Pacółtowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 6: Linia 6:
 
  |dopełniacz wsi        = Pacółtowa  
 
  |dopełniacz wsi        = Pacółtowa  
 
  |zdjęcie              = Pacoltowo.jpg   
 
  |zdjęcie              = Pacoltowo.jpg   
  |opis zdjęcia          = Pałac w Pacółtowie [http://www.palacpacoltowo.com/ Strona Pałacu w Pacółtowie] [15.10.2014]   
+
  |opis zdjęcia          = Pałac w Pacółtowie.<br>Źródło: [http://www.palacpacoltowo.com/ www.palacpacoltowo.com] [15.10.2014]   
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 280 (łącznie Pacółtowo i Pacółtówko)
+
  |liczba ludności      = 280  
 
  |rok                  = 2010
 
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Pacółtowo''' (niem. ''Groß Pötzdorf'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Grunwald (gmina wiejska)|gminie Grunwald]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Pacółtowo''' (niem. ''Groß Pötzdorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Grunwald (gmina wiejska)|gminie Grunwald]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 280 mieszkańców<ref>łącznie Pacółtowo i [[Pacółtówko]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Wiesława Pieczywek]]<ref>[http://www.gminagrunwald.pl/ Strona Gminy Grunwald] </ref>.
<br/>
+
<br/><br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Położenie ==
Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławskie]]),zajmuje wschodni skłon [[Garb Lubawski|Garbu Lubawskiego]]. W odległości 3-3.5 km zlokalizowane są jeziora [[Jezioro Mały Omin|Mały Omin]] i [[Jezioro Wielki Omin|Wielki Omin]] (Omińskie Wielkie), w odległości 3 km od [[Gierzwałd|Gierzwałdu]].
+
Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławskie]]), zajmuje wschodni skłon [[Garb Lubawski|Garbu Lubawskiego]]. W odległości 3–3,5 km zlokalizowane są jeziora: [[Jezioro Mały Omin|Mały Omin]][[Jezioro Wielki Omin|Wielki Omin]] (Omińskie Wielkie), w odległości 3 km od [[Gierzwałd|Gierzwałdu]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość została założona w 1325 roku jako [[dobra rycerskie]] liczące 40 łanów. Nadanie ziemskie otrzymali wówczas Prusowie Glabune i Kunike. Majątek przeszedł następnie w posiadanie rodu von Eppingen i von Petzdorf . Od nazwiska tego ostatniego właściciela pochodzi prawdopodobnie nazwa wsi. W latach 1603-1791 majątek należał do rodu von Wernsdorf. Pod koniec XVIII wieku nowym właścicielem Pacółtowa, wówczas podupadającego znacznie majątku, stał się [[Ahasverus von Brandt]], który wybudował [[lkwim: Pałac w Pacółtowie|pałac]]. W skład majątku wchodziły również 4 folwarki. Dobra należały do von Brandtów do 1830 roku, kiedy przejęła je rodzina von Volprecht. Na początku XX wieku na obszarze majątku działała gorzelnia, prowadzono także specjalistyczną hodowlę bydła holenderskiego. Pacółtowo pozostało siedzibą rodu von Volprecht do 1945 roku. W 1867 roku w miejscowości została założona dwuklasowa szkoła ewangelicka.
+
Miejscowość została założona w 1325 roku jako dobra rycerskie liczące 40 łanów. Nadanie ziemskie otrzymali wówczas [[Prusowie]] Glabune i Kunike. Majątek przeszedł następnie w posiadanie rodu [[Rodzina von Eppingen |von Eppingen]] i [[Rodzina von Petzdorf |von Petzdorf]]. Od nazwiska tego ostatniego właściciela pochodzi prawdopodobnie nazwa wsi. W latach 1603–1791 majątek należał do rodu [[Rodzina von Wernsdorf |von Wernsdorf]]. Pod koniec XVIII wieku nowym właścicielem Pacółtowa, wówczas podupadającego znacznie majątku, stał się [[Ahasverus von Brandt]], który wybudował [[lkwim: Pałac w Pacółtowie|pałac]]. W skład majątku wchodziły również 4 folwarki. Dobra należały do [[Rodzina von Brandt| von Brandtów]] do 1830 roku, kiedy przejęła je rodzina [[Rodzina von Volprecht |von Volprecht]]. Na początku XX wieku na obszarze majątku działała gorzelnia, prowadzono także specjalistyczną hodowlę bydła holenderskiego. Pacółtowo pozostało siedzibą rodu von Volprecht do 1945 roku. W 1867 roku w miejscowości została założona dwuklasowa szkoła ewangelicka.
 
W 1939 roku Pacółtowo było zamieszkane przez 386 osób.
 
W 1939 roku Pacółtowo było zamieszkane przez 386 osób.
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Kultura ===
+
== Kultura ==
 
W miejscowości działa świetlica wiejska.  
 
W miejscowości działa świetlica wiejska.  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki==
*Na terenie [[Park pałacowy w Pacółtowie|parku pałacowego]] w nieustalonej lokalizacji pochowano 2 żołnierzy niemieckich poległych 28 sierpnia 1914 roku. Natomiast na dawnym cmentarzu wiejskim (lokalizacja nie ustalona) pochowano 11 żołnierzy niemieckich poległych także 28 sierpnia 1914 roku.
+
*pałac wzniesiony w 1794 roku
*Zachowany [[lkwim:Pałac w Pacółtowie|pałac]] wzniesiono w 1794 roku. W wieku XIX, a następnie w 1913 roki uległ znacznej przebudowie. W odległości około 0,5 km położony jest cmentarz rodowy dawnych właścicieli majątku. Po wojnie na terenie majątku utworzono [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]], a sam pałac zaadoptowano na biura i mieszkania pracownicze. Obecnie pałac stanowi własność prywatną.
 
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/>
# Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.
+
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.<br/>
# Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1995.
+
Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1995.<br/>
#''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
+
''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'',  red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:26.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [26.08.2013]<br/>
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu:26.08.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [26.08.2013]<br/>
#Olsztyńska Srona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/pacoltowo [data dostępu:26.08.2013]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/pacoltowo/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [26.08.2013]<br/>
#Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:26.08.2013]
+
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [26.08.2013]<br/>
 +
[http://www.palacpacoltowo.com/ Strona Pałacu w Pacółtowie] [15.10.2014] 
  
<br/>
+
{{Przypisy}}
 +
<references/>
  
 
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]   
 
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]   

Aktualna wersja na dzień 10:31, 19 maj 2016

Pacółtowo

Pałac w Pacółtowie.Źródło: www.palacpacoltowo.com [15.10.2014]
Pałac w Pacółtowie.
Źródło: www.palacpacoltowo.com [15.10.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Grunwald
Liczba ludności (2010) 280
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-107
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Pacółtowo
Pacółtowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Pacółtowo
Pacółtowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Pacółtowo (niem. Groß Pötzdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Grunwald. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 280 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa pełni Wiesława Pieczywek[2].

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławskie), zajmuje wschodni skłon Garbu Lubawskiego. W odległości 3–3,5 km zlokalizowane są jeziora: Mały Omin, Wielki Omin (Omińskie Wielkie), w odległości 3 km od Gierzwałdu.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w 1325 roku jako dobra rycerskie liczące 40 łanów. Nadanie ziemskie otrzymali wówczas Prusowie Glabune i Kunike. Majątek przeszedł następnie w posiadanie rodu von Eppingen i von Petzdorf. Od nazwiska tego ostatniego właściciela pochodzi prawdopodobnie nazwa wsi. W latach 1603–1791 majątek należał do rodu von Wernsdorf. Pod koniec XVIII wieku nowym właścicielem Pacółtowa, wówczas podupadającego znacznie majątku, stał się Ahasverus von Brandt, który wybudował pałac. W skład majątku wchodziły również 4 folwarki. Dobra należały do von Brandtów do 1830 roku, kiedy przejęła je rodzina von Volprecht. Na początku XX wieku na obszarze majątku działała gorzelnia, prowadzono także specjalistyczną hodowlę bydła holenderskiego. Pacółtowo pozostało siedzibą rodu von Volprecht do 1945 roku. W 1867 roku w miejscowości została założona dwuklasowa szkoła ewangelicka. W 1939 roku Pacółtowo było zamieszkane przez 386 osób.

Kultura

W miejscowości działa świetlica wiejska.

Zabytki

  • pałac wzniesiony w 1794 roku

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [26.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [26.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [26.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [26.08.2013]
Strona Pałacu w Pacółtowie [15.10.2014]

Przypisy

  1. łącznie Pacółtowo i Pacółtówko
  2. Strona Gminy Grunwald