Gradki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Gradek | |dopełniacz wsi = Gradek | ||
|zdjęcie = Gradki.jpg | |zdjęcie = Gradki.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Gradki.<br> | + | |opis zdjęcia = Gradki. Dawny magazyn - fragment przedwojennego majątku rodziny von Schulze<br>Źródło: [http://archipelag.ceik.eu archipelag.ceik.eu] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*pozostałości dworskiej zabudowy: czworaki i budynki gospodarcze, dawna kuźnia, przekształcona w domek letniskowy | *pozostałości dworskiej zabudowy: czworaki i budynki gospodarcze, dawna kuźnia, przekształcona w domek letniskowy | ||
| + | |||
| + | ==Ciekawostki== | ||
| + | *W Pałacu von Schulze w latach przedwojennych mieściła się szkoła. Dyrektorem był fanatyczny zwolennik Adolfa Hitlera. W 1932 r. podczas wyborów do Reichstagu intensywnie agitował za NSDAP. Rozprowadzał przypinki z napisem "JA" (niem. "tak"). <ref>http://archipelag.ceik.eu/miejscowosci.html?tx_places_pi1%5Bplace%5D=5&tx_places_pi1%5Baction%5D=show&tx_places_pi1%5Bcontroller%5D=Place&cHash=664286256050f3ba065fef97e6b8b465</ref> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Aktualna wersja na dzień 12:27, 4 sty 2017
| Gradki | |
| | |
 Gradki. Dawny magazyn - fragment przedwojennego majątku rodziny von Schulze
Źródło: archipelag.ceik.eu | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Dywity |
| Liczba ludności (2010) | 204 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Gradki | |
| Położenie na mapie Polski  Gradki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Gradki (niem. Gratken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim,w gminie Dywity. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 204 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Sezonienko[1].
Spis treści
Położenie
Wieś usytuowana jest pomiędzy Frączkami a Nowymi Włókami. Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 21 km na północny wschód od Olsztyna oraz 3,8 km od jeziora Kociołek.
Dzieje miejscowości
Na przestrzeni stuleci istniały różne nazwy wsi: villa Grawden (1366), Grawdekayme wel Grunenberg (1376), Grauden (1422), Grotken (1656), Gradken (1755). W 1881 roku odnotowano polską odmianę Gratki. Lokacja wsi miała miejsce w roku 1366 – w dokumencie miejscowość zapisano jako Grawden. Wieś stanowiła własność biskupów warmińskich. Gradki wraz z Plutkami wchodziły w skład majątku rodu von Schultze. W XVIII wieku w Gradkach znajdowała się prywatna kaplica wybudowana przez dzierżawcę Andrzeja Kautecka – w latach 1743–1782 odprawiano w niej nabożeństwa. W roku 1910 obszar dworski obejmował powierzchnię 730 ha; 23 rodziny mieszkały w 11 budynkach. Gradki liczyły wówczas 151 mieszkańców, w tym 5 Polaków. W 1920 roku ostatni właściciel zbankrutował, a jego syn przekazał majątek państwu. W 1930 roku ziemię rozparcelowano na mniejsze działki i przekazane rolnikom. Po 1945 roku dworek dawnych właścicieli został rozebrany.
Przed wybuchem II wojny światowej w Gradkach działał sklep, kuźnia, punkt pocztowy i magazyn zbożowy. Swoje usługi oferował miejscowy stolarz, ogrodnik, krawiec i dróżnik. W miejscowości funkcjonowała również szkoła. Niedaleko wsi zlokalizowany był podobno cmentarz rodowy, do którego prowadziła – niknąca obecnie – aleja dębowa. Do czasów obecnych nie zachował się żaden ślad po cmentarzu. W 1945 roku na terenie wsi Rosjanie utworzyli obóz pracy, w którym przebywały głównie kobiety i dzieci. W 1993 roku miejscowość była zamieszkana przez 202 osoby.
Kultura
- Działalność Stowarzyszenia Nasza Wieś z siedzibą we Frączkach obejmuje swym zasięgiem miejscowość Gradki, Tuławki i Studzianka.
- We wsi realizowany jest projekt Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie pod nazwą "Archipelag - atlas miejsc niezwykłych Warmii i Mazur".
Zabytki
- pozostałości dworskiej zabudowy: czworaki i budynki gospodarcze, dawna kuźnia, przekształcona w domek letniskowy
Ciekawostki
- W Pałacu von Schulze w latach przedwojennych mieściła się szkoła. Dyrektorem był fanatyczny zwolennik Adolfa Hitlera. W 1932 r. podczas wyborów do Reichstagu intensywnie agitował za NSDAP. Rozprowadzał przypinki z napisem "JA" (niem. "tak"). [2]
Bibliografia
Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
Lewicka Daniela, Tomkiewicz Ryszard, Gmina Dywity: teraźniejszość i przeszłość, Olsztyn 1994.
Wrota Warmii i Mazur [04.12.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [13.12.2013]
Warmia znana i nieznana [13.12.2013]
Wikipedia [13.12.2013]
Przypisy
