Chełchy (gmina Kowale Oleckie): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =  
 
  |flaga wsi            =  
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =  
+
  |dopełniacz wsi        = Chełcheł
  |zdjęcie              = Chełchy.jpg
+
  |zdjęcie              =
  |opis zdjęcia          = Chełchy 
+
  |opis zdjęcia          =  
  |rodzaj miejscowości  =  
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olecki
 
  |powiat                = olecki
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Chełchy ''' (niem. ''Chelchen'', od 1938 r. ''Vorbergen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[gmina Kowale Oleckie|gminie Kowale Oleckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Chełchy ''' (niem. ''Chelchen'', od 1938 r. ''Vorbergen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Kowale Oleckie (gmina wiejska)|gminie Kowale Oleckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 64 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Beata Szulińska]]<ref>[http://www.bip.gmina.kowale.fr.pl/ Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie] </ref>.
 
+
<br/><br/>
Miejscowość w 2010 roku liczyła 64 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Maria Bogdanowicz]]<ref>http://bip.gmina.kowale.fr.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Mazury Garbate|Mazurach Garbatych]] ([[Wzgórza Szeskie]]), 17 km na północ od [[Olecko|Olecka]] i 2 km na wschód od [[Kowale Oleckie|Kowali Oleckich]], na wschód od drogi krajowej nr 65, w pobliżu granicy z [[powiat gołdapski|powiatem gołdapskim]]. W pobliżu wsi znajduje się [[Rezerwat "Cisowy Jar"]].
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Mazury Garbate|Mazurach Garbatych]] ([[Wzgórza Szeskie]]), 17 km na północ od [[Olecko|Olecka]] i 2 km na wschód od [[Kowale Oleckie|Kowali Oleckich]], na wschód od drogi krajowej nr 65, w pobliżu granicy z [[Powiat gołdapski|powiatem gołdapskim]]. W pobliżu wsi znajduje się [[Rezerwat "Cisowy Jar"]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1563 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał Absalonowi Rymanowi 60 łanów boru na [[prawo lenne|prawie lennym]]. Ryman z kolei sprzedał owo nadanie [[starostwo straduńskie|staroście straduńskiemu]]. W roku następnym starosta sprzedał połowę owej posiadłości oraz dodatkowych 30 łanów boru niejakim Ambrożemu, Rafałowi, Maciejowi, Szczęsnemu i Bratumiłowi Dworakom. Na tym obszarze powstała wieś szlachecka Chełchy oraz majątek [[Kowale Oleckie]]. Chełchy należały do [[parafia ewangelicka w Szarejkach|parafii ewangelickiej w Szarejkach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1563 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał Absalonowi Rymanowi 60 łanów boru na [[Prawo lenne|prawie lennym]]. Ryman z kolei sprzedał owo nadanie [[Starostwo straduńskie|staroście straduńskiemu]]. W roku następnym starosta sprzedał połowę owej posiadłości oraz dodatkowe 30 łanów boru niejakim: Ambrożemu, Rafałowi, Maciejowi, Szczęsnemu i Bratumiłowi Dworakom. Na tym obszarze powstała wieś szlachecka Chełchy oraz majątek Kowale Oleckie. Chełchy należały do [[Parafia ewangelicka w Szarejkach|parafii ewangelickiej w Szarejkach]].
  
 
Szkoła we wsi została założona w 1835 roku. Sto lat później zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej w ośmiu klasach łącznie 31 uczniów.  
 
Szkoła we wsi została założona w 1835 roku. Sto lat później zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej w ośmiu klasach łącznie 31 uczniów.  
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1857 - 274 osoby
+
*1857 r. – 274 osoby
  
1933 - 237 osób
+
*1933 r. – 237 osób
  
1939 - 212 osób
+
*1939 r. – 212 osób
  
1988 - 74 osoby
+
*1988 r. – 74 osoby
  
 +
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Kowalach Oleckich |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Kowalach Oleckich]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku
 
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
+
''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.<br>
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
+
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br>
#Gminna Ewidencja Zabytków w: [http://bip.gmina.kowale.fr.pl/files/sites/3092/wiadomosci/197134/files/06tekst_studium_i2013_pelny_zab.pdf |Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kowale Oleckie] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.bip.gmina.kowale.fr.pl/ Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie] [12.11.2013]<br>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013]
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
Linia 76: Linia 71:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat olecki]]  
[[Chełchy]] w gminie Ełk
+
[[Kategoria: Kowale Oleckie (gmina wiejska)]]  
[[Chełchy (gm. Świętajno)|Chełchy]] w gminie Świętajno
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
<br/>
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
 
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat olecki]] [[Kategoria: Gmina Kowale Oleckie]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 08:03, 25 maj 2016

Chełchy

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010) 64
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Chełchy
Chełchy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Chełchy
Chełchy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Chełchy (niem. Chelchen, od 1938 r. Vorbergen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 64 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Beata Szulińska[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), 17 km na północ od Olecka i 2 km na wschód od Kowali Oleckich, na wschód od drogi krajowej nr 65, w pobliżu granicy z powiatem gołdapskim. W pobliżu wsi znajduje się Rezerwat "Cisowy Jar".

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1563 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał Absalonowi Rymanowi 60 łanów boru na prawie lennym. Ryman z kolei sprzedał owo nadanie staroście straduńskiemu. W roku następnym starosta sprzedał połowę owej posiadłości oraz dodatkowe 30 łanów boru niejakim: Ambrożemu, Rafałowi, Maciejowi, Szczęsnemu i Bratumiłowi Dworakom. Na tym obszarze powstała wieś szlachecka Chełchy oraz majątek Kowale Oleckie. Chełchy należały do parafii ewangelickiej w Szarejkach.

Szkoła we wsi została założona w 1835 roku. Sto lat później zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej w ośmiu klasach łącznie 31 uczniów.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 274 osoby
  • 1933 r. – 237 osób
  • 1939 r. – 212 osób
  • 1988 r. – 74 osoby

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Kowalach Oleckich.

Zabytki

  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia

Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy