Kipary: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Kipary   
 
  |nazwa                = Kipary   
Linia 7: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Kiparów  
 
  |dopełniacz wsi        = Kiparów  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              =   
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          =     
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Kipary''' (dawniej Ogrodzone, niem. ''Kiparren'', od 1938 r. ''Wacholderau'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark.
+
''' Kipary''' (dawniej ''Ogrodzone'', niem. ''Kiparren'', od 1938 r. ''Wacholderau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Wielbark (gmina wiejska) |gminie Wielbark]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 99 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Deptuła]]<ref>http://wielbark.com.pl/Solectwa</ref>.
 +
<br/><br/>
  
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
+
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w południowej części [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]], na [[Pogranicze kurpiowsko-mazurskie|pograniczu kurpiowsko–mazurskim]]. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od [[Wielbark|Wielbarka]].
 +
<br/>
  
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
W połowie XVI wieku majątek Ogrodzone (26 łanów) otrzymał [[Jan Kostka]] ze [[Szkotowo|Szkotowa]]. W 1579 roku wymieniany był jako ''Hans Keypersgut'', czyli majątek [[Jan Kipara |Jana Kipara]]. Źródła z 1590 roku określały wieś jako opustoszałą. Nowy przywilej miejscowość otrzymała w 1701 roku jako [[Osada szkatułowa| osada szkatułowa]] na 15 łanach. W połowie XIX wieku (1858 r.) wieś znacznie powiększyła swój obszar, ale większość z 62 łanów stanowiły lasy.
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
Wieś położona jest 8 km na południowy wschód od Wielbarka.
 
  
<br/>
 
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
W połowie XVI wieku majątek Ogrodzone (26 łanów) otrzymał Jan Kostka ze Szkotowa. W 1579 roku wymieniany jest jako Hans Keypersgut, czyli majątek Jana Kipara. W 1590 roku wieś widnieje w źródłach jako opustoszała. Nowy przywilej otrzymała w 1701 roku jako osada szkatułowa na 15 łanach. W połowie XIX wieku (1858) wieś znacznie powiększyła swój obszar, ale większość z 62 łanów stanowiły lasy.
 
  
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych
+
*1782 r. – 27 gospodarstw
1782 – 27 gospodarstw
 
1818 – 225 osób, 39 gospodarstw
 
1858 – 42 gospodarstwa
 
1939 – 317 osób
 
  
<br/>
+
*1818 r. – 225 osób, 39 gospodarstw
  
=== Zabytki: ===
+
*1858 r. – 42 gospodarstwa
*Kilka przykładów budownictwa drewnianego z ostatniej ćwierci XIX wieku (chałupy nr 10, 12, 13)
 
  
<br/>
+
*1939 r. – 317 osób
  
=== Bibliografia: ===
+
== Zabytki ==
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
+
*kilka przykładów budownictwa drewnianego z ostatniej ćwierci XIX wieku (chałupy nr 10, 12, 13)
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów gminy Wielbark'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 44-47.
 
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
 
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 25.08.2013]
 
#Wojewódzka Ewidencja Zabytków:http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 25.08.2013]
 
{{Przypisy}}
 
  
 +
== Bibliografia ==
 +
Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. <br/>
 +
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów gminy Wielbark'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44–47.<br/>
 +
''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [25.08.2013]<br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [25.08.2013]<br/>
 +
[http://wielbark-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Wielbark] [10.09.2013]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat szczycieński]] 
 
+
[[Kategoria: Wielbark (gmina wiejska)]]  
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:06, 21 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 10:41, 13 lip 2016

Kipary

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Wielbark
Liczba ludności (2010) 99
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-160
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kipary
Kipary
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kipary
Kipary
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kipary (dawniej Ogrodzone, niem. Kiparren, od 1938 r. Wacholderau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 99 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Deptuła[1].

Położenie

Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Mazurskiego, na pograniczu kurpiowsko–mazurskim. Miejscowość leży w odległości 8 km na południowy wschód od Wielbarka.

Dzieje miejscowości

W połowie XVI wieku majątek Ogrodzone (26 łanów) otrzymał Jan Kostka ze Szkotowa. W 1579 roku wymieniany był jako Hans Keypersgut, czyli majątek Jana Kipara. Źródła z 1590 roku określały wieś jako opustoszałą. Nowy przywilej miejscowość otrzymała w 1701 roku jako osada szkatułowa na 15 łanach. W połowie XIX wieku (1858 r.) wieś znacznie powiększyła swój obszar, ale większość z 62 łanów stanowiły lasy.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 27 gospodarstw
  • 1818 r. – 225 osób, 39 gospodarstw
  • 1858 r. – 42 gospodarstwa
  • 1939 r. – 317 osób

Zabytki

  • kilka przykładów budownictwa drewnianego z ostatniej ćwierci XIX wieku (chałupy nr 10, 12, 13)

Bibliografia

Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów gminy Wielbark, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44–47.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [25.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [25.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Wielbark [10.09.2013]

Przypisy