Łankiejmy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
(Nie pokazano 23 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Łankiejm | |dopełniacz wsi = Łankiejm | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Łankiejmach.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Łankiejmach.<br>Fot. Mieczysław Kalski. |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 551<ref>Łącznie: Łankiejmy, | + | |liczba ludności = 551<ref>Łącznie: Łankiejmy, Dzierżążnik, Gnojewo.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Łankiejmy''' (niem. ''Langheim'') – | + | ''' Łankiejmy''' (niem. ''Langheim'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Korsze (gmina miejsko-wiejska)|gminie Korsze]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. |
− | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 551 mieszkańców (łącznie z osadami [[Dzierżążnik]] i [[Gnojewo]]). Obecnie funkcję sołtysa pełni Leon Gałecki.<ref>http://bip.korsze.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa</ref> | |
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 551 mieszkańców (łącznie z osadami [[Dzierżążnik]] i [[Gnojewo]]). | + | <br/><br/> |
− | <br/> | + | [[File: lankiejmy.jpg|thumb|right|290px|Dwór w Łankiejmach w roku 1938.<br>Fot. Gerhard Strauß<br>Źródło: Ze zbiorów dawnego Urzędu Prowincjonalnego Konserwatora Zabytków Prus Wschodnich w Królewcu. Kolekcja IS PAN]] |
− | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość jest położona w odległości 22 km na południowy wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]]. | Miejscowość jest położona w odległości 22 km na południowy wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Nazwa wsi wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]] (''lanka'' | + | Nazwa wsi wywodzi się z języka [[Prusowie|pruskiego]] (''lanka'' – łąka; ''kaym'' – wieś) i stanowi nawiązanie do istniejącego w tym miejscu staropruskiego grodziska. |
− | Miejscowość została założona w roku 1367 przez wielkiego mistrza | + | Miejscowość została założona w roku 1367 przez wielkiego mistrza [[Winrych von Kniprode|Winrycha von Kniprode]]. Odbiorcą nadania 74 włók na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] był Jan Straup. |
− | W | + | W latach 1375–1400 wzniesiony został kościół w stylu gotyckim. Świątynia została objęta patronatem rodu Truchssess von Wetzhaussen, do którego należały Łankiejmy. Od 1528 roku filią miejscowego kościoła była świątynia w [[Gudniki|Gudnikach]]. Kolejnym właścicielem wsi był ród von der Groeben związany z kulturą polską: [[Fryderyk von der Groeben]] brał udział w odsieczy wiedeńskiej u boku Jana III Sobieskiego. Jego kamienny pomnik znajduje się w [[Łabędnik| Łabędniku]]. W 1772 roku kolejny z potomków rodu zorganizował w Łankiejmach ośrodek dla ubogich członków swojej rodziny. |
− | |||
− | + | W latach 1798–1804 wzniesiony został pałac otoczony parkiem krajobrazowym. W 1785 roku majątek składał się z 22 domostw. W 1817 roku w miejscowości żyło 181 osób, a majątek składał się z 24 budynków mieszkalnych. U progu II wojny światowej miejscowość była zamieszkana przez 733 osoby. | |
− | |||
− | |||
+ | W 1954 roku Łankiejmy stały się siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej, którą zniesiono ostatecznie w 1960 roku. W 1974 roku doszło do utworzenia PGR-u Łankiejmy. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 448 osób. Działała w tym czasie ośmioklasowa szkoła podstawowa, przedszkole oraz filia ośrodka zdrowia. W 1973 roku pięć miejscowości wchodziło w skład sołectwa Łankiejmy. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Edukacja == |
− | + | W miejscowości funkcjonuje [[Szkoła Podstawowa w Łankiejmach przy Zespole Szkół|szkoła podstawowa]] oraz [[Gimnazjum w Łankiejmach| gimnazjum]]. | |
− | [[ | ||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | *Kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 2. połowy XIV | + | *[[Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Łankiejmach|kościół pw. św. Jana Chrzciciela]] z 2. połowy XIV |
− | * | + | Wieża kościoła została wzniesiona na przełomie XV i XVI stulecia, a rozbudowana w wieku XIX. We wnętrzu świątyni zachował się ołtarz główny z 1682 roku |
− | *[[Dwór w Łankiejmach| | + | *cmentarz przykościelny z 2. połowy XIX wieku |
− | + | *[[Dwór w Łankiejmach|dwór]] wzniesiony w latach 1798–1804, otoczony parkiem krajobrazowym, odbudowany na początku XX stulecia. | |
− | + | Budowla została spalona w 1945 roku przez żołnierzy Armii Czerwonej; do dzisiejszych czasów zachowały się jedynie pozostałości ruin | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1978. <br/> | ||
+ | Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | ||
+ | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [15.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#760/pl/i/lankiejmy_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._sw._jana_chrzciciela_i_ruiny_palacu| ciekawemazury.pl] [15.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.jerzysikorski.pl/historia-miejscowo%C5%9Bci-na-obszarze-gminy-korsze| jerzysikorski.pl, historia wsi Łankiejmy] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/search,1,-1,-1,-1,-1,-1,%C5%82ankiejmy.html| polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.nid.pl/pl/Regiony/Warminsko_mazurskie/Zabytki_w_regionie/ Narodowy Instytut Dziedzictwa] [23.09.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Korsze (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 08:50, 24 maj 2016
Łankiejmy | |
| |
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Łankiejmach.
Fot. Mieczysław Kalski. | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Korsze |
Liczba ludności (2010) | 551[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Łankiejmy (niem. Langheim) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 551 mieszkańców (łącznie z osadami Dzierżążnik i Gnojewo). Obecnie funkcję sołtysa pełni Leon Gałecki.[2]
Położenie
Miejscowość jest położona w odległości 22 km na południowy wschód od Bartoszyc.
Dzieje miejscowości
Nazwa wsi wywodzi się z języka pruskiego (lanka – łąka; kaym – wieś) i stanowi nawiązanie do istniejącego w tym miejscu staropruskiego grodziska. Miejscowość została założona w roku 1367 przez wielkiego mistrza Winrycha von Kniprode. Odbiorcą nadania 74 włók na prawie chełmińskim był Jan Straup.
W latach 1375–1400 wzniesiony został kościół w stylu gotyckim. Świątynia została objęta patronatem rodu Truchssess von Wetzhaussen, do którego należały Łankiejmy. Od 1528 roku filią miejscowego kościoła była świątynia w Gudnikach. Kolejnym właścicielem wsi był ród von der Groeben związany z kulturą polską: Fryderyk von der Groeben brał udział w odsieczy wiedeńskiej u boku Jana III Sobieskiego. Jego kamienny pomnik znajduje się w Łabędniku. W 1772 roku kolejny z potomków rodu zorganizował w Łankiejmach ośrodek dla ubogich członków swojej rodziny.
W latach 1798–1804 wzniesiony został pałac otoczony parkiem krajobrazowym. W 1785 roku majątek składał się z 22 domostw. W 1817 roku w miejscowości żyło 181 osób, a majątek składał się z 24 budynków mieszkalnych. U progu II wojny światowej miejscowość była zamieszkana przez 733 osoby.
W 1954 roku Łankiejmy stały się siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej, którą zniesiono ostatecznie w 1960 roku. W 1974 roku doszło do utworzenia PGR-u Łankiejmy. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 448 osób. Działała w tym czasie ośmioklasowa szkoła podstawowa, przedszkole oraz filia ośrodka zdrowia. W 1973 roku pięć miejscowości wchodziło w skład sołectwa Łankiejmy.
Edukacja
W miejscowości funkcjonuje szkoła podstawowa oraz gimnazjum.
Zabytki
- kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 2. połowy XIV
Wieża kościoła została wzniesiona na przełomie XV i XVI stulecia, a rozbudowana w wieku XIX. We wnętrzu świątyni zachował się ołtarz główny z 1682 roku
- cmentarz przykościelny z 2. połowy XIX wieku
- dwór wzniesiony w latach 1798–1804, otoczony parkiem krajobrazowym, odbudowany na początku XX stulecia.
Budowla została spalona w 1945 roku przez żołnierzy Armii Czerwonej; do dzisiejszych czasów zachowały się jedynie pozostałości ruin
Przypisy
- ↑ Łącznie: Łankiejmy, Dzierżążnik, Gnojewo.
- ↑ http://bip.korsze.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa
Bibliografia
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.03.2014]
ciekawemazury.pl [15.03.2014]
jerzysikorski.pl, historia wsi Łankiejmy [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa [23.09.2014]