Szymonka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
 
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie  
 
  |województwo          = Warmińsko-Mazurskie  
  |powiat                = Giżycki
+
  |powiat                = giżycki
 
  |gmina                = Ryn  
 
  |gmina                = Ryn  
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Szymonka''' (niem. ''Schimonken'', w latach 1938-1945 miejscowość nazywano ''Schmidtsdorf'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[gmina Ryn|gminie Ryn]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].   
+
<big>'''Szymonka''' (niem. ''Schimonken'', w latach 1938-1945 miejscowość nazywano ''Schmidtsdorf'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[gmina Ryn|gminie Ryn]]. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Obecnie sołtysem wsi jest [[Bożena Denko]].   
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
=== Charakterystyka fizjograficzna: ===
 
 
Krajobraz [[powiat giżycki|powiatu giżyckiego]] powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza [[morena czołowa|moreny czołowej]]. Występują w postaci wzniesień, przybierających formę wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo–morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Składają się z licznych warstw różnorodnego materiału. Są to ozy, będące osadami potoków polodowcowych. Inną formą, powstałą w wyniku działania wód lodowca są kemy. Tworzyły się często na przedpolu lodowca. W południowo–zachodniej części [[powiat giżycki|powiatu giżyckiego]] ciągnie się rynna jeziorna, w której leżą jeziora [[Jezioro Ryńskie|Ryńskie]] i [[Jezioro Tałty|Tałty]]. Rynna łączy się poprzez szereg jezior, wśród których wymienić należy [[Jezioro Szymoneckie]]. Nad tym jeziorem położona jest miejscowość Szymonka.
 
Krajobraz [[powiat giżycki|powiatu giżyckiego]] powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza [[morena czołowa|moreny czołowej]]. Występują w postaci wzniesień, przybierających formę wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo–morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Składają się z licznych warstw różnorodnego materiału. Są to ozy, będące osadami potoków polodowcowych. Inną formą, powstałą w wyniku działania wód lodowca są kemy. Tworzyły się często na przedpolu lodowca. W południowo–zachodniej części [[powiat giżycki|powiatu giżyckiego]] ciągnie się rynna jeziorna, w której leżą jeziora [[Jezioro Ryńskie|Ryńskie]] i [[Jezioro Tałty|Tałty]]. Rynna łączy się poprzez szereg jezior, wśród których wymienić należy [[Jezioro Szymoneckie]]. Nad tym jeziorem położona jest miejscowość Szymonka.
  
 
<br/>
 
<br/>
 +
=== Dzieje miejscowości ===
 +
Osada została założona przez [[Mikołaj Kowal|Mikołaja Kowala]] w 1503 roku przed wojną nad jeziorem [[Jezioro Szymoneckie|Szymoneckim]]. Kościół  wybudowano w latach 1874–1877, w miejscu starej budowli, pochodzącej z XVI wieku. Kościół został zniszczony podczas wojny w 1914 roku, po czym został odbudowany.
  
=== Dzieje miejscowości: ===
+
We wsi znajduje się wzniesienie zwane Zdunowa lub Garncarska Góra (136 metrów n.p.m.) Na jej zboczach widoczne są ślady okopów z okresu I wojny światowej (biegła tu linia frontu 1914–1915).  
Osada została założona przez [[Mikołaj Kowal|Mikołaja Kowala]] w 1503 roku przed wojną nad jeziorem [[Jezioro Szymoneckie|Szymoneckim]]. Kościół  wybudowano w latach 1874–1877, w miejscu starej budowli, pochodzącej z XVI wieku. Kościół został zniszczony podczas wojny w 1914 roku, po czym został odbudowany. We wsi znajduje się wzniesienie zwane Zdunowa lub Garncarska Góra (136 metrów n.p.m.) Na jej zboczach widoczne są ślady okopów z okresu I wojny światowej (biegła tu linia frontu 1914–1915). Jest to wieś mazurska, zamieszkiwana przez 650 mieszkańców, położona na południowym stoku Zdunowej Góry. W zimie 1914–1915 roku była główną obroną pozycji niemieckiej. O nią rozbiło się kilka masowych szturmów rosyjskich. Podczas trwających walk, Niemcy wysadzili w powietrze wieżę kościoła, który został ponadto uszkodzony przez kilka granatów rosyjskich.
 
  
 +
Jest to wieś mazurska, zamieszkiwana przez 650 mieszkańców, położona na południowym stoku Zdunowej Góry. W zimie 1914–1915 roku była główną obroną pozycji niemieckiej. O nią rozbiło się kilka masowych szturmów rosyjskich. Podczas trwających walk, Niemcy wysadzili w powietrze wieżę kościoła, który został ponadto uszkodzony przez kilka granatów rosyjskich.
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Ludzie związani z miejscowością ===
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
[[Mikołaj Kowal]] - założyciel wsi w 1503 roku.
[[Mikołaj Kowal]] był założycielem wsi w 1503 roku.
 
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Zabytki ===
 
 
=== Zabytki: ===
 
 
[[Plik:Kościół Szymonka.jpg|300px|thumb|Neogotycki kościół z 1877 roku<br/>Źródło: http://mojemazury.pl/13145-45605,Kosciol-w-Szymonce,313032.html?, dostęp 27 października 2013]]
 
[[Plik:Kościół Szymonka.jpg|300px|thumb|Neogotycki kościół z 1877 roku<br/>Źródło: http://mojemazury.pl/13145-45605,Kosciol-w-Szymonce,313032.html?, dostęp 27 października 2013]]
We wsi znajduje się neogotycki kościół, pochodzący z II połowy XIX wiek, z lat 1874–1877. W kościele znajdują się 13 – głosowe organy piszczałkowe. Przed wejściem znajduje się pomnik parafian poległych w czasie I wojny światowej.
+
We wsi znajduje się neogotycki kościół, pochodzący z II połowy XIX wiek, z lat 1874–1877. W kościele znajdują się 13–głosowe organy piszczałkowe. Przed wejściem znajduje się pomnik parafian poległych w czasie I wojny światowej.
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Bibliografia ===
 
 
=== Bibliografia: ===
 
  
 
''Szymonka'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.<br/>
 
''Szymonka'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.<br/>
Linia 71: Linia 67:
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat]][[Kategoria: Gmina]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat giżycki]][[Kategoria: Gmina Ryn]][[Kategoria: Wieś sołecka]]
[[Użytkownik:Boss|Boss]] ([[Dyskusja użytkownika:Boss|dyskusja]]) 21:32, 20 wrz 2013 (CEST)
+
([[Dyskusja użytkownika:Boss|dyskusja]]) 21:32, 20 wrz 2013 (CEST)

Wersja z 17:29, 10 lis 2013


Szymonka

SzymonkaŹródło: http://www.szymonka.pl/images/8.jpg,dostęp 20 września 2013
Szymonka
Źródło: http://www.szymonka.pl/images/8.jpg,dostęp 20 września 2013
Rodzaj miejscowości Wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo Warmińsko-Mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Ryn
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Szymonka
Szymonka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Szymonka
Szymonka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Szymonka (niem. Schimonken, w latach 1938-1945 miejscowość nazywano Schmidtsdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Ryn. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa suwalskiego. Obecnie sołtysem wsi jest Bożena Denko.


Charakterystyka fizjograficzna

Krajobraz powiatu giżyckiego powstał w wyniku obecności na tym obszarze lądolodu, który w plejstocenie napływał na te tereny okolic Skandynawii. Z dłuższym postojem czoła lodowca związane są wzgórza moreny czołowej. Występują w postaci wzniesień, przybierających formę wałów równoległych do czoła lodowca. Zbudowane są z wytopionego materiału niesionego na powierzchni oraz wewnątrz lodowca. Materiał ten to piasek, żwir, glina. W obszarach czołowo–morenowych występują długie, wąskie wały o stromych zboczach. Składają się z licznych warstw różnorodnego materiału. Są to ozy, będące osadami potoków polodowcowych. Inną formą, powstałą w wyniku działania wód lodowca są kemy. Tworzyły się często na przedpolu lodowca. W południowo–zachodniej części powiatu giżyckiego ciągnie się rynna jeziorna, w której leżą jeziora Ryńskie i Tałty. Rynna łączy się poprzez szereg jezior, wśród których wymienić należy Jezioro Szymoneckie. Nad tym jeziorem położona jest miejscowość Szymonka.


Dzieje miejscowości

Osada została założona przez Mikołaja Kowala w 1503 roku przed wojną nad jeziorem Szymoneckim. Kościół wybudowano w latach 1874–1877, w miejscu starej budowli, pochodzącej z XVI wieku. Kościół został zniszczony podczas wojny w 1914 roku, po czym został odbudowany.

We wsi znajduje się wzniesienie zwane Zdunowa lub Garncarska Góra (136 metrów n.p.m.) Na jej zboczach widoczne są ślady okopów z okresu I wojny światowej (biegła tu linia frontu 1914–1915).

Jest to wieś mazurska, zamieszkiwana przez 650 mieszkańców, położona na południowym stoku Zdunowej Góry. W zimie 1914–1915 roku była główną obroną pozycji niemieckiej. O nią rozbiło się kilka masowych szturmów rosyjskich. Podczas trwających walk, Niemcy wysadzili w powietrze wieżę kościoła, który został ponadto uszkodzony przez kilka granatów rosyjskich.


Ludzie związani z miejscowością

Mikołaj Kowal - założyciel wsi w 1503 roku.


Zabytki

Neogotycki kościół z 1877 roku
Źródło: http://mojemazury.pl/13145-45605,Kosciol-w-Szymonce,313032.html?, dostęp 27 października 2013

We wsi znajduje się neogotycki kościół, pochodzący z II połowy XIX wiek, z lat 1874–1877. W kościele znajdują się 13–głosowe organy piszczałkowe. Przed wejściem znajduje się pomnik parafian poległych w czasie I wojny światowej.


Bibliografia

Szymonka, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 12, red. B. Chlebowski, Warszawa 1892.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.


Zobacz też

(dyskusja) 21:32, 20 wrz 2013 (CEST)