Sampława

Sampława
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Lubawa
Liczba ludności (2010)	602
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-226
Tablice rejestracyjne	NIL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sampława
Położenie na mapie Polski Sampława
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sampława (niem. Samplawa, w latach 1908–1945 miejscowość nosiła nazwę Samplau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 602 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Iwona Rutkowska.

Położenie

Sampława leży w odległości 4 km na południowy zachód od Lubawy.

Dzieje miejscowości

W 1339 roku wielki mistrz krzyżacki Dytrych von Altenburg nadał na prawie chełmińskim Fryderykowi ze Skarlina 10 łanów, w tym było 6 morgów łąki. Fryderyk miał również obowiązek służby ze zbroją oraz końmi w razie potrzeby. Rycerz Szymon z Sampławy] często brał udział w zjazdach stanów pruskich. Przygotowywał w regionie lubawskim akcję powstańczą przeciwko Krzyżakom, które wybuchło 4 lutego 1454 r., i odegrał w nim znaczna rolę.

W 1789 roku było dwadzieścia siedem zagród. W XVIII wieku corocznie odbywały się w Sampławie cztery jarmarki.

Szkoła powstała przed 1786 rokiem. Nauczycielem został organista Wojciech Jagielski. W roku 1798 uczył w szkole Jan Lidych. W 1861 roku założono drugą szkołę dla ewangelików. Na znak protestu, zorganizowanego przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim, w strajku wzięło udział 80 dzieci. Około 20 najdłużej strajkującym uczniom przedłużono obowiązek szkolny o rok.

Sampława liczyła w 1885 roku 376 ludzi, w tym 345 katolików 31 ewangelików. W 1978 roku mieszkały w Sampławie 432 osoby. Do sołectwa należały: kolonia Biała Góra oraz wieś Rodzone.

W 1885 roku w kolonii Biała Góra był majątek, liczący 630 ha ziemi. Mieszkały w nim 62 osoby. W okresie międzywojennym istniała we wsi trzyklasowa szkoła, w której uczyło trzech nauczycieli. W 1928 roku uczyło się w niej 117 dzieci.

W 1975 roku nastąpiła reorganizacja kółek. W Sampławie powstał Zespół Gospodarstwa Rolnego.

Szkolnictwo

• [[Zespołu Szkół w Sampławie|zespół szkół]

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

• gotycki kościół – murowany, jednonawowy; zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku; w 1880 roku dobudowano zakrystię, natomiast w 1910 roku dwie kaplice
• dwie neobarokowe kaplice przydrożne, murowane, z początku XX wieku
• za wsią, na pagórku miejsce średniowiecznego grodziska, bez śladów wału i fosy

Ludzie związani z miejscowością

• Józef Blank (ur. 1959) — społecznik, samorządowiec, burmistrz Nowego Miasta Lubawskiego, nauczyciel w-f i trener zapasów w szkole w Sampławie (1980–1996)
• Bronisław Chabowski (1892–1942) – nauczyciel, organista
• Alfons Licznerski (1902–1976) – urodzony w Sampławie architekt, malarz amator, grafik

Bibliografia

Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Sampława, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich10, t. , red. B. Chlebowski, Warszawa 1889.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.11.2014]