Kwik: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia:) |
|||
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Kwik | |nazwa = Kwik | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Kwika |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Kwik''' (niem. ''Quicka'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. |
| − | W latach | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 120 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Lucyna Kozioł]]<ref>[http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853/ Strona Urzędu Gminy Pisz]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 15 km na północ od [[Pisz|Pisza]], na północnym brzegu [[Jezioro Białoławki|Jeziora Białoławki]] i około 2 km od brzegu jeziora [[Jezioro Śniardwy|Śniardwy]]. Na wschód od wsi przebiega droga krajowa nr 63. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Znajdowała się tu [[Osada pruska |osada pruska]], która przetrwała do czasów średniowiecznej kolonizacji [[Zakon Krzyżacki |krzyżackiej]]. W 1434 roku dobra służebne w Kwiku (''Quick'') nadano niejakiemu Sandekowi na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] na 30 łanach. Na zamieszkanie Kwiku przez ludność [[Prusowie |pruską]] wskazuje brak wzmianki o [[Wolnizna |wolniźnie]] oraz zróżnicowanie świadczeń w odniesieniu do pługa i radła, a także pruskie pochodzenie nazwy wsi: ''quike'' – wody. Była to pierwsza wieś lokowana w tej części powiatu piskiego, która należała wówczas do [[Starostwo ryńskie|starostwa ryńskiego]]. W późniejszym czasie dobra te przekształciły się w wolne wsie i już na przełomie XV i XVI wieku żyło tam dziesięciu wolnych. W XVI i XVII wieku w Kwiku niewielki majątek miała rodzina [[Rodzina Pęskich |Pęskich]], z której pochodził m.in. [[Jan Pęski]], podsędek ryński. Kwik był jedną z nielicznych wsi w powiecie piskim, do których nie dotarła epidemia dżumy, która w latach 1709-1710 pustoszyła te okolice. Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Okartowie|parafii ewangelickiej w Okartowie]]. W latach 1857–1867 liczba mieszkańców wzrosła z 277 do 285 osób. | |
| − | + | Szkoła we wsi powstała w 1745 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 45 dzieci, pracował jeden nauczyciel. | |
| − | + | Wieś już w pierwszej połowie XX wieku odgrywała znaczącą rolę w ruchu turystycznym; we wsi działała gospoda. Przy [[Kanał Wyszka |kanale Wyszka]] łączącym jeziora Białoławki i Śniardwy znajduje się [[Strażnica wodna Kwik|strażnica wodna Kwik]], a na kanale jaz, który wyrównuje różnicę poziomów wód obu jezior. W 1939 roku Kwik był zamieszkany przez 247 osób. Pod koniec lat 80. XX wieku wieś liczyła 164 mieszkańców. | |
| − | |||
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | * | + | *budynek szkoły z początku XX wieku, murowany (obecnie własność prywatna) |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku |
| − | |||
| − | + | ==Turystyka== | |
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 85 km – przebieg trasy: [[Mikołajki]] – [[Wierzba]] – [[Wejsuny]] – [[Niedźwiedzi Róg]] – [[Karwik]] – [[Jeglin]] – [[Zdory]] – Kwik – [[Nowe Guty]] – [[Okartowo]] – [[Suchy Róg]] – [[Dziubiele]] – [[Łuknajno]] – Mikołajki |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/> | |
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> | |
| − | + | von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/> | |
| − | + | Pawlicki Ryszard W., ''Ziemia piska jako region turystyczny do 1945'', Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 9–25.<br/> | |
| − | + | Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, ''Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych'', Orzysz 2004.<br/> | |
| − | + | ''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [11.09.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [11.09.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [11.09.2013] | |
| − | |||
| − | + | {{Przypisy}} | |
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
Aktualna wersja na dzień 10:51, 15 cze 2016
| Kwik | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 120 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kwik | |
| Położenie na mapie Polski  Kwik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kwik (niem. Quicka) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 120 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Lucyna Kozioł[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 15 km na północ od Pisza, na północnym brzegu Jeziora Białoławki i około 2 km od brzegu jeziora Śniardwy. Na wschód od wsi przebiega droga krajowa nr 63.
Dzieje miejscowości
Znajdowała się tu osada pruska, która przetrwała do czasów średniowiecznej kolonizacji krzyżackiej. W 1434 roku dobra służebne w Kwiku (Quick) nadano niejakiemu Sandekowi na prawie chełmińskim na 30 łanach. Na zamieszkanie Kwiku przez ludność pruską wskazuje brak wzmianki o wolniźnie oraz zróżnicowanie świadczeń w odniesieniu do pługa i radła, a także pruskie pochodzenie nazwy wsi: quike – wody. Była to pierwsza wieś lokowana w tej części powiatu piskiego, która należała wówczas do starostwa ryńskiego. W późniejszym czasie dobra te przekształciły się w wolne wsie i już na przełomie XV i XVI wieku żyło tam dziesięciu wolnych. W XVI i XVII wieku w Kwiku niewielki majątek miała rodzina Pęskich, z której pochodził m.in. Jan Pęski, podsędek ryński. Kwik był jedną z nielicznych wsi w powiecie piskim, do których nie dotarła epidemia dżumy, która w latach 1709-1710 pustoszyła te okolice. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Okartowie. W latach 1857–1867 liczba mieszkańców wzrosła z 277 do 285 osób.
Szkoła we wsi powstała w 1745 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 45 dzieci, pracował jeden nauczyciel.
Wieś już w pierwszej połowie XX wieku odgrywała znaczącą rolę w ruchu turystycznym; we wsi działała gospoda. Przy kanale Wyszka łączącym jeziora Białoławki i Śniardwy znajduje się strażnica wodna Kwik, a na kanale jaz, który wyrównuje różnicę poziomów wód obu jezior. W 1939 roku Kwik był zamieszkany przez 247 osób. Pod koniec lat 80. XX wieku wieś liczyła 164 mieszkańców.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Zabytki
- budynek szkoły z początku XX wieku, murowany (obecnie własność prywatna)
- dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 85 km – przebieg trasy: Mikołajki – Wierzba – Wejsuny – Niedźwiedzi Róg – Karwik – Jeglin – Zdory – Kwik – Nowe Guty – Okartowo – Suchy Róg – Dziubiele – Łuknajno – Mikołajki
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pawlicki Ryszard W., Ziemia piska jako region turystyczny do 1945, Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 9–25.
Pawlicki Ryszard Wojciech, Sikorski Piotr, Wierzba Marek, Ziemia Orzyska. Przewodnik po ścieżkach rowerowych, Orzysz 2004.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [11.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [11.09.2013]
Strona Urzędu Gminy Pisz [11.09.2013]
Przypisy
