Przeździęk Mały: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Przeździęk Mały | |nazwa = Przeździęk Mały | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Przeździęka Małego |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Przeździęk Mały''' (niem. ''Klein Przesdenk'', od 1900 r. ''Klein Dankheim'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński |powiecie szczycieńskim]], w [[Wielbark (gmina wiejska)|gminie Wielbark]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Natalia Gąsiewska]]<ref> http://wielbark.com.pl/Solectwa</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest w południowej części [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]], na [[Pogranicze kurpiowsko-mazurskie|pograniczu kurpiowsko–mazurskim]]. Miejscowość leży w odległości 10 km na wschód od [[Wielbark|Wielbarka]], na północ od linii kolejowej Wielbark – [[Nidzica]] oraz drogi wojewódzkiej nr 604. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | Wieś | + | Wieś została założona w 1686 roku na 5 łanach w ramach [[Osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]]. Dzięki osuszeniu okolicznych mokradeł i karczunkowi lasów mieszkańcom udało się powiększyć obszar wsi – w połowie XIX wieku obejmowała ona już prawie 80 łanów. |
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
| − | |||
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1782 – 35 | + | *1782 r. – 35 gospodarstw |
| − | |||
| − | |||
| − | + | *1818 r. – 172 osoby, 31 gospodarstw | |
| − | + | *1858 r. – 41 gospodarstw | |
| − | + | *1939 r. – 262 osoby | |
| − | |||
| − | * | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | == | + | == Zabytki == |
| − | + | *budynek [[Szkoła podstawowa w Przeździęku Małym|szkoły]] z przełomu XIX i XX wieku, z czerwonej cegły | |
| − | + | *kilka przykładów budownictwa drewnianego z przełomu XIX i XX wieku (chałupy nr 7 i 16) | |
| − | + | *[[Cmentarz wojenny w Przeździęku Małym |cmentarz wojenny]] na skraju wsi w lesie; znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe, pomiędzy nimi głaz z wyrytym napisem informującym, iż pochowanych jest tu 2 oficerów i 13 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w sierpniu 1914 roku | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | ==Bibliografia == | ||
| + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/> | ||
| + | Knercer Wiktor, ''Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim'', Warszawa 1995.<br/> | ||
| + | Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów gminy Wielbark'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44-47.<br/> | ||
| + | Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/> | ||
| + | ''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [09.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [09.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [09.09.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Aktualna wersja na dzień 09:44, 13 lip 2016
| Przeździęk Mały | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | szczycieński |
| Gmina | Wielbark |
| Liczba ludności (2010) | 80 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 12-160 |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Przeździęk Mały | |
| Położenie na mapie Polski  Przeździęk Mały | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Przeździęk Mały (niem. Klein Przesdenk, od 1900 r. Klein Dankheim) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Natalia Gąsiewska[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Mazurskiego, na pograniczu kurpiowsko–mazurskim. Miejscowość leży w odległości 10 km na wschód od Wielbarka, na północ od linii kolejowej Wielbark – Nidzica oraz drogi wojewódzkiej nr 604.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1686 roku na 5 łanach w ramach osadnictwa szkatułowego. Dzięki osuszeniu okolicznych mokradeł i karczunkowi lasów mieszkańcom udało się powiększyć obszar wsi – w połowie XIX wieku obejmowała ona już prawie 80 łanów.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1782 r. – 35 gospodarstw
- 1818 r. – 172 osoby, 31 gospodarstw
- 1858 r. – 41 gospodarstw
- 1939 r. – 262 osoby
Zabytki
- budynek szkoły z przełomu XIX i XX wieku, z czerwonej cegły
- kilka przykładów budownictwa drewnianego z przełomu XIX i XX wieku (chałupy nr 7 i 16)
- cmentarz wojenny na skraju wsi w lesie; znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe, pomiędzy nimi głaz z wyrytym napisem informującym, iż pochowanych jest tu 2 oficerów i 13 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w sierpniu 1914 roku
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów gminy Wielbark, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44-47.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [09.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [09.09.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [09.09.2013]
Przypisy
