Sampława: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Sampława | |nazwa = Sampława | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Sampławy | |dopełniacz wsi = Sampławy | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
| − | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
| − | |powiat = | + | |powiat = iławski |
|gmina = Lubawa | |gmina = Lubawa | ||
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 602 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
| − | |strefa numeracyjna = | + | |strefa numeracyjna = (+48) 89 |
| − | |kod pocztowy = | + | |kod pocztowy = 14-226 |
| − | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne = NIL |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Sampława''' (niem. ''Samplawa'', w latach 1908–1945 miejscowość nosiła nazwę ''Samplau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Lubawa (gmina wiejska)|gminie Lubawa]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 602 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Iwona Rutkowska. |
| + | ==Położenie== | ||
| + | Sampława leży w odległości 4 km na południowy zachód od [[Lubawa|Lubawy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | W 1339 roku wielki mistrz [[Zakon Krzyżacki |krzyżacki]] [[Dytrych von Altenburg]] nadał na [[Prawo chełmiński|prawie chełmińskim]] [[Fryderyk ze Skarlina|Fryderykowi ze Skarlina]] 10 łanów, w tym było 6 morgów łąki. Fryderyk miał również obowiązek służby ze zbroją oraz końmi w razie potrzeby. Rycerz Szymon z Sampławy] często brał udział w zjazdach [[Stany pruskie|stanów pruskich]]. Przygotowywał w regionie lubawskim akcję powstańczą przeciwko Krzyżakom, które wybuchło 4 lutego 1454 r., i odegrał w nim znaczna rolę. | |
| − | |||
| − | |||
| + | W 1789 roku było dwadzieścia siedem zagród. W XVIII wieku corocznie odbywały się w Sampławie cztery jarmarki. | ||
| − | + | Szkoła powstała przed 1786 rokiem. Nauczycielem został organista [[Wojciech Jagielski]]. W roku 1798 uczył w szkole [[Jan Lidych]]. W 1861 roku założono drugą szkołę dla ewangelików. Na znak protestu, zorganizowanego przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, w strajku wzięło udział 80 dzieci. Około 20 najdłużej strajkującym uczniom przedłużono obowiązek szkolny o rok. | |
| − | + | Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. Do sołectwa należały: kolonia [[Biała Góra]] oraz wieś [[Rodzone]]. | |
| − | |||
| − | Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. | ||
| + | W 1885 roku w kolonii Biała Góra był majątek, liczący 630 ha ziemi. Mieszkały w nim 62 osoby. W okresie międzywojennym istniała we wsi trzyklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. W 1928 roku uczyło się w niej 117 dzieci. | ||
| + | W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kółek. W Sampławie powstał [[Zespół Gospodarstwa Rolnego w Sampławie |Zespół Gospodarstwa Rolnego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Szkolnictwo== |
| − | + | *[[Zespołu Szkół w Sampławie|zespół szkół] | |
| + | ==Religia== | ||
| + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Bartłomieja Apostoła w Sampławie|parafii rzymskokatolickiej]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Zabytki == | ||
| + | *gotycki [[Kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła i Michała w Sampławie|kościół]] – murowany, jednonawowy; zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku; w 1880 roku dobudowano zakrystię, natomiast w 1910 roku dwie kaplice | ||
| + | *dwie neobarokowe kaplice przydrożne, murowane, z początku XX wieku | ||
| + | *za wsią, na pagórku miejsce średniowiecznego grodziska, bez śladów wału i fosy | ||
| − | == | + | == Ludzie związani z miejscowością == |
| − | + | *[[Józef Blank]] (ur. 1959) — społecznik, samorządowiec, burmistrz [[Nowe Miasto Lubawskie|Nowego Miasta Lubawskiego]], nauczyciel w-f i trener zapasów w szkole w Sampławie (1980–1996) | |
| + | *[[Bronisław Chabowski]] (1892–1942) – nauczyciel, organista | ||
| + | *[[lkwim:Alfons Licznerski|Alfons Licznerski]] (1902–1976) – urodzony w Sampławie architekt, malarz amator, grafik | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/> | |
| − | == | + | Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/> |
| − | + | ''Sampława'', [w:] ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich''10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.<br/> | |
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ''Sampława'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich''10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.<br/> | ||
Śliwiński Józef, ''Lubawa, z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1982.<br/> | Śliwiński Józef, ''Lubawa, z dziejów miasta i okolic'', Olsztyn 1982.<br/> | ||
| − | + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.11.2014] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat iławski]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Lubawa (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:46, 15 maj 2020
| Sampława | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Lubawa |
| Liczba ludności (2010) | 602 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-226 |
| Tablice rejestracyjne | NIL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sampława | |
| Położenie na mapie Polski  Sampława | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sampława (niem. Samplawa, w latach 1908–1945 miejscowość nosiła nazwę Samplau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 602 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Iwona Rutkowska.
Spis treści
Położenie
Sampława leży w odległości 4 km na południowy zachód od Lubawy.
Dzieje miejscowości
W 1339 roku wielki mistrz krzyżacki Dytrych von Altenburg nadał na prawie chełmińskim Fryderykowi ze Skarlina 10 łanów, w tym było 6 morgów łąki. Fryderyk miał również obowiązek służby ze zbroją oraz końmi w razie potrzeby. Rycerz Szymon z Sampławy] często brał udział w zjazdach stanów pruskich. Przygotowywał w regionie lubawskim akcję powstańczą przeciwko Krzyżakom, które wybuchło 4 lutego 1454 r., i odegrał w nim znaczna rolę.
W 1789 roku było dwadzieścia siedem zagród. W XVIII wieku corocznie odbywały się w Sampławie cztery jarmarki.
Szkoła powstała przed 1786 rokiem. Nauczycielem został organista Wojciech Jagielski. W roku 1798 uczył w szkole Jan Lidych. W 1861 roku założono drugą szkołę dla ewangelików. Na znak protestu, zorganizowanego przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, w strajku wzięło udział 80 dzieci. Około 20 najdłużej strajkującym uczniom przedłużono obowiązek szkolny o rok.
Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. Do sołectwa należały: kolonia Biała Góra oraz wieś Rodzone.
W 1885 roku w kolonii Biała Góra był majątek, liczący 630 ha ziemi. Mieszkały w nim 62 osoby. W okresie międzywojennym istniała we wsi trzyklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. W 1928 roku uczyło się w niej 117 dzieci.
W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kółek. W Sampławie powstał Zespół Gospodarstwa Rolnego.
Szkolnictwo
- [[Zespołu Szkół w Sampławie|zespół szkół]
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.
Zabytki
- gotycki kościół – murowany, jednonawowy; zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku; w 1880 roku dobudowano zakrystię, natomiast w 1910 roku dwie kaplice
- dwie neobarokowe kaplice przydrożne, murowane, z początku XX wieku
- za wsią, na pagórku miejsce średniowiecznego grodziska, bez śladów wału i fosy
Ludzie związani z miejscowością
- Józef Blank (ur. 1959) — społecznik, samorządowiec, burmistrz Nowego Miasta Lubawskiego, nauczyciel w-f i trener zapasów w szkole w Sampławie (1980–1996)
- Bronisław Chabowski (1892–1942) – nauczyciel, organista
- Alfons Licznerski (1902–1976) – urodzony w Sampławie architekt, malarz amator, grafik
Bibliografia
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Sampława, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.11.2014]
