Jelonek: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Jelonek |herb wsi = Pole-obowiązkowe |flaga wsi = Pole-obowiązkowe |herb artykuł = ...") |
|||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
− | + | |nazwa = Jelonek | |
− | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
− | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Jelonka |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = | + | |stopniN = 54 |minutN = 02 |sekundN = 31 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 22 |minutE = 12 |sekundE = 46 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Jelonek ''' (niem. ''Grünheyde'', od 1938 r. ''Grünheide'') – | + | ''' Jelonek ''' (niem. ''Grünheyde'', od 1938 r. ''Grünheide'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Świętajno (gmina wiejska, powiat olecki)|gminie Świętajno]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 22 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Izabela Rant]]<ref>http://bip.swietajno.pl/organy/1416/solectwa_i_wykaz_soltysow</ref>. |
− | + | <br/><br/> | |
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 22 mieszkańców. | ||
− | |||
− | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Wieś położona jest w | + | Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Pojezierze Ełckie|Pojezierzu Ełckim]], nad rzeką [[Rzeka Ełk |Ełk]], 20 km na zachód od [[Olecko|Olecka]] i 10 km na północny zachód od [[Świętajno (powiat olecki)|Świętajna]], przy granicy z [[Powiat giżycki|powiatem giżyckim]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 655. |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
+ | Wieś została założona w ramach [[Osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]] w 1709 roku. Wówczas (dokładnie w listopadzie) niejaki [[Michał Tyszka]] z Olecka zawarł umowę z nadleśniczym von Lüderitzem, a jej przedmiotem było sześć łanów ziemi nad rzeką Ełk. Kupiec – i założyciel wsi – otrzymał również prawo do wolnego rybołówstwa w rzece Ełk oraz w jeziorze [[Jezioro Litygajno | Litygajno]], a także zobowiązał się do terminowego uiszczenia wszystkich opłat. Wkrótce jednak Michał Tyszka sprzedał uzyskane dobra wdowie po pastorze ze Świętajna, [[Dorota Hartknoch| Dorocie Hartknoch]]. Dwójka pierwszych właścicieli podzieliła ziemię między chłopów w celu jej zagospodarowania (było to nieco więcej niż owe sześć łanów; pomiary wykazały bowiem pewną nadwyżkę). Jelonek należał do [[Parafia ewangelicka w Świętajnie (powiat olecki)|parafii ewangelickiej w Świętajnie]]. | ||
+ | |||
+ | Szkoła we wsi powstała w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a w dwóch klasach uczęszczało do niej ogółem 30 dzieci. | ||
− | |||
− | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
− | 1857 | + | *1857 r. – 255 osób |
− | 1933 | + | *1933 r. – 230 osób |
− | 1939 | + | *1939 r. – 212 osób |
− | + | == Zabytki == | |
+ | *zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane | ||
+ | *przykłady budownictwa murowanego z początku XX wieku (nr 1, 3, 4, 5) | ||
+ | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | Demby Ryszard, ''Olecko. Czasy, ludzie, zdarzenia'', Olecko 2000.<br/> | |
− | + | ''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | Gminna ewidencja zabytków, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie. [30.12.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
+ | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 65: | Linia 67: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat olecki]] | |
− | + | [[Kategoria: Świętajno (gmina wiejska, powiat olecki)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1701-1800]] | |
− | [[Kategoria: |
Aktualna wersja na dzień 10:11, 12 lip 2016
Jelonek | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olecki |
Gmina | Świętajno |
Liczba ludności (2010) | 22 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Jelonek (niem. Grünheyde, od 1938 r. Grünheide) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Świętajno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 22 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Izabela Rant[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, nad rzeką Ełk, 20 km na zachód od Olecka i 10 km na północny zachód od Świętajna, przy granicy z powiatem giżyckim, na północ od drogi wojewódzkiej nr 655.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w ramach osadnictwa szkatułowego w 1709 roku. Wówczas (dokładnie w listopadzie) niejaki Michał Tyszka z Olecka zawarł umowę z nadleśniczym von Lüderitzem, a jej przedmiotem było sześć łanów ziemi nad rzeką Ełk. Kupiec – i założyciel wsi – otrzymał również prawo do wolnego rybołówstwa w rzece Ełk oraz w jeziorze Litygajno, a także zobowiązał się do terminowego uiszczenia wszystkich opłat. Wkrótce jednak Michał Tyszka sprzedał uzyskane dobra wdowie po pastorze ze Świętajna, Dorocie Hartknoch. Dwójka pierwszych właścicieli podzieliła ziemię między chłopów w celu jej zagospodarowania (było to nieco więcej niż owe sześć łanów; pomiary wykazały bowiem pewną nadwyżkę). Jelonek należał do parafii ewangelickiej w Świętajnie.
Szkoła we wsi powstała w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a w dwóch klasach uczęszczało do niej ogółem 30 dzieci.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 255 osób
- 1933 r. – 230 osób
- 1939 r. – 212 osób
Zabytki
- zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
- przykłady budownictwa murowanego z początku XX wieku (nr 1, 3, 4, 5)
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku
Bibliografia
Demby Ryszard, Olecko. Czasy, ludzie, zdarzenia, Olecko 2000.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie. [30.12.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy