Możdżany: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = Możdżany. | + | |zdjęcie = Możdżany. Szkoła w 1942 roku.gif |
| − | |opis zdjęcia = Możdżany. | + | |opis zdjęcia = Możdżany. Szkoła w 1942 roku.<br>Źródło: [http://www.angerburg.de/borkenwalde.htm www.angerburg.de] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
}} | }} | ||
''' Możdżany ''' (niem. ''Mosdzehnen'', od 1930 r. ''Borkenwalde'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Kruklanki (gmina wiejska)|gminie Kruklanki]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. | ''' Możdżany ''' (niem. ''Mosdzehnen'', od 1930 r. ''Borkenwalde'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Kruklanki (gmina wiejska)|gminie Kruklanki]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. | ||
| − | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 165 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Karol Gigielewicz]]<ref>[http://www.kruklanki.pl/pl/Solectwa,40 bip.kruklanki.pl] </ref>. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 165 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 37: | Linia 36: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Dzieje miejscowości mają swój początek nad [[Rzeka Węgorapa|Węgorapą]] w pobliżu [[Węgorzewo|Węgorzewa]]. Tam bowiem w 1522 roku wielki mistrz [[Albrecht Hohenzollern]] założył na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] 12-łanowy majątek myśliwski, zwany później Możdżanami. Do obowiązków właściciela (pierwszym był niejaki Jan Dorsz) należało polowanie. | |
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. | ||
W 1617 roku wszystkich mieszkańców przeniesiono w pobliże Puszczy Boreckiej, gdyż "z powodu dużej odległości od boru nie mogli wykonywać swoich powinności"<ref>Cyt. za: A. Wakar, B. Wilamowski, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968, s. 133.</ref>. W ten sposób dawne Możdżany przestały istnieć, a nową wieś początkowo zwano Borkiem, później zaś – Możdżanami. W późniejszym czasie powstał tu również niewielki majątek ziemski. Możdżany do 1945 roku należały do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. | W 1617 roku wszystkich mieszkańców przeniesiono w pobliże Puszczy Boreckiej, gdyż "z powodu dużej odległości od boru nie mogli wykonywać swoich powinności"<ref>Cyt. za: A. Wakar, B. Wilamowski, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968, s. 133.</ref>. W ten sposób dawne Możdżany przestały istnieć, a nową wieś początkowo zwano Borkiem, później zaś – Możdżanami. W późniejszym czasie powstał tu również niewielki majątek ziemski. Możdżany do 1945 roku należały do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]]. | ||
| Linia 44: | Linia 42: | ||
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku miała ona dwie klasy, dwóch nauczycieli, a uczęszczało do niej 61 uczniów. Po wojnie uruchomiono ją ponownie w 1947 roku; w połowie lat 60. była to placówka czteroklasowa. | Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku miała ona dwie klasy, dwóch nauczycieli, a uczęszczało do niej 61 uczniów. Po wojnie uruchomiono ją ponownie w 1947 roku; w połowie lat 60. była to placówka czteroklasowa. | ||
| − | W latach 1954–1972 Możdżany wchodziły w skład gromady Boćwinka. | + | W latach 1954–1972 Możdżany wchodziły w skład gromady [[Boćwinka]]. |
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: | ||
| Linia 50: | Linia 48: | ||
*1933 – 349 osób | *1933 – 349 osób | ||
*1939 – 310 osób | *1939 – 310 osób | ||
| + | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*dawna kaplica rodowa z początku XX wieku, odremontowana w ostatnich latach | *dawna kaplica rodowa z początku XX wieku, odremontowana w ostatnich latach | ||
| Linia 55: | Linia 54: | ||
<references/> | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> |
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/> | Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/> | ||
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Kruklanki (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Kruklanki (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] | ||
Aktualna wersja na dzień 07:54, 27 maj 2016
| Możdżany | |
| | |
 Możdżany. Szkoła w 1942 roku.
Źródło: www.angerburg.de | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Kruklanki |
| Liczba ludności (2010) | 165 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Możdżany | |
| Położenie na mapie Polski  Możdżany | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Możdżany (niem. Mosdzehnen, od 1930 r. Borkenwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Kruklanki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 165 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Karol Gigielewicz[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na skraju Puszczy Boreckiej, na północ od jeziora Żywy, 21 km na wschód od Giżycka i 8 km na wschód od Kruklanek.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa zakonu krzyżackiego. Dzieje miejscowości mają swój początek nad Węgorapą w pobliżu Węgorzewa. Tam bowiem w 1522 roku wielki mistrz Albrecht Hohenzollern założył na prawie magdeburskim 12-łanowy majątek myśliwski, zwany później Możdżanami. Do obowiązków właściciela (pierwszym był niejaki Jan Dorsz) należało polowanie.
W 1617 roku wszystkich mieszkańców przeniesiono w pobliże Puszczy Boreckiej, gdyż "z powodu dużej odległości od boru nie mogli wykonywać swoich powinności"[2]. W ten sposób dawne Możdżany przestały istnieć, a nową wieś początkowo zwano Borkiem, później zaś – Możdżanami. W późniejszym czasie powstał tu również niewielki majątek ziemski. Możdżany do 1945 roku należały do parafii ewangelickiej w Kruklankach.
Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku miała ona dwie klasy, dwóch nauczycieli, a uczęszczało do niej 61 uczniów. Po wojnie uruchomiono ją ponownie w 1947 roku; w połowie lat 60. była to placówka czteroklasowa.
W latach 1954–1972 Możdżany wchodziły w skład gromady Boćwinka.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 125 osób
- 1933 – 349 osób
- 1939 – 310 osób
Zabytki
- dawna kaplica rodowa z początku XX wieku, odremontowana w ostatnich latach
Przypisy
- ↑ bip.kruklanki.pl
- ↑ Cyt. za: A. Wakar, B. Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968, s. 133.
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
