Jagodne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
− | + | |nazwa = Jagodne | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Jagodnego | |dopełniacz wsi = Jagodnego | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 30: | Linia 29: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }}<br/> |
− | < | + | ''' Jagodne''' (niem. ''Jagodnen'', od 1938 r. ''Balkfelde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wies liczyła 270 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Ewa Jankowska]]<ref>[http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853/ Strona Urzędu Miasta Pisz] </ref>. |
+ | <br/><br/> | ||
− | + | == Położenie == | |
+ | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], około 3 km na południowy wschód od [[Pisz|Pisza]], w pobliżu drogi krajowej nr 63. | ||
+ | <br/> | ||
− | + | == Dzieje miejscowości == | |
+ | Losy wsi ściśle związane są z pobliską osadą [[Gębałka]]. Otóż, w 1547 roku nadanie 2 łanów otrzymał w tej okolicy myśliwy piski [[Jan Gębałka]], który w 1562 roku powiększył swe nadanie o 4 łany, zaś w 1566 roku o kolejne 2 łany leżące przy łące Jagodne. Wieś Gębałka to owe 4 łany, zaś Jagodne – 2 łany przy łące. Obie te osady tworzyły właściwie jedną wieś, także w źródłach liczbę łanów podawano łącznie. W 1579 roku ich obszar powiększył się do ponad 9 łanów. W późniejszym czasie obie osady zaczęto określać wspólną nazwą Jagodne. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi we wrześniu 1710 roku, populacja Jagodnego znacznie się zmniejszyła (zmarło 37 mieszkańców). W latach 1857-1867 liczba mieszkańców wzrosła z 147 do 164 osób. | ||
+ | Szkoła we wsi powstała w 1826 roku. W 1935 roku uczyło się w niej 59 dzieci, pracował jeden nauczyciel.W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 171 osób. W 1939 roku Jagodne liczyło 165 mieszkańców. | ||
− | + | Kiedy w 1956 roku dialektolodzy z pracowni Polskiej Akademii Nauk zbierali mazurskie legendy, wiele z nich przekazał badaczom [[Antoni Rohn]] z Jagodnego. Legendy te opublikowano w zbiorku „Bajki Warmii i Mazur”, zredagowane i opracowane przez [[Halina Koneczna|Halinę Koneczną]] i [[Wanda Pomianowska|Wandę Pomianowską]] (Wydawnictwo PWN, Warszawa 1956). | |
− | |||
+ | Obecnie wieś jest siedzibą sołectwa. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == | + | == Bibliografia: == |
− | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/> | |
− | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
− | + | Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51-57.<br/> | |
− | + | von Hippel Rudolf, P''rzegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, ss. 83-157.<br/> | |
− | + | Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. <br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [23.08.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.bip.pisz.hi.pl/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [23.08.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [23.08.2013] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | + | <references/> | |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat piski]] |
− | [[ | + | [[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]] |
+ | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
+ | [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 10:49, 15 cze 2016
Jagodne | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Pisz |
Część miejscowości | wieś sołecka |
Liczba ludności (2010) | 270 |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 12-200 |
Tablice rejestracyjne | NPI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Jagodne (niem. Jagodnen, od 1938 r. Balkfelde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wies liczyła 270 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Jankowska[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, około 3 km na południowy wschód od Pisza, w pobliżu drogi krajowej nr 63.
Dzieje miejscowości
Losy wsi ściśle związane są z pobliską osadą Gębałka. Otóż, w 1547 roku nadanie 2 łanów otrzymał w tej okolicy myśliwy piski Jan Gębałka, który w 1562 roku powiększył swe nadanie o 4 łany, zaś w 1566 roku o kolejne 2 łany leżące przy łące Jagodne. Wieś Gębałka to owe 4 łany, zaś Jagodne – 2 łany przy łące. Obie te osady tworzyły właściwie jedną wieś, także w źródłach liczbę łanów podawano łącznie. W 1579 roku ich obszar powiększył się do ponad 9 łanów. W późniejszym czasie obie osady zaczęto określać wspólną nazwą Jagodne. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi we wrześniu 1710 roku, populacja Jagodnego znacznie się zmniejszyła (zmarło 37 mieszkańców). W latach 1857-1867 liczba mieszkańców wzrosła z 147 do 164 osób. Szkoła we wsi powstała w 1826 roku. W 1935 roku uczyło się w niej 59 dzieci, pracował jeden nauczyciel.W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 171 osób. W 1939 roku Jagodne liczyło 165 mieszkańców.
Kiedy w 1956 roku dialektolodzy z pracowni Polskiej Akademii Nauk zbierali mazurskie legendy, wiele z nich przekazał badaczom Antoni Rohn z Jagodnego. Legendy te opublikowano w zbiorku „Bajki Warmii i Mazur”, zredagowane i opracowane przez Halinę Koneczną i Wandę Pomianowską (Wydawnictwo PWN, Warszawa 1956).
Obecnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Bibliografia:
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51-57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, ss. 83-157.
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [23.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Pisz [23.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [23.08.2013]
Przypisy