Rudzienice: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Rudzienice | |nazwa = Rudzienice | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Rudzienic | |dopełniacz wsi = Rudzienic | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Rudzienice.jpg |
| − | + | |opis zdjęcia = Pocztówka z Rudzienic.<br>Źródło: [http://www.akpool.de/ansichtskarten/24157-ansichtskarte-postkarte-raudnitz-b-deutsch-eylau-westpreussen-bahnhof www.akpool.de] [21.09.2013] | |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
| − | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
| − | |powiat = | + | |powiat = iławski |
|gmina = Iława | |gmina = Iława | ||
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 859 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
| − | |strefa numeracyjna = | + | |strefa numeracyjna = (+48)89 |
| − | |kod pocztowy = | + | |kod pocztowy = 14-204 |
| − | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne = NIL |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Rudzienice''' (niem. ''Raudnitz'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], [[Powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Iława (gmina wiejska)|gminie Iława]]. W latach 1973–1976 znajdowała się na obszarze [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 859 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa wsi pełni Sławomir Zuśka. |
| + | ==Położenie== | ||
| + | Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 16, w odległości ok. 7 km od [[Iława| Iławy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Rudzienice po raz pierwszy w dokumentach pojawiają się w 1249 roku pod nazwą ''Raydez''. Najstarszy dokument lokacyjny Rudzienic, jaki został zachowany, pochodzi z roku 1350 i został wystawiony przez [[Komtur ostródzki|komtura ostródzkiego]] [[Guenter von Hohenstein|Guentera von Hohensteina]]. Niemiecka forma nazwy wsi – ''Raudnitz'' – po raz pierwszy wystąpiła w dokumencie z 12 listopada 1540 roku. | |
| − | + | Po podboju terytorium przez [[Zakon Krzyżacki]] doszło do podziału tego obszaru pomiędzy [[Biskup pomezański|biskupem pomezańskim]] a Zakonem Krzyżackim. W rezultacie Rudzienice weszły w posiadanie Krzyżaków. Miejscowość w okresie podpisywania [[Traktat dzierzgoński|traktatu dzierzgońskiego]] zapewne była jakimś centrum władzy pruskich [[Pomezanie|Pomezanów]]. Przez cały czas Rudzienice pozostawały w posiadaniu [[Prusowie|Prusów]]. Wystawiane później przez Zakon przywileje lokacyjne nie dotyczyły całej wsi, a tylko poszczególnych zagród. | |
| + | |||
| + | W ciągu następnego stulecia zespół majątków pruskich składających się na Rudzienice przeszedł w posiadanie rodziny [[Rodzina von Kreytzen| von Kreytzen]]. 18 stycznia 1675 roku bracia: Wolff, Albrecht i Ernst von Kreytzenowie sprzedali Rudzienice, które obejmowały 20 [[Włóka |włók]]. | ||
| − | + | W 1789 roku Rudzienice były [[Wieś szlachecka |wsią szlachecką]] wraz z folwarkiem i kościołem ewangelickim. Wieś liczyła wówczas 27 domów mieszkalnych. W 1885 roku do Rudzienic należało 13 folwarków o łącznej powierzchni 8632 ha, w 1895 roku 16 folwarków. Ogólna powierzchnia wzrosła do 8725,4 ha. W 1905 roku dobra rudzienickie obejmowały 17 folwarków, ale areał zmniejszył się do 8294,4 ha. | |
| − | |||
| − | W 1789 roku Rudzienice były wsią szlachecką wraz z folwarkiem i kościołem ewangelickim. Wieś liczyła wówczas 27 domów mieszkalnych. W 1885 roku do Rudzienic należało 13 folwarków o łącznej powierzchni 8632 ha, w 1895 roku 16 folwarków. | ||
| + | W 1885 roku na 2631 ha ziemi ornej przypadło 600 ha łąk i 4179 ha lasów. Nastawione głównie na hodowlę bydła i owiec dobra posiadały również gorzelnię, młyn parowy i dwie cegielnie. W Rudzienicach działa [[Iławska Spółdzielnia Rolniczo-Usługowo-Handlowa z siedzibą w Rudzienicach |Iławska Spółdzielnia Rolniczo–Usługowo–Handlowa]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Szkolnictwo== |
| − | + | W miejscowości znajduje się [[Samorządowa Szkoła Podstawowa w Rudzienicach |szkoła podstawowa]]. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Kultura== | |
| − | + | W Rudzienicach działa [[Gminna Biblioteka Publiczna w Rudzienicach |Gminna Biblioteka Publiczna]], zespół [[Zespół Gosposie z Rudzienic|"Gosposie"]], a przy szkole podstawowej [[lkwim:Chór „Archimini-Potomana-Zarepete-Czeremini-Kibiczanie” z Rudzienic |chór „Archimini–Potomana–Zarepete–Czeremini–Kibiczanie”]]. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Religia== |
| − | + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski w Rudzienicach |parafii rzymskokatolickiej]]. Wieś znajduje się także na terenie [[Parafia greckokatolicka pw. Świętego Jana Apostoła w Iławie |parafii greckokatolickiej w Iławie]]. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki == |
| − | + | Do zabytków architektonicznych czwartej kategorii zaliczone zostały czworaki oraz [[Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski w Rudzienicach |kościół]] z pierwszej połowy XVIII wieku. W kościelnej wieży znajduje się zabytkowy dzwon. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Ludzie związani z miejscowością == |
| + | *[[Krzysztof Harmaciński]] (ur. 1958) - społecznik, samorządowiec, wójt gminy Iława, dyrektor Iławskiej Spółdzielni Rolniczo-Usługowo-Handlowej z siedzibą w Rudzienicach | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia Mazury, przewodnik'', Białystok 1996.<br/> | Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia Mazury, przewodnik'', Białystok 1996.<br/> | ||
''Iława, z dziejów miasta i powiatu'', red. M. Lossman, Olsztyn 1972.<br/> | ''Iława, z dziejów miasta i powiatu'', red. M. Lossman, Olsztyn 1972.<br/> | ||
| + | Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/> | ||
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/> | Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/> | ||
| − | + | ''Rudzienice'', [w:] ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.<br/> | |
| − | + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych] [12.11.2013] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat iławski]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Iława (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1201-1300]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:25, 13 maj 2020
| Rudzienice | |
| | |
![Pocztówka z Rudzienic.Źródło: www.akpool.de [21.09.2013]](/index.php/Plik:Rudzienice.jpg) Pocztówka z Rudzienic.
Źródło: www.akpool.de [21.09.2013] | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Iława |
| Liczba ludności (2010) | 859 |
| Strefa numeracyjna | (+48)89 |
| Kod pocztowy | 14-204 |
| Tablice rejestracyjne | NIL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rudzienice | |
| Położenie na mapie Polski  Rudzienice | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rudzienice (niem. Raudnitz) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, powiecie iławskim, w gminie Iława. W latach 1973–1976 znajdowała się na obszarze województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 859 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa wsi pełni Sławomir Zuśka.
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 16, w odległości ok. 7 km od Iławy.
Dzieje miejscowości
Rudzienice po raz pierwszy w dokumentach pojawiają się w 1249 roku pod nazwą Raydez. Najstarszy dokument lokacyjny Rudzienic, jaki został zachowany, pochodzi z roku 1350 i został wystawiony przez komtura ostródzkiego Guentera von Hohensteina. Niemiecka forma nazwy wsi – Raudnitz – po raz pierwszy wystąpiła w dokumencie z 12 listopada 1540 roku. Po podboju terytorium przez Zakon Krzyżacki doszło do podziału tego obszaru pomiędzy biskupem pomezańskim a Zakonem Krzyżackim. W rezultacie Rudzienice weszły w posiadanie Krzyżaków. Miejscowość w okresie podpisywania traktatu dzierzgońskiego zapewne była jakimś centrum władzy pruskich Pomezanów. Przez cały czas Rudzienice pozostawały w posiadaniu Prusów. Wystawiane później przez Zakon przywileje lokacyjne nie dotyczyły całej wsi, a tylko poszczególnych zagród.
W ciągu następnego stulecia zespół majątków pruskich składających się na Rudzienice przeszedł w posiadanie rodziny von Kreytzen. 18 stycznia 1675 roku bracia: Wolff, Albrecht i Ernst von Kreytzenowie sprzedali Rudzienice, które obejmowały 20 włók.
W 1789 roku Rudzienice były wsią szlachecką wraz z folwarkiem i kościołem ewangelickim. Wieś liczyła wówczas 27 domów mieszkalnych. W 1885 roku do Rudzienic należało 13 folwarków o łącznej powierzchni 8632 ha, w 1895 roku 16 folwarków. Ogólna powierzchnia wzrosła do 8725,4 ha. W 1905 roku dobra rudzienickie obejmowały 17 folwarków, ale areał zmniejszył się do 8294,4 ha.
W 1885 roku na 2631 ha ziemi ornej przypadło 600 ha łąk i 4179 ha lasów. Nastawione głównie na hodowlę bydła i owiec dobra posiadały również gorzelnię, młyn parowy i dwie cegielnie. W Rudzienicach działa Iławska Spółdzielnia Rolniczo–Usługowo–Handlowa.
Szkolnictwo
W miejscowości znajduje się szkoła podstawowa.
Kultura
W Rudzienicach działa Gminna Biblioteka Publiczna, zespół "Gosposie", a przy szkole podstawowej chór „Archimini–Potomana–Zarepete–Czeremini–Kibiczanie”.
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej. Wieś znajduje się także na terenie parafii greckokatolickiej w Iławie.
Zabytki
Do zabytków architektonicznych czwartej kategorii zaliczone zostały czworaki oraz kościół z pierwszej połowy XVIII wieku. W kościelnej wieży znajduje się zabytkowy dzwon.
Ludzie związani z miejscowością
- Krzysztof Harmaciński (ur. 1958) - społecznik, samorządowiec, wójt gminy Iława, dyrektor Iławskiej Spółdzielni Rolniczo-Usługowo-Handlowej z siedzibą w Rudzienicach
Bibliografia
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia Mazury, przewodnik, Białystok 1996.
Iława, z dziejów miasta i powiatu, red. M. Lossman, Olsztyn 1972.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Rudzienice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 9, red. B. Chlebowski, Warszawa 1888.
Bank Danych Lokalnych [12.11.2013]
