Przewarszyty: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Przewarszyty ''' (niem. ''Prauerschitten'') – | + | ''' Przewarszyty ''' (niem. ''Prauerschitten'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | Miejscowość w 2010 roku liczyła 86 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wodukajmy]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Marzanna Kryłowicz. | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 9,5 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 12 km na północny zachód od [[Sępopol|Sępopola]]. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 9,5 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 12 km na północny zachód od [[Sępopol|Sępopola]]. | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek ziemski. W 1857 roku Przewarszyty liczyły 126 mieszkańców. W 1889 roku tutejszy folwark należał do potężnego rodu von Kunheimów z [[Judyty|Judyt]], który wraz z dwoma innymi folwarkami | + | Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek ziemski. W 1857 roku Przewarszyty liczyły 126 mieszkańców. W 1889 roku tutejszy folwark należał do potężnego rodu [[von Kunheim|von Kunheimów]] z [[Judyty|Judyt]], który wraz z dwoma innymi folwarkami – [[Park (gmina Sępopol)|Parkiem]] i [[Gulkajmy|Gulkajmami]] – zajmował powierzchnię 1121 ha. Do 1945 roku Przewarszyty wchodziły w skład [[parafia ewangelicka w Bartoszycach|parafii ewangelickiej w Bartoszycach]]. W pierwszej połowie XX wieku przy wsi przebiegała linia kolejowa Bartoszyce – [[Frydland]] (Prawdińsk, [[obwód kaliningradzki]]); obecnie linia nie istnieje. |
− | |||
− | |||
+ | Po II wojnie światowej wieś włączono do sołectwa Wodukajmy. Teren dawnego folwarku początkowo przejęły Państwowe Nieruchomości Ziemskie, ale już w lutym 1948 roku odkupiła je Państwowa Stadnina Koni w [[Liski (gmina Sępopol)|Liskach]]. Według spisu powszechnego z 1983 roku miejscowość składała się z siedmiu budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę, posiadała punkt biblioteczny oraz elektryczne oświetlenie ulic. Przewarszyty liczyły wówczas 153 mieszkańców. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *zespół folwarczny z przełomu XIX/XX wieku: rządcówka, trzy stajnie, spichlerz, kuźnia, stolarnia, garaż maszyn, szopa, obora; domy robotników folwarcznych: sześciorak, dwojak, dwa ośmioraki, czworak, z towarzyszącymi im zabudowaniami gospodarczymi; układ zespołu bardzo dobrze zachowany |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
− | + | == Bibliografia == | |
+ | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | ||
+ | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
+ | [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/428/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_miasta_i_gminy_Sepopol/ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol], Sępopol 2005 [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | |
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: |
Aktualna wersja na dzień 10:00, 15 kwi 2020
Przewarszyty | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Bartoszyce |
Sołectwo | Wodukajmy |
Liczba ludności (2010) | 86 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Przewarszyty (niem. Prauerschitten) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 86 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Wodukajmy, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Marzanna Kryłowicz.
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 9,5 km na północny wschód od Bartoszyc i 12 km na północny zachód od Sępopola.
Dzieje miejscowości
Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek ziemski. W 1857 roku Przewarszyty liczyły 126 mieszkańców. W 1889 roku tutejszy folwark należał do potężnego rodu von Kunheimów z Judyt, który wraz z dwoma innymi folwarkami – Parkiem i Gulkajmami – zajmował powierzchnię 1121 ha. Do 1945 roku Przewarszyty wchodziły w skład parafii ewangelickiej w Bartoszycach. W pierwszej połowie XX wieku przy wsi przebiegała linia kolejowa Bartoszyce – Frydland (Prawdińsk, obwód kaliningradzki); obecnie linia nie istnieje.
Po II wojnie światowej wieś włączono do sołectwa Wodukajmy. Teren dawnego folwarku początkowo przejęły Państwowe Nieruchomości Ziemskie, ale już w lutym 1948 roku odkupiła je Państwowa Stadnina Koni w Liskach. Według spisu powszechnego z 1983 roku miejscowość składała się z siedmiu budynków mieszkalnych tworzących zwartą zabudowę, posiadała punkt biblioteczny oraz elektryczne oświetlenie ulic. Przewarszyty liczyły wówczas 153 mieszkańców.
Zabytki
- zespół folwarczny z przełomu XIX/XX wieku: rządcówka, trzy stajnie, spichlerz, kuźnia, stolarnia, garaż maszyn, szopa, obora; domy robotników folwarcznych: sześciorak, dwojak, dwa ośmioraki, czworak, z towarzyszącymi im zabudowaniami gospodarczymi; układ zespołu bardzo dobrze zachowany
Przypisy
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]