszyn.jpg) Kościół parafialny.
Źródło: torun.opoka.org.pl [22.10.2014] | |
| Siedziba | Boleszyn |
| Adres | Boleszyn 9, 13-308 Mroczno |
| Data powołania | XIV w. |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Diecezja | toruńska |
| Dekanat | Rybno Pomorskie |
| Kościół | kościół pw. św. Marcina |
| Wspomnienie liturgiczne | Trójcy Przenajświętszej i Matki Bożej Różańcowej (pierwsza niedziela października) |
| http://www.maryjny-boleszyn.pl | |
Parafia pw. św. Marcina w Boleszynie – rzymskokatolicka parafia w dekanacie Rybno Pomorskie należącym do diecezji toruńskiej. Erygowana w XIV w. Parafia w latach 1821–1992 należała do diecezji chełmińskiej. Od 1990 r. proboszczem parafii jest ks. Bruno Franciszek Jank.
Spis treści
Historia parafii
Parafia św. Marcina powstała w poł. XIV w. i należała do kapituły chełmińskiej. Biskup chełmiński Arnold Stapil przyłączył zubożały kościół w Radoszkach jako filialny do parafii pw. św. Marcina w Boleszynie. W 1525 r. kościół w Radoszkach odzyskał samodzielność. W II poł. XVI w. do parafii należały miejscowości: Boleszyn, Wielkie Leźno, Sugajno, Słup i Zalesie.
W XVII w. parafia straciła samodzielność, gdyż w pierwszej wojnie polsko-szwedzkiej (1627–1629) został zabity proboszcz. Do 1670 r. parafia w Boleszynie przyłączona była do parafii w Mrocznie. W XVII w. kościół parafialny miał podwójne wezwanie: św. Trójcy i św. Marcina. Kościół pw. św. Marcina w Boleszynie znany jest jako sanktuarium Matki Bożej Bolesnej, której kult rozwinął się od XVII w.
W okresie nowożytnym istniała przy kościele szkoła parafialna. Po pierwszym rozbiorze Polski parafia znalazła się w dekanacie górznieńskim. 1 września 1848 r. nad parafią boleszyńską ustanowiony został patronat mieszany, który w parzystych miesiącach sprawował biskup chełmiński, a w miesiącach nieparzystych – rząd pruski. W 1857 r. powstało Bractwo Różańcowe, do którego należała prawie cała parafia.
W 1920 r. parafia weszła w skład dekanatu lidzbarskiego z 2283 wiernymi. Przez cały czas okupacji w Boleszynie nie było stałego duszpasterza. Okresowo dojeżdżał do kościoła ks. Albin Kijora z polskiego Brzozia. Podczas II wojny światowej plebania została zajęta przez niemieckiego osadnika, a księgi metrykalne rozkradziono.
W okresie powojennym parafia obejmowała wsie: Boleszyn, Wielkie Leźno, Sugajno, Słup, Zalesie i Kowaliki.
Obecnie parafia liczy 1265 wiernych.
Duchowni parafii
Proboszczowie:
- ks. Jakub Kowalkowski (1644–1656)
- ks. Jan Radomski (1693–1694)
- ks. Kazimierz Zielaskowski (1696–1698)
- ks. Jakub Markowski (1701–1732)
- ks. Stanisław Rosachocki (1735)
- ks. Ludwik Łagowski (1736–1749)
- ks. Józef Langner (1749–1760)
- ks. Jan Kemmer (1760–1761)
- ks. Józef Goldschmid (1761–1764)
- ks. Andrzej Fox (1764–1770)
- ks. Józef Langner (1770–1779)
- ks. Wacław Cieszyński (1779–1793)
- ks. Fabian Gałkowski (1793–1781)
- ks. Mateusz Wesołowski (1831–1843)
- ks. Franciszek III Semrau (1843–1850)
- ks. Franciszek Wyczyński (1851)
- ks. Augustyn Heiselberg (1852–1895)
- ks. Konrad Hoffmann (1895)
- ks. Teofil Sychowski-Stumberg (1895–1934)
- ks. Stanisław Główczewski-Kossak (1933)
- ks. Józef Kita (1933)
- ks. Ignacy Ptaszyński (1934–1939; 1945–1956)
- ks. Albin Kijora (1939–1945)
- ks. Józef Dydymski (1956–1971)
- ks. Bolesław Domachowski (1971–1982)
- ks. Edmund Nierzwicki (1982–1990)
Filie parafii
Sanktuaria działające na terenie parafii
Ruchy i stowarzyszenia
- Akcja Katolicka
- liturgiczna służba ołtarza
- Żywy Różaniec
Zobacz też
Diecezja toruńska
Sanktuarium Maryjne w Boleszynie
Multimedia
Bibliografia
Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. Dekanat lidzbarski, red. Stanisław Kardasz, t. 10, Toruń 1999, s. 149.
Korecki Andrzej, Z dziejów gminy Grodziczno, Pelplin 2003, s. 354.
